Σημειώνει ο Δημήτρης Α. Γιαννακόπουλος
Το γερμανικό υπουργείο οικονομικών έχει εκπονήσει λεπτομερές σχέδιο για την αναμόρφωση του ελληνικού, «επίσημου» χρέους, το οποίο ήδη βρίσκεται στα χέρια του ΔΝΤ για παρατηρήσεις και διαβουλεύσεις, χωρίς προφανώς τη συμμετοχή σε αυτό τουλάχιστον το στάδιο, της ελληνικής πλευράς.
Αυτό είναι ασφαλώς είδηση από δική μου «πηγή» και καλό θα ήταν να μην σπεύσει να την διαψεύσει η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα, καθώς έτσι θα εκθέσει κορυφαίο υπουργό της, ο οποίος γνωρίζει πως το γερμανικό σχέδιο είναι ήδη έτοιμο προνοώντας για μία μακροχρόνια διαδικασία «Goal-Oriented Action Planning», η οποία θα θεσπιστεί δια ενός συμπληρωματικού μνημονίου και μιας τροποποίησης της δανειακής σύμβασης «Ελλάδας-κρατών Ευρωζώνης».
Τις υπό διαπραγμάτευση λεπτομέρειες, με απούσα την ελληνική πλευρά, δεν τις γνωρίζω, πληροφορούμαι, ωστόσο, πως προσαρμογή και αναμόρφωση (reprofiling) χρέους θα θεσπιστούν – σε αντίθεση με την σημερινή συσχέτιση/ correlation τους – ως δύο αλληλένδετες διαδικασίες διακρινόμενες από αιτιώδη συνάφεια/ causation. Αυτό σημαίνει πως η αναμόρφωση του χρέους θα γίνεται ευνοϊκότερη για τα ελληνικά δημοσιονομικά στο βαθμό που επιτυγχάνονται απολύτως οι στόχοι των αξιολογήσεων. Για να πιάσεις δηλαδή τους στόχους που θα θέτει το «reprofiling» και να δέχεσαι μικρότερη πίεση από το χρέος, θα πρέπει να είσαι σε ένα διαρκές μνημόνιο διαφορετικού χαρακτήρα από το σημερινό, στο οποίο θα συμμετέχει και το ΔΝΤ, και το οποίο θα επεκτείνεται θεωρητικά παράλληλα και σε αιτιώδη συνάφεια με τους όρους εξυπηρέτησης του «επίσημου χρέους».
Έτσι οι όροι εξυπηρέτησης αυτού του χρέους θα μεταβάλλονται με χαρακτήρα ελάφρυνσης των βαρών, όσο μεταβάλλονται θετικά οι δημοσιονομικοί δείκτες στο πλαίσιο των κατηγοριών και επιμέρους στόχων των περιοδικών αξιολογήσεων από το κουαρτέτο και το Eurogroup.
Συνεπώς, η προσαρμογή της Ελλάδας θα συνεχίσει να βασίζεται σε «μνημόνια», όσο θα πασχίζει να πετύχει τους στόχους ελάφρυνσης από το επίσημο χρέος, αλλά διαφορετικού χαρακτήρα μνημόνια, η ικανοποίηση των όρων των οποίων δεν θα βασίζεται στην προσδοκία για νέο άμεσο δάνειο από τα κράτη της Ευρωζώνης ή/και το ΔΝΤ, αλλά για περεταίρω ελάφρυνση των υποχρεώσεων για την εξυπηρέτηση του τρέχοντος δανείου.
Η νέα αυτή σχέση μεταξύ Ελλάδας και «θεσμών» συν ΔΝΤ δεν είναι απλή, όπως ίσως φαίνεται με μια πρώτη ματιά. Είναι τεχνικά πιο σύνθετη από τη σημερινή και απαιτούνται νέες ρυθμίσεις και αποφάσεις τόσο από την ΕΚΤ, όσο και από το ΔΝΤ, με παράλληλη αναμόρφωση του καθεστώτος αξιολογήσεων.
