Σε άρθρο της στο capital.gr η Οικονομολόγος-Σύμβουλος Επιχειρήσεων Κατερίνα Διαμαντοπούλου αναλύει το εάν μία αριστερή κυβέρνηση είναι εφικτό να φέρει ανάπτυξη. Για τους παροικούντες εν τη Ιερουσαλήμ η Κατερίνα Διαμαντοπούλου υπήρξε πολιτευτής του ΠΑΣΟΚ και Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας από το 2009 μέχρι το 2011. Στο άρθρο της εξηγεί ότι η πραγματική επιτυχία της νέας κυβέρνησης έγκειται στο εάν θα καταφέρει να συνδυάσει τις κοινωνικές ανάγκες με την ανάπτυξη της πραγματικής οικονομίας. Επιπλέον, αναλύει τους λόγους για τους οποίους δεν έχει βγει η Ελλάδα από την κρίση.
Ακολουθεί η πλήρης συνέντευξη:
Το μεγάλο στοίχημα της νέας κυβέρνησης δεν είναι η συμφωνία για το χρέος. Τολμώ να εκτιμήσω ότι η συμφωνία αυτή θα επιτευχθεί τελικά μέσα από πολλαπλές διαπραγματεύσεις και εκατέρωθεν υποχωρήσεις. Το υπαρξιακό στοίχημα της νέας κυβέρνησης είναι να καταφέρει να συγκεράσει την αριστερή διακυβέρνηση με την τόνωση της πραγματικής οικονομίας. Η επιστροφή σε μια βιώσιμη ανάπτυξη είναι αυτή που θα κρίνει το μέλλον της χώρας και θα της δώσει τη δυνατότητα για διαχείριση του χρέους της. Η κυβέρνηση θα πετύχει πραγματικά όταν μαζί με την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και την ανακούφιση των πιο αδύναμων καταφέρει να πείσει ότι ξέρει να μιλάει και την γλώσσα της υγιούς αγοράς. Καταρρίπτοντας, εάν το πετύχει, τα επιχειρήματα περί «αριστερών που εχθρεύονται την επιχειρηματικότητα, που θα καταστρέψουν την ιδιωτική πρωτοβουλία, που θέλουν ένα κράτος αργόσχολων-τροχοπέδη στην ανάπτυξη». Έχει στη διάθεση της τα εργαλεία που θα της επιτρέψουν – ακόμη και στη δύσκολη αυτή συγκυρία- να το πράξει, όπως:
Α. Το νέο ΕΣΠΑ 2014-2020. Το μεγάλο εργαλείο που μπορεί -ελλείψει άλλων κεφαλαίων- να αποτελέσει μια πρώτη βάση αναθέρμανσης της οικονομίας αλλά και ανακατεύθυνσης της σε τομείς που χτίζουν το μέλλον. Να δοθεί προτεραιότητα στην άμεση απορρόφηση των κονδυλίων για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Επίσης θεμελιώδης είναι ο ρόλος της Δια Βίου Μάθησης σε μια οικονομία που επιχειρείται να μετασχηματιστεί, αρκεί τα προγράμματα να σχεδιαστούν με σοφία και να μην σπαταληθούν σε πελατειακά σεμινάρια και «εξάμηνα δίχως αύριο».
Β. Την ανασυγκρότηση υπηρεσιών του κράτους που εμποδίζουν ή καθυστερούν τις επιχειρηματικές-επενδυτικές πρωτοβουλίες. Κεφάλαιο που απαιτεί πολλή δουλειά και που συνήθως αντιμετωπίζεται με υπερβολικά φιλόδοξες αλλά επιφανειακές προσπάθειες «από τα επάνω» (βλ. fast track), οι οποίες δεν λύνουν τελικά τα σύνθετα υποκείμενα προβλήματα και όλα καταλήγουν στο ΣτΕ ή σε πολυετή δικαστήρια. Ξεκινώντας από το κτηματολόγιο, το δασολόγιο, τον ορισμό αιγιαλίτιδας ζώνης για όλη τη χώρα, τις χρήσεις γής, την απελευθέρωση των δικαστηρίων από υποθέσεις ελάσσονος σημασίας και καταλήγοντας στην κωδικοποίηση των νόμων. Να γίνει στόχος η εξάλειψη της βιομηχανίας ερμηνευτικών εγκυκλίων, το core business δηλαδή μιας δημόσιας διοίκησης που σπαταλιέται «μεταφράζοντας» νόμους αλληλοσυγκρουόμενους, ασαφείς, δυσνόητους.
