Γράφει ο Ζαχαρίας Λουδάρος
To Πολυτεχνείο υπήρξε ένα αυθόρμητο ιστορικό συμβάν. Η νέα γενιά εκείνης της εποχής, φοιτητές αλλά και μαθητές, επηρεασμένοι από τα νεολαιίστικα κινήματα που συνταράζουν ολόκληρο τον κόσμο όλα τα προηγούμενα χρόνια (Μάης 68, Αντιπολεμικό κίνημα για το Βιετνάμ κ.λπ.) εξεγείρονται στην καταπίεση όλου του «παλιού κατεστημένου» που εκπροσωπούσε με ακραίο και βλακώδη τρόπο η χούντα των συνταγματαρχών.
Το αυθόρμητο της εξέγερσης αιφνιδίασε τους πάντες. Αιφνιδίασε και την Αριστερά, γεγονός που έκανε το φοιτητικό όργανο της ΚΝΕ, την Πανσπουδαστική, να κάνει λόγο για “300 προβοκάτορες του Ρουφογάλη”. Ο Παπαδόπουλος είχε αποφασίσει την “«πολιτικοποίηση» του καθεστώτος και ο πολιτικός κόσμος που τελούσε εν αναμονή, είδε με ανησυχία στο Πολυτεχνείο την αφορμή ακύρωσης αυτής της εξέλιξης. Όπως και πράγματι έγινε. Το Πολυτεχνείο μπορεί να μην έριξε τη χούντα, έριξε όμως τον ημιπαράφρονα Παπαδόπουλο, έφερε τον απολύτως παράφρονα Ιωαννίδη στην κορυφή της εξουσίας και τελικώς ήταν η τραγωδία της Κύπρου αυτή που οδήγησε στη Μεταπολίτευση.
Η ιστορία έχει πάντα τον τρόπο της να ειρωνεύεται. Η δημοκρατία αποκαταστάθηκε μετά από μια βαριά και ταπεινωτική εθνική ήττα. Όπως και να το κάνεις η ανάμνηση αυτή υπήρξε κάπως δύσκολη κι έτσι το Πολυτεχνείο υποκατέστησε κατά κάποιο τρόπο το ιστορικό ορόσημο περηφάνιας που ήταν αναγκαίο, αφενός ως πράξη αντίστασης του ελληνικού λαού (ο οποίος κοιμόταν «με ανοιχτά παράθυρα» αλλά πάντως κοιμόταν, κατά την προσφιλή συνήθειά του) και ως αρχή του τέλους της χούντας.
Εννοείται πως στα χρόνια των επετείων δεν υπήρχαν πλέον «προβοκάτορες» για την Αριστερά, αλλά μόνον «ήρωες». Κι έτσι ένα αυθόρμητο ιστορικό συμβάν μετατράπηκε με τα χρόνια σε ένα ιδεολογικό μύθο, χάνοντας τον αυθεντικό χαρακτήρα του και την εξεγερσιακή ζωντάνια του.
Αυτό το «μουμιοποιημένο» Πολυτεχνείο πήγαινε με όλα. Με την Αλλαγή. Με την Πραγματική Αλλαγή. Με τις καλύτερες μέρες. Με τις ακόμα καλύτερες νύχτες. Με το δημοκρατικό «πενταράκι» για να παίρνουν όλοι πτυχίο. Με τις αθρόες προσλήψεις. Με τη συντεχνία των μηχανικών. Με την ανεπάρκεια των εκπαιδευτικών. Με όλα. Έγινε το όχημα για πολιτικές (και όχι μόνο) καριέρες. Όσοι παλιοί «Ρηγάδες» δεν έγιναν αρχισυντάκτες στα media, έγιναν «τσάροι της οικονομίας», υπουργοί εθνικής άμυνας και υπόδικοι για μίζες. Και η φωνή του Πολυτεχνείου, η Δαμανάκη, έφτασε να γίνει Ευρωπαία Επίτροπος για τα ψάρια. Ο μύθος δούλεψε.
Σήμερα ωστόσο αν ρωτήσεις έναν εικοσάχρονο τι σημαίνει γι αυτόν «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» το πιθανότερο είναι ν’ απαντήσει: Big Mac, Deree, Mykonos! Με το δίκιο του… Γι αυτό άλλωστε και οι πορείες συγκεντρώνουν όλο και λιγότερους νέους ανθρώπους σε μια ετήσια «συνήθεια» κάθε 17 Νοέμβρη που έχει χάσει από δεκαετίες το νόημά της. Το «πολιτικό θαύμα» της Μεταπολίτευσης ήταν η κατανάλωση. Κι αυτό έμαθε στα παιδιά της. Οπότε πορείες θα κάνουν την άλλη Παρασκευή, έξω από τα εμπορικά κέντρα. Black Friday, γαρ…