Οι πυρκαγιές, η έξαρση του κορωνοϊού και η γκρίζα καθημερινότητα, φέρνουν σε θέσεις μάχης κυβέρνηση-αξιωματική αντιπολίτευση. Η χαμηλή βαθμολογία υπουργών και οι εξωκοινοβουλευτικές προτιμήσεις του πρωθυπουργού.
Οι κάθε άλλο παρά “ήσυχες μέρες του Αυγούστου” και οι πληγές που άνοιξαν στην εικόνα της κυβέρνησης, προοιωνίζονται έντονα πολιτικά… πρωτοβρόχια.
Οι καταστροφικές πυρκαγιές που επί δύο εβδομάδες (και με χαμηλά μποφόρ) κατέκαψαν πάνω από ένα εκατομμύριο στρέμματα, σκόρπισαν στον αέρα, μαζί με τις στάχτες, τις ανοιξιάτικες διαβεβαιώσεις του αρμόδιου υπουργού Μιχάλη Χρυσοχοΐδη για πλήρη προετοιμασία του κρατικού μηχανισμού απέναντι σε “τυχόν” πυρκαγιές. Μοιραία, οι φλόγες άγγιξαν το περίφημο “επιτελικό κράτος” καθώς η συγκρότηση του, αμέσως μετά τις εκλογές του 2019, είχε “διαφημιστεί” ως το μοντέλο που δεν αφήνει τίποτα να περάσει από την έγκριση και τον έλεγχο του πρωθυπουργικού επιτελείου.
Σ’ αυτό το “επιτελικό” πεδίο, άλλωστε, θα πέσουν οι περισσότερες βολές από την αντιπολίτευση – και δη, την αξιωματική – την Τετάρτη, στην έκτακτη σύγκληση της Ολομέλειας της Βουλής με αντικείμενο τις πυρκαγιές και την “επόμενη ημέρα”.
Και δεν είναι μόνο οι πυρκαγιές: με τη σταδιακή, από αύριο, επιστροφή των αδειούχων στις πόλεις, το άλυτο πρόβλημα της πανδημίας θα οξυνθεί – όπως δείχνει ήδη η συνεχής αύξηση κρουσμάτων/νοσηλειών/θανάτων.
Εν προκειμένω, η κυβέρνηση θα ανακοινώσει τις αποφάσεις της στις αμέσως επόμενες ημέρες, ωστόσο όλα δείχνουν ότι ρίχνει το βάρος στα “αστυνομικού τύπου” μέτρα για τους ανεμβολίαστους, όπως απαγόρευση εισόδου σε κλειστούς χώρους εστίασης-αναψυχής ή έλευση στους χώρους εργασίας μόνο μετά από τεστ που θα πληρώνουν οι ίδιοι.
Τα απαισιόδοξα στοιχεία ωστόσο από χώρες που πέτυχαν πολύ καλύτερα ποσοστά εμβολιασμών, όπως το Ισραήλ, προκαλούν ερωτήματα για το “ύψος” που πρέπει, τελικά, να έχει το τείχος προστασίας, αφού θεωρείται αδύνατον να εμβολιαστεί σχεδόν το σύνολο ενός πληθυσμού (μένει να εκτιμηθεί και η “ζημιά” που κατάφερε στην εμβολιαστική καμπάνια το … πλήγμα Τσιτσιπά, αφού ήρθε στην κυβέρνηση από εκεί που δεν το περίμενε).
Η συζήτηση που ήδη άνοιξε (στη Μ. Βρετανία) για επίσπευση της μαζικής παρασκευής φαρμάκου, θεωρείται βέβαιο ότι θα φουντώσει τη σχετική συζήτηση, δεδομένου ότι θα αρχίσει, σταδιακά, να λήγει η ανοσία όσων εμβολιάσθηκαν στις αρχές του έτους και, άρα, η τρίτη δόση θα πρέπει να προγραμματισθεί άμεσα.
Στελέχη του κυβερνητικού χώρου θεωρούν “άκαιρη” την σπουδή του πρωθυπουργού να ανακοινώσει (την άνοιξη) τις “συγχωνεύσεις” δημόσιων νοσοκομείων και τις συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα. “Το ΕΣΥ θα δεχτεί νέα πίεση κι εμείς θα μιλάμε για κλείσιμο μονάδων;”, είναι η φράση “γαλάζιου” παράγοντα που, όπως επισημαίνει, γίνεται ήδη δέκτης “παραπόνων και οργής” από τη βάση.
Πέραν τούτων, με το κλείσιμο της θερινής ραστώνης θεωρείται βέβαιο ότι θα πάρουν νέες διαστάσεις ζητήματα της “καθημερινότητας”, με πρώτο αυτό της ακρίβειας, καθώς σούπερ μάρκετ και λογαριασμοί αποτελούν ήδη βάρος για τα νοικοκυριά.
Κάτω από τη βάση… όλοι οι υπουργοί
Όλα τα παραπάνω (και άλλα, οικονομικής και κοινωνικής φύσης) εκτιμάται ότι δεν διαμορφώνουν πρόσφορο έδαφος για πρόωρες κάλπες – πόσο μάλλον εάν επιβεβαιωθούν οι λίαν απαισιόδοξες προβλέψεις των ειδικών για την πορεία της πανδημίας. Ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης απάντησε (για άλλη μία φορά) αρνητικά λέγοντας, κατά τη συνέντευξη Τύπου της περασμένης Πέμπτης, ότι η προσφυγή σε εκλογές θα ήταν “απόδειξη αδυναμίας και όχι αυτοπεποίθησης” και, άρα, “δεν είναι ούτε στρατηγική, ούτε τακτική επιλογή”.