Γ. Το νέο φορολογικό σχεδιασμό που θα πρέπει να στέλνει σαφή μηνύματα για τη στήριξη των μακρόπνοων παραγωγικών επενδύσεων στη χώρα και για τη λειτουργία των επιχειρήσεων σε καθεστώς φορολογικής ασφάλειας και προβλεψιμότητας. Μια νέα φορολογική κουλτούρα που εμπιστεύεται τον φορολογούμενο και του αφήνει χώρο να αναπνεύσει αλλά που είναι άτεγκτη στην διαπιστωμένη φοροδιαφυγή . Με λίγα λόγια να γίνει η τήρηση των νόμων πολύ πιο συμφέρουσα από οποιαδήποτε φοροδιαφυγή. Ειδική μέριμνα για τις άμεσες ξένες επενδύσεις – ανταγωνιστικοί φορολογικοί δείκτες αλλά με όρους ως προς τους κλάδους, τα μεγέθη και την ανταποδοτικότητα. Άμεσες ξένες επενδύσεις σε τομείς που χρειάζεται και αντέχει η ελληνική οικονομία.
Δ. Ο Νέος Αναπτυξιακός Νόμος για μεγάλες αλλά και για μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε στοχευμένους κλάδους όπως η παραγωγή τροφίμων, ο πρωτογενής τομέας, ο ειδικευμένος τουρισμός (σε υπηρεσίες υγείας-πολιτισμού-αθλητισμού), η διαχείριση αποβλήτων, η παραγωγή λογισμικού, η παραγωγή φαρμακευτικών προιόντων, η εφοδιαστική αλυσίδα, η φροντίδα ηλικιωμένων. Σημαντικό θα είναι να υπάρξει για τις υπαγόμενες επιχειρήσεις το κριτήριο των δημιουργούμενων θέσεων εργασίας καθώς στο παρελθόν δίνονταν εκατομμύρια ευρώ σε επιχειρήσεις χωρίς την υποχρέωση να δηλώσουν εάν και πόσες θέσεις εργασίας δημιουργούν.
Ε. Οι ανακεφαλαιοποιημένες τράπεζες υπό την εποπτεία του ΤΧΣ έχουν σημαντικό αναπτυξιακό ρόλο να επιτελέσουν, ο οποίος περνά και μέσα από την «γενναία και ρεαλιστική» αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων. Στον τομέα αυτό χρειάζεται η ανάληψη στοχευμένων, ρηξικέλευθων πρωτοβουλιών που θα αποκαταστήσουν τις σχέσεις εμπιστοσύνης κοινωνίας και τραπεζών, γιατί δε μπορεί να υπάρξει πετυχημένη τραπεζική παρουσία με την κοινωνία απέναντι. Η συνεχιζόμενη δυσπιστία αντανακλάται τελικά και στις μετοχές και στα κέρδη των τραπεζών.
ΣΤ. Το πλαίσιο που εισήγαγε η τ. Υπουργός Λ. Κατσέλη για την κοινωνική επιχειρηματικότητα. Ένας τομέας πολύ σημαντικός που έρχεται να παρεμβληθεί ανάμεσα στο κράτος και στην αγορά για να καλύψει το έλλειμμα στη ζήτηση θέσεων εργασίας και να προσφέρει εργασία και αξιοπρέπεια σε ανθρώπους που πετάχτηκαν βίαια στο οικονομικό περιθώριο. Δύναται να αποτελέσει επίσης ένα καλό εργαλείο περιφερειακής ανάπτυξης. Στην Ευρώπη η κοινωνική οικονομία απασχολεί 11 εκατομμύρια άτομα και εκπροσωπείται από 2 εκατομμύρια επιχειρήσεις. Στη Γαλλία, μάλιστα, η κοινωνική οικονομία καλύπτει το 10% της απασχόλησης και εκτιμάται ότι στη χώρα μας μπορεί να δημιουργήσει περί τις 2.000 κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις και 12.000 νέες θέσεις αξιοπρεπούς και μόνιμης απασχόλησης.
