Γράφει ο Νίκος Δόικος
(protovuliadialogou)
Η πρόσφατη (Ιούλιος του ΄14) περιπέτεια της Αργεντινής, το γνωστό περιστατικό χρεοκοπίας (default) εγείρει πλέον με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο το ζήτημα του «τύπου» της Ελεύθερης Οικονομίας που υιοθετούμε, δεδομένης της αποδοχής του σκέλους της «ελευθερίας» του συγκεκριμένου οικονομικού μοντέλου από την συντριπτική πλειονότητα των πολιτικών δυνάμεων του πλανήτη.
Η πρωτοτυπία του περιστατικού της Αργεντινής έγκειται στο ότι για πρώτη φορά τα αρπακτικά hedge funds παρεμβαίνουν στις διαπραγματεύσεις μεταξύ ενός κράτους, της Αργεντινής, και μεγάλων Τραπεζών – πιστωτών της και μάλιστα παρεμβαίνουν εχθρικά προς τους πιστωτές.
Την στιγμή που η Αργεντινή επρόκειτο να συμφωνήσει με τους πιστωτές να πληρώσει 40 σεντς για κάθε δολάριο ομολόγων (τα ποσά εδώ είναι συμβολικά), ομόλογα που, σημειωτέον, είχαν αγορασθεί με 100 σεντς από τις πιστώτριες Τράπεζες, τα αρπακτικά funds αγόραζαν μαζικά παλαιά ομόλογα, όσο όσο (η κυβέρνηση της Αργεντινής διατείνεται πως η τιμή αγοράς δεν ξεπέρασε τα 2–3 σεντς) και κατέφυγαν στα Αμερικανικά δικαστήρια απαιτώντας 100 σεντς. Και δικαιώθηκαν. Βλέπετε τα ομόλογα είχαν εκδοθεί με ρήτρα Αμερικανικού Δικαίου.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Πρώτα πρώτα κάτι με το οποίο ταλαιπωρώ τις αντοχές σας χρόνια τώρα, ότι δηλαδή, εντός του θεσμικού πλαισίου μιας κατ΄επίφασιν ελεύθερης αλλά κατ΄ουσίαν ασύδοτης οικονομίας, έχουν αναπτυχθεί δυνάμεις ανεξέλεγκτες, ικανές να χειραγωγήσουν τις εξελίξεις εθνικών οικονομιών. Πώς; Αξιοποιώντας το ίδιο το διάτρητο νομικό καθεστώς που διέπει τις παγκόσμιες συναλλαγές, σύμφωνα με τις στοχεύσεις (διάβαζε αρπακτικές διαθέσεις) ενός καλοστημένου κυκλώματος.
Από ποιους συγκροτείται το κύκλωμα;
Από ιδιώτες διεθνείς «παίχτες», από δήθεν επενδυτικές τράπεζες, πλυντήρια παράνομου χρήματος και βεβαίως, από τους διαβόητους Οίκους Αξιολόγησης των οποίων τα πλοκάμια (υπό την ιδιότητα μετοχικής συμμετοχής), λέγεται, πως απλώνονται σε επενδυτικές τράπεζες και επιθετικά διεθνή κεφάλαια.
Σημείωνα, σε σχετικές αναρτήσεις μέσω της protovuliadialogou το 2008 και τον Ιανουάριο του 2011, υπό τον τίτλο «Ενωσιακοί–Διακυβερνητικοί Οίκοι Αξιολόγησης»… «Ο παραγωγικός προβληματισμός σχετικά με την αντικειμενικότητα και την χρησιμότητα των οίκων αξιολόγησης ξεκινά περί τα τέλη του 2007 και φουντώνει το 2008, με αφορμή διαδοχικές αστοχίες τους. Αναφέρω ενδεικτικά: 1) Και οι τρείς οίκοι απέτυχαν να «αξιολογήσουν» την επερχόμενη κατάρρευση της αγοράς κατοικίας στις ΗΠΑ, πιο συγκεκριμένα, της αγοράς Ομολόγων Επισφαλών Στεγαστικών Δανείων, μιας αγοράς 5,3 τρις δολαρίων, της οποίας η κατάρρευση απείλησε τα ιερά και τα όσια της Αμερικανικής και παγκόσμιας Οικονομίας. Αντίθετα μάλιστα, μέχρι τέλους, διατυμπάνιζαν την υψηλή φερεγγυότητα των συγκεκριμένων προϊόντων και απέλυαν διευθυντικά στελέχη τα οποία ευθαρσώς προειδοποιούσαν για τις επερχόμενες ζοφερές εξελίξεις. 2) Στην αγορά των ABS CDO (Asset Backed Securities-Collateralized Debt Obligation = πολύ απλά, προϊόντα τιτλοποιημένων απαιτήσεων έναντι χορηγούμενων δανείων) και οι τρείς αξιολόγησαν με ΑΑΑ γνωστό κέντρο διακίνησης δισεκατομμυρίων CDO, του οποίου τα διακινούμενα προϊόντα παρουσίασαν τελικά ζημίες της τάξης του 47%. 3) Η Moody’s βαθμολόγησε με ΑΑΑ την Lehman Brothers λίγες μέρες πριν αυτή καταρρεύσει. 4) Κατηγορούνται για εκβιασμούς επιχειρήσεων οι οποίες αρνήθηκαν να αξιολογηθούν και για συνακόλουθη υποβάθμιση τους (περίπτωση της γερμανικής εταιρίας Hannover Re, η οποία ήδη κατέφυγε στην Δικαιοσύνη). 5) Τέλος, ευλόγως προβληματίζει η πρόσφατη συμπεριφορά τους στην υπόθεση των οικονομιών της ευρωζώνης, όπου οι αξιολογήσεις των οίκων βαδίζουν χέρι χέρι με τα αστρονομικά κέρδη συγκεκριμένων hedge funds, τα οποία «έπαιξαν» στις προεξοφλούμενες από τους Οίκους περιπέτειες των οικονομιών του ευρωπαϊκού νότου.
