Η έρευνα για εγκλωβισμένα άτομα και τραυματίες σε συντρίμμια μετά από ένα σεισμό είναι μία δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία για τα σωστικά συνεργεία. Στην προσπάθεια αυτή επιστρατεύονται πολύ συχνά σύγχρονες τεχνολογικές εφαρμογές, και ειδικά εκπαιδευμένοι σκύλοι.
Τώρα, η βελγική μη κερδοσκοπική οργάνωση APOPO, εξοπλίζει αρουραίους με μικροσκοπικά σακίδια τελευταίας τεχνολογίας για να μπορούν να εντοπίζουν επιζώντες σε περιοχές που έχουν ισοπεδωθεί από σεισμούς ή πλημμύρες.
«Οι αρουραίοι είναι συνήθως αρκετά φιλοπερίεργοι και τους αρέσει να εξερευνούν – και αυτό είναι το κλειδί για την έρευνα και τη διάσωση», δήλωσε στο CNN η Ντόνα Κιν, επιστήμονας συμπεριφορικής έρευνας και επικεφαλής του έργου.
Εκτός από το περιπετειώδες πνεύμα τους, το μικρό τους μέγεθος και η εξαιρετική τους όσφρηση καθιστούν τους αρουραίους ιδανικούς για τον εντοπισμό ανθρώπων ή πραγμάτων σε στενούς χώρους, πρόσθεσε η ερευνήτρια. Οι αρουραίοι εκπαιδεύονται επί του παρόντος για τον εντοπισμό επιζώντων σε προσομοιώσεις περιοχών που έχουν πληγεί από κάποια φυσική καταστροφή. Πρώτα πρέπει να εντοπίσουν το άτομο-στόχο σε ένα άδειο δωμάτιο, να τραβήξουν έναν μοχλό στο γιλέκο τους που ενεργοποιεί έναν βομβητή (beeper) και στη συνέχεια να επιστρέψουν στη βάση τους, όπου ανταμείβονται με μια λιχουδιά.
Αν και προς το παρόν τα τρωκτικά βρίσκονται ακόμη στα πρώτα στάδια εκπαίδευσης, η APOPO συνεργάζεται με το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Αϊντχόβεν για την ανάπτυξη ενός σακιδίου πλάτης, το οποίο θα είναι εξοπλισμένο με βιντεοκάμερα, ένα μικρόφωνο αμφίδρομης επικοινωνίας και έναν πομπό εντοπισμού θέσης, που θα βοηθά τους διασώστες να επικοινωνήσουν με τους επιζώντες.
«Μαζί με το σακίδιο πλάτης και την εκπαίδευση, οι αρουραίοι είναι απίστευτα χρήσιμοι για την έρευνα και τη διάσωση», τόνισε η Κιν.
Η APOPO εκπαιδεύει σκύλους και αρουραίους στην Τανζανία όπου βρίσκεται η έδρα της, για την ανίχνευση ναρκών και ασθενών με φυματίωση εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Στα προγράμματά της χρησιμοποιεί αφρικανικούς γιγαντιαίους αρουραίους, οι οποίοι έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής σε αιχμαλωσία, περίπου οκτώ χρόνια, σε σχέση με τα τέσσερα χρόνια του κοινού καφέ αρουραίου.
Αν και το πρόγραμμα έρευνας και διάσωσης ξεκίνησε επίσημα τον Απρίλιο του 2021, όταν η Κιν εντάχθηκε στην ομάδα, η APOPO προσπαθούσε να υλοποιήσει την ιδέα εδώ και χρόνια, αλλά δεν είχε χρηματοδότηση και συνεργάτη έρευνας και διάσωσης για να το υποστηρίξει. Όταν όμως η εθελοντική οργάνωση έρευνας και διάσωσης GEA προσέγγισε την APOPO το 2017 σχετικά με τη δυνατότητα χρήσης αρουραίων στις αποστολές της, η ομάδα άρχισε να διερευνά την ιδέα.
Ένα βασικό στοιχείο της αποστολής έρευνας και διάσωσης ήταν η τεχνολογία που θα επέτρεπε στους πρώτους ανταποκριτές να επικοινωνούν με τα θύματα μέσω των αρουραίων. Η APOPO δεν διέθετε κάτι τέτοιο – μέχρι που ενεπλάκη ο ηλεκτρολόγος μηχανικός Σάντερ Βερντίσεν. Αναζητώντας να «εφαρμόσει την τεχνολογία για να βελτιώσει ζωές» κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών του σπουδών στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Αϊντχόβεν, ο Βερντίσεν ανέλαβε να αναπτύξει το πρότυπο σακίδιο.
Το σακίδιο αυτό αποτελούνταν από ένα τρισδιάστατα εκτυπωμένο πλαστικό δοχείο με μια βιντεοκάμερα που εξέπεμπε ζωντανή εικόνα σε έναν φορητό υπολογιστή, ενώ παράλληλα αποθήκευε υλικό υψηλής ανάλυσης σε μια κάρτα SD. Το σακίδιο προσαρμόζεται στους αρουραίους με ένα γιλέκο από νεοπρένιο, το ίδιο υλικό που χρησιμοποιείται για τις στολές κατάδυσης.
Με τα σακίδια πλάτης να λειτουργούν «καλύτερα από το αναμενόμενο», ο Βερντίσεν εστίασε στη βελτίωση του πομπού τοποθεσίας, καθώς το GPS δεν μπορεί να διαπεράσει τα πυκνά χαλάσματα και τα συντρίμμια των κτιρίων που έχουν καταρρεύσει.
Εν τω μεταξύ, στην Τανζανία, η Κιν αυξάνει την πολυπλοκότητα του περιβάλλοντος εκπαίδευσης των αρουραίων, «ώστε να μοιάζει περισσότερο με αυτό που μπορεί να συναντήσουν στην πραγματική ζωή».
Το πρόγραμμα βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, αλλά η Κιν εκτιμά ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον εννέα έως 12 μήνες για την εκπαίδευση κάθε αρουραίου.
ΠΗΓΗ: CNN