Η ανάγκη, επομένως, για restart ακούει στον όρο “κυβερνητικός ανασχηματισμός”, αλλά κι αυτός συναντά ουκ ολίγα προβλήματα. Το κυριότερο αφορά στη δημοτικότητα των νυν υπουργών, όπως καταγράφηκε από τις “Τάσεις” της ΜRB που δόθηκαν στη δημοσιότητα στις αρχές Ιουλίου. Με εξαίρεση μόνο δύο υπουργούς, τον Νίκο Δένδια και τον Κυριάκο Πιερρακάκη, όλοι οι άλλοι – και οι ιδιαίτερα προβεβλημμένοι – κατέγραψαν περισσότερες (έως… πολύ περισσότερες) αρνητικές γνώμες από τις θετικές. Κάποιοι δε, εισέπραξαν από τους ερωτηθέντες την απάντηση “μόλις που ξέρω το όνομα” ή “δεν τον/την γνωρίζω”, που θεωρείται ό,τι χειρότερο για υπουργό.
“Αν ο Μητσοτάκης θελήσει απλώς να ανακατέψει την τράπουλα δεν θα πετύχει τίποτα”, λένε πηγές από τον κυβερνητικό χώρο, χωρίς να κρύβουν την “οργή” στους κόλπους της κοινοβουλευτικής ομάδας για την προτίμηση του πρωθυπουργού στην αξιοποίηση εξωκοινοβουλευτικών και… εξωκομματικών προσώπων. Κι αυτό διότι ισορρόπησε το κάλεσμα στον (πρώην ΠΑΣΟΚ) Σταύρο Μπένο με τον διορισμό, ως υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ, του Χρήστου Τριαντόπουλου, ο οποίος είναι μεν κομματικός αλλά δεν είναι βουλευτής. Επίσης, ουδείς παραβλέπει τα ισχυρά στηρίγματα που έχει ο κ.Χρυσοχοϊδης αλλά και ουδείς πιστεύει ότι ανασχηματισμός χωρίς την απομάκρυνση του “θα καεί πριν ορκιστεί το νέο σχήμα”.
ΣΥΡΙΖΑ: Το στοίχημα της “σωστής δοσολογίας”
Η διαμόρφωση αυτής της κατάστασης προκαλεί προβληματισμό στην αξιωματική αντιπολίτευση. Για δύο λόγους:
Ο ένας απορρέει από τη βεβαιότητα ότι όσο θα χειροτερεύει η εικόνα της κυβέρνησης τόσο το Μαξίμου θα γίνεται πιο “σκληρό” σε ζητήματα δικαιωμάτων και μιντιακού ελέγχου.
Ο άλλος πηγάζει από την εκτίμηση ότι η κοινωνία θα επιζητεί πλέον και την πρόταση αλλά και την αντίδραση, ενώ θα “τιμωρήσει” την αμηχανία.
Η σωστή δοσολογία είναι (και θα παραμείνει) το στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, όπως απέδειξε η πρόσφατη στάση του Αλέξη Τσίπρα: στην έκτακτη συνέντευξη Τύπου που έδωσε εν μέσω πυρκαγιών εμφανίσθηκε συναινετικός, λόγω της ακραίας συνθήκης που επικρατούσε, αρνούμενος να ζητήσει παραιτήσεις υπουργών, αλλά καταθέτοντας προτάσεις για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Κάποιοι αναλυτές μάλιστα ανέσυραν ακόμα και “οικουμενικά” σενάρια, ενώ στο κομματικό ακροατήριο επικράτησε αμηχανία.
Επειδή όμως … το ταγκό θέλει δύο, ο νέος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, φρόντισε να φέρει τον κ.Τσίπρα στα σκληρά αντιπολιτευτικά μονοπάτια: στην πρώτη του παρέμβαση, τον κατηγόρησε ότι δεν παρέχει συναίνεση και ότι επικρίνει την κυβέρνηση “από την ασφάλεια των διακοπών του”.
Αυτό το τελευταίο εξόργισε ακόμα και τους οπαδούς των χαμηλών τόνων, καθώς η παρέμβαση Οικονόμου έγινε τη στιγμή που ο πρωθυπουργός είχε βρεθεί εκτός Αθηνών επί πενθήμερο λόγω Δεκαπενταύγουστου. Επιπλέον, ο κ.Τσίπρας επισκέφθηκε όλες τις περιοχές που επλήγησαν από τις πυρκαγιές, παρουσίασε προτάσεις και ζήτησε διάλογο με την κυβέρνηση.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν πάσχει από προτάσεις, καθώς την άνοιξη παρουσίασε τα επιμέρους προγράμματα για όλο το φάσμα των θεμάτων (οικονομία, εργασιακό, ταμείο Ανάκαμψης, κλιματική κρίση, νέο ΕΣΥ), ενώ τον Ιούλιο η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη ενέκρινε το κεντρικό πρόγραμμα.
Στη “σωστή δοσολογία” θα δοκιμαστεί, συνεπώς, υπό την επιπλέον προϋπόθεση ότι η εσωκομματική ηρεμία των τελευταίων μηνών δεν θα αποδειχτεί παρένθεση. Αν το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες άλλωστε, το φθινόπωρο θα κάνει και το συνέδριό του που θα ανοίξει, και τυπικά, “τη νέα σελίδα στις νέες συνθήκες”.