Τα παραπάνω εργαλεία μπορούν με το σωστό σχεδιασμό, τη χρηστή διοίκηση με χρονοδιαγράμματα και ριζοσπαστικές λύσεις και την υλοποίηση με συνεχή εποπτεία για άμεσο εντοπισμό των προβλημάτων για επίλυση, να πυροδοτήσουν μια νέα οικονομία και να δώσουν ελπίδα και προοπτική.
Όλα βέβαια εδράζονται στη συγκρότηση ενός Ελληνικού Σχεδίου Ανάπτυξης που στην υπηρεσία του θα τεθεί κάθε δομή του κράτους, κάθε νέα νομοθεσία, κάθε περιφερειακός σχεδιασμός, κάθε επιχειρηματικό πλάνο. Μια αφήγηση του μέλλοντος της οποίας κοινωνός θα γίνει κάθε πολίτης.
Γιατί δεν έχουμε βγει από την κρίση μετά από 7 χρόνια;
Μα γιατί δεν δημιουργήσαμε ποτέ το δικό μας πλάνο, τη δική μας αφήγηση για το πού πρέπει να είναι η Ελλάδα σε 10 χρόνια και πώς θα φτάσουμε εκεί. Μοιάζουμε με τον άνεργο που παίρνει το επίδομα ανεργίας και προσπαθεί να το μοιράσει σε δόσεις δανείων που πήρε στις καλές εποχές. Υπάρχει περίπτωση αυτός να ανακάμψει εάν δεν βρεί νέες πηγές εισοδήματος; Και αυτές οι πηγές έχει νόημα να είναι τόσο πρόσκαιρες όσο το ξεπούλημα των επίπλων του ή του αμαξιού του όταν εκείνος χρωστάει πολλαπλάσια;
Η Κυβέρνηση Σύριζα έχει κάθε λόγο να αποδείξει ότι δεν είναι εχθρική προς την επιχειρηματικότητα αρκεί αυτή η επιχειρηματικότητα να σέβεται τους κανόνες, να είναι συνεπής φορολογικά και να παρέχει κοινωνική αξία. Και η αγορά δεν έχει παρωπίδες ιδεολογικές, θα ανταποκριθεί θετικά και παραδειγματικά εάν διαπιστώσει ότι μπορεί να ευδοκιμήσει η επιχειρηματική πρωτοβουλία και να έχει αρωγό της το κράτος.
Παρακολουθώ Deutsche Welle και με κατακλύζει ένα έντονο αίσθημα ζήλιας. Ένα κρατικό κανάλι που πραγματικά επιτελεί το ρόλο του και δεν ανταγωνίζεται με αγοραίους όρους τα ιδιωτικά. Ένα πρόγραμμα που δίνει κατευθύνσεις για το που πάει η γερμανική οικονομία, που ενημερώνει ουσιαστικά ώριμους πολίτες, που προβάλλει τη Γερμανία στο εξωτερικό αλλά και στο εσωτερικό. Γιατί; Γιατί η Γερμανία είναι μια χώρα με πλάνο, με σαφείς στόχους που εξειδικεύονται μέχρι την τελευταία εκδοχή του κράτους και μέχρι τον τελευταίο πολίτη. Ξέρει που πάει, ξέρει πώς πάει. Εμείς από την άλλη δεκαετίες τώρα ακροβατούμε, πότε με ατελέσφορους εκσυγχρονισμούς και πότε με τραπεζικά πάρτυ. Ξέρει κανείς ποιοι οι στόχοι της χώρας; Ποιοι οι τομείς της οικονομίας που αποτελούν τις λοκομοτίβες για την έξοδο από την κρίση; Οι επενδύσεις στις ΑΠΕ αφού ξεκίνησαν ως ελντοράντο κατέληξαν σε βατερλώ, η ναυτιλία βαρέθηκε να δεξιώνεται με το πολιτικό προσωπικό και έχει από καιρό επιλέξει τις offshore, η βιομηχανία και μεταποίηση μεταφέρθηκαν στην άλλη πλευρά των συνόρων, οι κατασκευές/οικοδομή πάγωσαν. Ο τουρισμός -θα μου πείτε- κρατάει. Πράγματι έρχονται περισσότεροι τουρίστες που όμως αφήνουν στη χώρα ολοένα και λιγότερα χρήματα και αυτό θα έπρεπε να μας ανησυχεί.