Φαντασθείτε πόσο εύκολο θα ήταν για έναν οίκο αξιολόγησης, συμβεβλημένο με επιθετικά hedge funds, που χρηματοδοτεί και έτσι χειραγωγεί ΜΜΕ, να καταρρακώσει την εικόνα μιας Εθνικής Οικονομίας, διασφαλίζοντας ανυπολόγιστα κέρδη στον ίδιο μέσω της μετοχικής του σχέσης και, βέβαια, στους κατόχους Παραγώγων και CDS (credit default swaps=δηλαδή, τιτλοποιημένα προϊόντα κατά της επισφάλειας των υποχρεώσεων μιας χώρας), οι οποίοι κάτοχοι, «κατά σύμπτωση», επένδυσαν στην αρνητική πορεία της εν λόγω Οικονομίας».
Εγώ (ως οίκος αξιολόγησης) σε αξιολογώ, εγώ (συγχρόνως ως μέτοχος επενδυτικής τράπεζας) επενδύω στην κατάρρευσή σου, εγώ (συγχρόνως ως μέτοχος χρηματοπιστωτικού οργανισμού) αρνούμαι τον δανεισμό σου, άρα, εσύ χάνεις και εγώ, υπό τις τρείς ιδιότητες μου, κερδίζω τρισεκατομμύρια.
Αυτόν τον τύπο “ελεύθερης” οικονομίας θέλουμε;
Μπορεί να επιβιώσει η Δημοκρατία, να διασφαλισθεί η Κοινωνική Συνοχή και, δι΄αυτής, η δια-κοινωνική Ειρήνη σε αυτό το ασφυχτικό περιβάλλον της κτηνώδους κερδοσκοπικής βουλιμίας;
Τον Μάρτη του 2011, η Ομάδα των Σοσιαλιστών-Δημοκρατών του Ευρωκοινοβουλίου εισήγαγε σχετική πρόταση για την ίδρυση Ευρωπαϊκού Οίκου Αξιολόγησης. Σοσιαλιστές-Δημοκράτες Ευρωβουλευτές υποστήριξαν στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου την σύσταση ανεξάρτητων Οίκων Αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημοσιοποιώντας μιαν ισχυρή επιχειρηματολογία περί αναξιοπιστίας των γνωστών Οίκων .
Γιατί σταμάτησε; Πόσο ανίσχυρες ενδέχεται να είναι οι Ευρωπαϊκές ηγεσίες απέναντι στο διαβόητο κύκλωμα που σκιαγραφείται πιο πάνω;
Η Αμερικανική Διοίκηση επιδεικνύει, θα έλεγα, πολύ μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και θέληση να αναβαθμίσει, υπέρ των γενικότερων συμφερόντων, το θεσμικό πλαίσιο που θα διέπει, από δω και πέρα, την διακίνηση των hedge funds και την σχέση εμπορικών τραπεζών και επενδύσεων.
Η άμεση αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών της ΕΕ προβάλει πλέον ως ιστορική αναγκαιότητα. Το μέλλον της Δημοκρατίας, όπου γης, της Κοινωνικής Συνοχής και της πραγματικά Ελεύθερης Οικονομίας επαφίεται σε τούτη την ανελέητη σύγκρουση με την βαρβαρότητα, η οποία καταρρακώνει ολόκληρες κοινωνίες μέσω του παγκοσμιοποιημένου τζόγου.
Μπορούμε να ξεκινήσουμε αμέσως με την συγκρότηση Δημόσιων-Διακυβερνητικών Οίκων Αξιολόγησης, εγγυημένης φερεγγυότητας και με την θεσμική θωράκιση των Οικονομιών απέναντι στις αρπακτικές και τοξικές επιθέσεις του κυκλώματος.
It takes two to tango. Ασφαλώς δύο. Από κεί η χυδαία απληστία και συνακόλουθη γενικευμένη εξαθλίωση κι από δώ (ελπίζω από δώ) ο νέος τύπος Κοινωνίας της Συναίνεσης και της Ελευθερίας (προσωπικής, κοινωνικής, οικονομικής) διαθέτουσας τις θεσμικές ασφαλιστικές δικλείδες που θα αποκλείουν την εκτροπή στην ασυδοσία.
