Γράφει ο Γιάννης Νάκος
Το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μας βρίσκεται σε διαρκή κρίση τα τελευταία τριάντα χρόνια. Δυστυχώς, ό,τι δεν τολμήσαμε να διορθώσουμε τον καιρό που έπρεπε, όσα προβλήματα προσπαθήσαμε να κρύψουμε κάτω από το χαλί τις εποχές της οικονομικής ευημερίας, τα βρίσκουμε μπροστά μας τώρα, μεγεθυμένα και άκρως διογκούμενα.Για να έρθουμε όμως και στο σήμερα με τα ταμεία του κράτους να έχουν αδειάσει και με την ανεργία να έχει εκτοξευθεί, το ασφαλιστικό αποτελεί πλέον βόμβα για τον προϋπολογισμό, για την κοινωνική συνοχή, για το κράτος δικαίου.
Τα σχέδια της κυβέρνησης για αύξηση των εργοδοτικών εισφορών, που είδαν το φως της δημοσιότητας την περασμένη εβδομάδα ομολογώ να πω δεν με ξάφνιασαν αλλά αντίθετα επιβεβαίωσαν τις καχυποψίες μου πως τελικά δεν θέλουν να βοηθήσουν την ελληνική οικονομία επειδή πολύ απλά είναι μαλωμένοι με την επιχειρηματικότητα.Επιπλέον στερούνται κάθε λογικής, με δεδομένες τις συνθήκες που επικρατούν στην πραγματική οικονομία. Και το επεξηγώ ευθύς αμέσως:Σε μια εποχή όπου η ανεργία έχει εκτοξευθεί στο 26% και η μια επιχείρηση μετά την άλλη βάζουν λουκέτο, κάθε αύξηση αυτού του μισθολογικού κόστους θα δώσει τη χαριστική βολή στην επιχειρηματικότητα, αλλά και στην αγορά εργασίας.
Κατα την άποψη μου η κυβέρνηση θα πρέπει να αναζητήσει άλλες λύσεις, που δεν θα οδηγούν σε λουκέτα και απολύσεις.
Ταυτόχρονα,θα πρέπει να υπάρξει ένας εξορθολογισμός του ασφαλιστικού μας συστήματος. Όμως επειδή,η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού απαιτεί πολύ μεγάλο χρόνο που ενδεχομένως μπορεί να φτάσει ή και να ξεπεράσει την 20ετία, πρέπει να γίνει με ήπιο τρόπο προκειμένου να μη θίξει οριζόντια τους ήδη ταλαιπωρημένους ασφαλισμένους.
Οι βασικές αλλαγές μιας τέτοιας μεταρρύθμισης μπορούν να διαμορφωθούν στα πρότυπα ανάλογων πολιτικών, που εφαρμόστηκαν στα τέλη της περασμένης δεκαετίες, σε χώρες όπως η Σουηδία και η Ιταλία.
Πιο συγκεκριμένα θα πρέπει να ισχύουν οι εξής προκείμενες:
1)Αρχικά ένα νέο διανεμητικό σύστημα για τους νέους εργαζόμενους.Το νέο σύστημα βασίζεται σε ατομικούς λογαριασμούς ‘οιονεί καθορισμένης εισφοράς’ (Notional Defined Contribution System). H συμμετοχή στην ασφάλιση έχει ορατό αντίκρισμα και στον νεότερο ασφαλισμένο.
2)Το ακανθώδες θέμα των ορίων ηλικίας παρακάμπτεται τελείως, αφού αποφασίζει ο ίδιος ο ασφαλισμένος πότε (και κατά ποιο ποσοστό) θα αποσυρθεί από την αγορά εργασίας.
3)Εισαγωγή ενός υποχρεωτικού δεύτερου πυλώνα επαγγελματικής ασφάλισης, χρηματοδοτούμενου με το κεφαλαιοποιητικό σύστημα. Τμήματα της παλαιάς αναπλήρωσης (3-4 μονάδες από το ασφάλιστρο) διοχετεύονται στο νέο σύστημα.
4)Το νέο σύστημα είναι υποχρεωτικό για τους νέους. Οι συνταξιούχοι παραμένουν στο παλαιό, το οποίο χρηματοδοτείται από το Κράτος, ενώ οι ενδιάμεσες ηλικίες επιλέγουν.
5)Προϋπάρχοντα συμπληρωματικά ταμεία ή λογαριασμοί εφάπαξ παροχών μπορούν να ενσωματωθούν στο νέο σύστημα.
Εν κατακλείδι νομίζω πως έχει έρθει η ώρα για ένα γρήγορο και αποφασιστικό βήμα για την εξυγίανση έστω και αυτήν την ύστατη στιγμή του ασφαλιστικού μας συστήματος.