Το σχέδιο αυτό θα παρουσιαστεί ολοκληρωμένα στην ελληνική πλευρά όταν κρίνει το Βερολίνο και πάντως πριν από το καλοκαίρι, στο βαθμό που έχει προσυμφωνηθεί στις λεπτομέρειές του με το ΔΝΤ. Η Ελλάδα όπως δεν συμμετείχε στην πραγματικότητα στα PSI, έτσι δεν θα συμμετέχει και σε αυτό που μοιάζει με OSI, χωρίς να πρόκειται για παρόμοιες διαδικασίες. Στην περίπτωση των PSI είχαμε μορφή αναδιάρθρωσης χρέους, είχαμε «κακό» restructuring, αλλά σίγουρα restructuring, ενώ στην περίπτωση του συγκεκριμένου «OSI» δεν θα έχουμε κάτι ανάλογο. Το «reprofiling», για το οποίο πληροφορήθηκα και σου γράφω αγαπητέ αναγνώστη, δεν είναι νομικώς, πολιτικώς και στενά με οικονομικούς όρους αναδιάρθρωση χρέους.
Αυτό ίσως το θεωρείς λεπτομέρεια ή κάποια νομικίστικη παραξενιά, αλλά δεν είναι έτσι. Η διαφορά πολιτικώς είναι τεράστια. Και αυτό όχι απλώς επειδή το «reprofiling» στη περίπτωσή μας παραπέμπει σε «rescheduling»/επαναπρογραμματισμό του χρέους, ώστε η χώρα να μην βρεθεί σύντομα σε αδυναμία εξυπηρέτησής του, αλλά επειδή θεμελιώνει ουσιαστικά ένα νέο πρόγραμμα μακροχρόνιας επιτροπείας του κουαρτέτου στην ελληνική εθνική οικονομία με κίνητρα σε αιτιώδη συνάφεια με ποινές.
Είναι πρόδηλο πως μία τέτοια εξέλιξη είναι αδύνατον να διαχειριστεί πολιτικώς η σημερινή κυβέρνηση, η οποία δυστυχώς συνεχίζει να παίζει υποκριτικά παιχνιδάκια με τον ελληνικό λαό και να διαμορφώνει μία ψευδαίσθηση σε ο, τι αφορά στην σχέση μας με τους εταίρους της χώρας στην ευρωζώνη και το ΔΝΤ. Η αναμόρφωση του ελληνικού χρέους και όχι η αναδιάρθρωσή του, για την οποία ακόμα συνεχίζει να μιλά η κυβέρνηση σαν να μην γνωρίζει πως και πώς έχουν δρομολογηθεί τα πράγματα, θα απαιτήσει μία νέα κυβέρνηση ευρύτερης συνεργασίας η οποία, στον βαθμό που κριθεί καταστροφική για τον Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ, θα επιδιωχθεί να συγκροτηθεί μετά από νέες εκλογές την άνοιξη. Και αυτό διότι η αναμόρφωση του ελληνικού χρέους φαίνεται πλέον να κρίνεται όχι μόνον από το ΔΝΤ, το οποίο φυσιολογικώς επείγεται να ξεκαθαριστεί η υπόθεση για να μην βρεθεί στον αέρα το διοικητικό του συμβούλιο, αλλά και από την ΕΚΤ και το οικονομικό επιτελείο του Βερολίνου, ως άμεση ανάγκη. Αυτή ακριβώς η αναγκαιότητα είναι που επιταχύνει τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα και όχι άλλες αιτίες που προβάλλονται από δεξιά και αριστερά, ενώ διαρρέονται ως φήμες στα ΜΜΕ από την ίδια την κυβέρνηση.
Θεωρώ πως η πληροφορία αυτή που αφορά στην ρύθμιση του «επίσημου» χρέους, απομυθοποιεί σε σημαντικό βαθμό τις εξελίξεις που ακολουθούν στην Ελλάδα και με αυτήν την έννοια ίσως να αποδειχθεί ωφέλιμη η γνωστοποίησή της.
