Γράφει ο Σπύρος Ριζόπουλος
Follow @Sp_Rizopoulos
Είναι αλήθεια πως λίγοι ηγέτες μπόρεσαν να χαρακτηριστούν παγκόσμιοι, με την έννοια πως αποτέλεσαν πολιτικά σύμβολα με επιρροή που υπερέβαινε κατά πολύ τα εθνικά τους σύνορα. Σίγουρα ένας από αυτούς υπήρξε και ο Φιντέλ Κάστρο, καθώς αποτέλεσε εμβληματική φυσιογνωμία αυτού που μέχρι και το 1989 λεγόταν υπαρκτός σοσιαλισμός και η ιστορία πέταξε στο καλάθι των αχρήστων. Διότι αυτή είναι η αλήθεια.
Ούτε στην Κούβα ούτε πουθενά αλλού, κατάφερε ο σοσιαλισμός να φέρει αυτό που υποσχέθηκε. Η ισότητα έγινε ισότητα στη φτώχεια και η δικαιοσύνη έγινε μοίρασμα της μιζέριας. Κι όποιος είχε διαφορετική άποψη, είτε περνούσε τη ζωή του στις φυλακές είτε εξοντωνόταν φυσικά. Όπως συμβαίνει σε όλες τις δικτατορίες δηλαδή.
Για μένα λοιπόν ο Κάστρο παρά τις ωραιοποιήσεις που εμπεριέχουν τα αφιερώματα στη ζωή του, δεν υπήρξε παρά ένας σκληρός δικτάτορας. Στη δική μου αντίληψη τίποτα δεν διαφοροποιεί τον Κάστρο από τον Σαντάμ και πραγματικά βρίσκω ακατανόητο το να προκαλεί έκπληξη μια τέτοια σύγκριση. Αλλά τα γεγονότα αυτό λένε.
Έκανε ένα πραξικόπημα ουσιαστικά, το οποίο ονομάστηκε στη συνέχεια επανάσταση, κι αντικατέστησε μια στρατιωτική δικτατορία με τη δική του μονοκομματική δικτατορία. Και δεν αναφέρομαι μόνον στα ζητήματα των ελευθεριών και των δικαιωμάτων. Αναφέρομαι πρωτίστως στην πλήρη αποτυχία που μοντέλου που εφάρμοσε, να φέρει ανάπτυξη και πλούτο στη χώρα του, με συνέπεια οι Κουβανοί να ζουν στη φτώχεια και η κομματική «νομεκλατούρα» στη χλιδή.
Αλλά παρά την παταγώδη αποτυχία του και την ιστορική ήττα του μοντέλου που εκπροσωπούσε, ακόμη και τη σκυτάλη της εξουσίας, μόνος αυτός αποφάσισε που θα τη δώσει και την έδωσε στον αδερφό του! Κι όμως εγκωμιάζουν τον Κάστρο όσοι κατά τα άλλα θέλουν να δηλώνουν πως είναι με το μέρος της δημοκρατίας! Ποιας δημοκρατίας; Των φυλακών και των διώξεων; Της φτώχειας και της μιζέριας; Των καταναγκαστικών έργων; Των εξοριών; Ή της κοινωνικής και φυσικής εξόντωσης όσων επέμεναν να έχουν άλλη άποψη από αυτή του «ηγέτη»;
Όταν βάζεις τις ιδέες πάνω από τους ανθρώπους και τις πραγματικές τους ανάγκες, τότε μοιραία οδηγείς τα πράγματα σε κάποια μορφής δικτατορία. Αυτό είναι ένα σπουδαίο ιστορικό μάθημα που φαίνεται όμως πως δεν το έχουμε κατανοήσει όσο καλά θα έπρεπε. Δυστυχώς παρά πολλοί εξακολουθούν να μένουν στις ιδέες και όχι στα αποτελέσματα αυτών των ιδεών.
Κλείνουν τα μάτια και εθελοτυφλούν μόνο και μόνο για να μην παραδεχθούν πως οι ιδέες τους αποδείχθηκαν λανθασμένες κι ανεφάρμοστες. Κι αυτό φαίνεται ακόμη και στην ίδια την Κούβα πλέον, η οποία μετά την καταστροφική αποτυχία των ιδεών του Κάστρο αποφάσισε έστω και μετά από μισό αιώνα να αλλάξει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ και να ανοίξει την οικονομία της, προσδοκώντας ένα νέο καλύτερο επίπεδο ευημερίας. Το οποίο και μπορεί πράγματι να επιτύχει.
Αλλά αν η Κούβα μπορεί να σωθεί, δυστυχώς δεν μπορώ να πω το ίδιο και για την Ευρώπη. Διότι και στην Ευρώπη του Σόιμπλε, οι ιδέες – έστω κι αν έχουν τη μορφή αριθμών – είναι αυτές που μπαίνουν πάνω από τις πραγματικές ανάγκες και τους ανθρώπους. Ακόμη κι όταν αποδεικνύεται στην πράξη πως οι ιδέες αυτές «δεν δουλεύουν», αντί να διορθωθούν συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Εμμονή στο λάθος, προκειμένου αφενός να μη γίνει παραδοχή του λάθους, αφετέρου γιατί αυτό βολεύει τη βορειοευρωπαική ελίτ.
Η μοντέρνα οικονομική δικτατορία του Σόιμπλε, με την εμμονή σε ιδέες που δεν δουλεύουν, έχει φέρει την Ελλάδα στο χείλος της καταστροφής. Το μόνο αποτέλεσμα αυτής της παράλογης «λογικής» είναι η καταστροφή του ελεύθερου πνεύματος, το οποίο είναι το μόνο που μπορεί να τολμήσει, να επιχειρήσει, να καινοτομήσει, να ρισκάρει, να δημιουργήσει.
Τι κοινό έχουν λοιπόν ο Κάστρο, ο Σαντάμ και ο Σόιμπλε; Κατάφεραν μέσα σε συγκεκριμένες περιστάσεις να επιβληθούν ως «αλάνθαστοι» και το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Η μιζέρια και η κακομοιριά του σημερινού Έλληνα αρχίζει να μη διαφέρει και τόσο πολύ από τη μιζέρια και την κακομοιριά που έζησαν ο Κουβανός κι ο Ιρακινός. Η απολυταρχία δεν έχει συγκεκριμένο χρώμα ιδεολογίας.
Όταν τα πάντα υπακούουν στη λογική του «να βγαίνει το σωστό αποτέλεσμα στο εξέλ», άσχετα αν αυτό σημαίνει την καταστροφή παραγωγικών δυνατοτήτων, ευκαιριών κι ανθρώπων, πόσο διαφορετική μπορεί να η περίπτωσή μας από αυτή της Κούβας;
Οπότε και η μοναδική μας ελπίδα, ίσως να ναι αντίστοιχη με αυτή που’ χαν για δεκαετίες και οι Κουβανοί: Να γεράσει και να πεθάνει ο Σόιμπλε! Είτε πολιτικά, είτε φυσικά.