Γράφει η Κωνσταντίνα Κωνσταντίνου
Η κάθε στιγμή, ώρα, μέρα, χρονιά αποτελεί την φυσική συνέπεια της προηγούμενης. Το γεγονός αυτό σχετίζεται με την βασική λειτουργία του χρόνου ως μονάδα μέτρησης. Και επειδή η απολυτότητα της έννοιας συγχέεται με την έννοια του διαρκώς δημιουργούμενου, ο «χρόνος» παύει να υπάρχει.
Παρά ταύτα, πρόκειται για κάτι δίχως το οποίο δεν μπορούν να λειτουργήσουν οι ανθρώπινες διαδικασίες. Είναι ένα εργαλείο που έχει επινοηθεί, έτσι ώστε οι άνθρωποι να οργανώνονται και να πλαισιώνουν την ζωή τους.
Έτσι, λοιπόν, ο χρόνος βρίσκεται στην βάση των κοινωνιών, τις δημιουργεί και για αυτόν τον λόγο, καθορίζει την συνέχειά τους. Για να καταστεί δε ακόμα πιο λειτουργικό εργαλείο, μετριέται και χωρίζεται σε πολλές μικρές μερίδες, τις λεγόμενες «στιγμές».
Μια από αυτές είναι και η μετάβαση από το παλαιό, στο καινούργιο έτος. Έχει φτάσει δηλαδή η «στιγμή» που το παλαιό θα μείνει πίσω και θα έρθει το φυσικό επόμενο, το καινούργιο. Ή μάλλον, καλύτερα, έτσι συνίσταται να γίνει. Και η εποχή αυτή πριν την μετάβαση δεν μπορεί παρά μόνο να δώσει τροφή για μερικές σκέψεις:
Η πολιτική έχει πληγεί.
Η διπλωματία έχει πληγεί.
Η οικονομία έχει πληγεί.
Η κοινωνία στο σύνολο της καθημερινά δέχεται αδυσώπητες επιθέσεις, κάθε είδους και βεληνεκούς με τα παραδείγματα να είναι άφθονα, όχι μόνο σε τοπικό, αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο.
Τα πρόσφατα και τακτικά τρομοκρατικά χτυπήματα σε μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Βέλγιο, Γερμανία), όπου αθώοι πολίτες τραυματίστηκαν ή βρήκαν τον θάνατο προκαλούν τρόμο και αποτελούν κακό προηγούμενο το οποίο, θέλοντας και μη, καθορίζει το μέλλον και δείχνει τον δρόμο σε επόμενες αναταραχές. Παράλληλα, διπλωματικά επεισόδια, όπως η πρόσφατη δολοφονία του Ρώσου πρέσβη στην Τουρκία άλλαξαν με τρόπο άμεσο και ισοπεδωτικό την επικοινωνία (και όχι μόνο), όπως γινόταν αντιληπτή.
Η απαισιοδοξία, την οποία προκαλούν τα γεγονότα αυτά για το μέλλον, για το ερχόμενο έτος, δεν είναι πάντοτε χρήσιμος σύμβουλος, όμως. Η ανθρώπινη φύση, αν και επιρρεπής σε «παιδικές ασθένειες» κάθε είδους, έχει πάντοτε τις τάσεις για εξέλιξη.
Κάθε τι καινούργιο (και ανάμεσα τους, η αλλαγή ενός έτους) προσφέρει ευκαιρία (ίσως φαινομενική πολλές φορές) για αλλαγή. Και η ανθρώπινη ιστορία είναι η «ιστορία των αλλαγών».
Ό, τι έχει γίνει, έχει γίνει. Και το τι πρόκειται να γίνει δεν αποτελεί, παρά μόνο το θέμα ενός λευκού καμβά. (Ακόμα και αν τα πινέλα και τα χρώματα είναι προεπιλεγμένα και λιγοστά, ο «καλλιτέχνης» θέτει τους δικούς του όρους.) Με λίγα λόγια, το τι πρόκειται να γίνει είναι ξεκάθαρα στο χέρι όλων. Καμία προφητεία, κανένα κακό προηγούμενο (αν και υπάρχουν πάντα ενδείξεις και σταθερές), δεν μπορούν να αλλάξουν την ουσία αυτής της παραδοχής.
Μια πραγματικά ταιριαστή ευχή για το 2017, το νέο έτος, δεν είναι να αποκτηθεί κάποιου είδους «μαντικής ικανότητας» για να προλαβαίνουμε το κάθε τι δυσάρεστο. (Άλλωστε, ακόμα και αν έκανε κάποιος αυτή η ευχή δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να την πραγματοποιήσει.)
Αν κάτι κρίνεται απαραίτητο, αυτό είναι να αποκτηθεί η ωριμότητα μέσω μόνο της οποίας οι συνθήκες μπορούν να αντιμετωπιστούν και ξεπεραστούν.
Σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει και που συνεχώς εφευρίσκει νέους τρόπους για να πραγματοποιεί ολοένα και γρηγορότερα την αλλαγή, μόνη επιλογή για τους ανθρώπους είναι να απαρνηθούν ό, τι τους κρατά πίσω και να αγκαλιάσουν το καινούργιο με πυγμή και υπομονή, ακόμα και αν κάτι τέτοιο τρομάζει, ακόμη και αν αισθάνονται πως έχουν “κουραστεί”, ακόμα και αν το γεγονός δεν φαίνεται καθόλου ρεαλιστικό ή εφικτό.
Γιατί, αντίθετα με κάθε προσδοκία, έχει αρχίσει ήδη να συμβαίνει σε μικρούς, αλλά ταυτόχρονα γεωμετρικά αυξανόμενους ρυθμούς. Κάτι αλλάζει, εσωτερικά και εξωτερικά. Για αυτό, κάθε πρόβλεψη για την νέα χρονιά, μπορεί να συνοψιστεί σε μία (κυρίως) λέξη: «τριβή».
Είναι κάτι που ήδη συμβαίνει. Είναι κάτι που η κοινωνία έχει ανάγκη σε όλους της τους τομείς. Είναι κάτι που κάποιοι ήδη μεταχειρίζονται καλά και κάτι που οι περισσότεροι αρχίζουν να μαθαίνουν ή τουλάχιστον να καταλαβαίνουν ότι τους χρειάζεται. Και κάτι που δεν μπορούμε να αποφύγουμε άλλο.