Ο μέσος έλληνας δεν μπορεί να διακρίνει κανένα επιχειρηματικό πλάνο πέρα από το άνοιγμα μιας καφετέριας ή ενός ταχυφαγείου. Και αυτό δεν είναι αποτυχία του μέσου Έλληνα, είναι απλά αποτυχία χάραξης ενός Ελληνικού Παραγωγικού Σχεδίου, είναι η αδυναμία αφήγησης ενός αξιοπρεπούς μέλλοντος. Και όσο δεν υπάρχει αυτή η αφήγηση τόσο πιο δύσκολο θα γίνεται να κυβερνηθεί η ελληνική κοινωνία, τόσο πιο ακραίες θα γίνονται οι αντιδράσεις της, τόσο θα μας φταίνε οι πιστωτές μας…
Τι έχουμε λοιπόν; Κλίμα, θάλασσα, πολιτισμό, φιλοσοφία, νησιά, ήλιο, γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς, μεσογειακή διατροφή, ναυτικούς.
Και τι ακριβώς είναι αυτό που μας εμποδίζει να γίνουμε η χώρα της υγιεινής διατροφής, των διακοπών, της ευεξίας και της άθλησης, της σπουδής στη φιλοσοφία, του ιατρικού τουρισμού (από πλαστικές μέχρι εξωσωματικές και αποθεραπεία), των θαλάσσιων σπορ, των εναλλακτικών πηγών ενέργειας;
Και δεν είναι ένα τέτοιο όραμα συμβατό με τις ικανότητες και τους πόρους μας αλλά και με τα μικρά μεγέθη μας; Δεν είναι ακόμη συμβατό με την ανάγκη για περιφερειακή ανάπτυξη ώστε να απελευθερωθούν υγιείς δυνάμεις πέρα από την διογκωμένη και εξαντλημένη παραγωγικά Αθήνα;
Η Κρητική διατροφή των προηγούμενων δεκαετιών θεωρείται η πιο υγιεινή διατροφή παγκοσμίως, όμως δεν καταφέρνουμε να την κάνουμε brand name. Τα ΤΕΦΑΑ βγάζουν χιλιάδες απόφοιτους για να καταλήξουν πολλοί εξ αυτών από οδηγοί ταξί μέχρι βουλευτές. Σε μια χώρα που θα έπρεπε να έχει το πιο εξειδικευμένο διδακτικό προσωπικό σε θαλάσσια σπορ καταργούνται στις σχολές αυτές οι εξειδικεύσεις!
Οι περιπτώσεις πολλές, για την οικονομία του άρθρου τα παραδείγματα είναι αποσπασματικά αλλά ενδεικτικά για το πώς μπορούμε να δούμε το μέλλον μας μέσα από μια άλλη οπτική γωνία, κάνοντας πολλά πράγματα “αλλιώς”. Χωρίς ιδεοληψίες, με μόνο γνώμονα την ταυτότητα μας, τις ικανότητες μας, την ανάλυση του παγκόσμιου περιβάλλοντος και πολλή δουλειά.
