Του Μάκη Ανδρονόπουλου
ΤΙ ΠΑΙΖΕΤΑΙ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ: Έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, την Κυριακή ψηφίζουμε για το ποια κυβέρνηση θα υπογράψει την ΣΥΝΘΗΚΟΛΟΓΗΣΗ και θα εφαρμόσει την συμφωνία. Δηλαδή, να την εφαρμόσουν αυτοί που την πολέμησαν και έχασαν παταγωδώς (ίσως και βλακωδώς), ή αυτοί που χρεοκόπησαν τη χώρα και μετά από 5 χρόνια μνημόνια της αύξησαν το χρέος στο 180% (+ PSI);
Αν βγει ΝΑΙ, ο Τσίπρας παραιτείται, όπως ο ίδιος είπε, και σχηματίζεται μια κυβέρνηση από την παρούσα Βουλή ή πάμε σε εκλογές. Αν βγει ΟΧΙ απλώς διασώζεται προσωρινά (;) η «πρώτη φορά αριστερά».
Είναι πια ξεκάθαρο και όπως έχει φανεί από τις δηλώσεις των δανειστών πως ότι και να βγάλει το δημοψήφισμα, η συμφωνία δεν θα είναι ευνοϊκότερη. Η ελληνική ήττα είναι ολοκληρωτική και για την αριστερά, στρατηγική και ηθική.
Εκείνο που μπορεί να αντισταθμίσει κάπως τα πράγματα -κυρίως σε ψυχολογικό και πολιτικό επίπεδο- είναι η συμπερίληψη στην Συμφωνία Συνθηκολόγησης η ρητή διαβεβαίωση για μια ευνοϊκή ρύθμιση του χρέους που να ισοδυναμεί με απομείωσή του τουλάχιστον κατά 30% και η επίσης ρητή διαβεβαίωση για σοβαρούς αναπτυξιακούς πόρους (ΣΣ: αλλά πρέπει να ξέρουμε ότι τα 35 δισ. ευρώ που αναφέρονται συχνά δεν είναι πρόσθετα λεφτά, αλλά είναι το τρέχον ΕΣΠΑ και ίσως κάτι ρετάλια του παρελθόντος – που όμως κι εδώ υπάρχει πρόβλημα απορρόφησης-, καθώς και κάποια λεφτά από το πακέτο Γιουνκέρ).
Το βέβαιο είναι ότι όποια κυβέρνηση και να την εφαρμόσει θα συναντήσει σφοδρές κοινωνικές αντιδράσεις.Η μόνη λύση με προοπτική που μπορεί να έχει η χώρα είναι η απελευθέρωση και η ιδιωτικοποίηση των πάντων και η μετατροπή της χώρας σε Ελντοράντο επενδύσεων, ίσως με πέντε-έξι πολύ στιβαρές και αυστηρές Ανεξάρτητες Ρυθμιστικές Αρχές. Δηλαδή, μια πιο σοβαρή εκδοχή από αυτό που έκανε ο Ερντογάν στην Τουρκία και έβαλε τη χώρα του στο G20. Άλλο σενάριο δεν υπάρχει. Είναι προφανές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ και η κυβέρνηση όπως είναι δεν μπορούν να υλοποιήσουν ένα τέτοιο πρόγραμμα.
ΤΑ ΠΕΝΤΕ ΤΡΑΓΙΚΑ ΛΑΘΗ ΤΟΥ ΤΣΙΠΡΑ: Δυστυχώς, για μας που ανεβήκαμε στο όχημα του ΣΥΡΙΖΑ -μια και δεν υπήρχε κανένα άλλο μετά την κατάρρευση των δύο κομμάτων που επί 40 χρόνια κατέστρεψαν τη χώρα, όπως επισημάνθηκε στη Γερμανική Βουλή-, πήγε και τράκαρε στον τοίχο των δανειστών. Έκανε όλα τα λάθη που θα μπορούσε να κάνει και τα οποία επισημαίναμε συχνά στα σημειώματά μας. Εδώ θα σταθούμε σε πέντε στρατηγικά λάθη των Τσίπρα-ΣΥΡΙΖΑ που οδήγησαν τα πράγματα στο αδιέξοδο:
Πρώτο λάθος: Ο Τσίπρας πήγαινε στην Ιταλία πριν τις ευρωεκλογές με την lista con Tsipras και φυσικά τα έχανε από τον ενθουσιασμό. Πήγαινε στη Μαδρίτη, στην Piazza del Sol που ήταν γεμάτη και πίστεψε ότι αν επιτεθεί στη Βαστίλη/Βρυξέλλες η πόρτα θα πέσει με μία κλωτσιά… Η πόρτα αποδείχθηκε πολύ στιβαρή και έφαγε τα μούτρα του.
Δεύτερο λάθος: Αφού έβλεπε το ρεύμα υπέρ του μετά τις ευρωεκλογές και όφειλε να ξέρει τι και πώς θέλει ο κόσμος, έπρεπε στις 26 Μαΐου, δηλαδή τη μέρα που οι άλλοι δεν έφυγαν, να κάνει τη «νύχτα των μαχαιριών» και να απαλλάξει το ΣΥΡΙΖΑ από την «αριστερή» πτέρυγα και τους συνδικαλιστές της διαφθοράς, όπως έχουν κάνει πολλοί ηγέτες στο παρελθόν σε ανάλογες περιπτώσεις. Έτσι, στις εκλογές θα έπαιρνε 45% και θα είχε λευκή εντολή στα χέρια του. Δεν το έκανε.
Τρίτο λάθος: Η επιλογή Βαρουφάκη απέναντι στον Σόιμπλε. Στις 21. 12. 2014, ένα μήνα πριν τις εκλογές έγραφα σε ένα κομμάτι με τίτλο «Επιτέλους, ένας γάτος που να πιάνει ποντίκια» για το πώς πρέπει να είναι ο διαπραγματευτής: «πρέπει να είναι ένα πρόσωπο με πολιτικό βάρος και εμπειρία, και κυρίως στομάχι, πλαισιωμένο με ένα δεινό δημοσιονομικό-οικονομέτρη και έναν εικονοκλάστη διεθνοποιημένο οικονομολόγο. Δεν πρέπει να μπει απέναντι στον Σόιμπλε ούτε ένας «αριστεριστής», ούτε ένας φαντεζί που θα τον εκνευρίσουν, θα τον πολώσουν και θα του ενεργοποιήσουν το imperium. Χρειάζεται κάποιος με ιώβια υπομονή, στιβαρή λογική και πολιτικότητα που θα αντλεί επιχειρήματα και ιδέες από τους δύο νεώτερους, αλλά μόνο αυτός θα απευθύνει τον λόγο στον Σόιμπλε… και ο νοών νοείτο».
Τέταρτο λάθος: Το chicken αποδείχθηκε χαζό, α) γιατί προϋποθέτει ορθολογικούς παίκτες και ο απέναντι λειτουργούσε στη βάση της ισχύος και όχι της λογικής και β) γιατί αγνόησε ότι στο απέναντι αυτοκίνητο δεν ήταν μέσα ο Σόιμπλε, αλλά ήταν drone (μη επανδρωμένο όχημα, όπως κατέδειξαν τελικά οι αγορές). Στις16 Απριλίου 2015 έγραφα λοιπόν: 1) «Και είπε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σε εκδήλωση του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων στη Νέα Υόρκη, ότι «η Ελλάδα έχει χρονικό περιθώριο μέχρι τα τέλη Ιουνίου, προκειμένου να καταλήξει σε συμφωνία με τους δανειστές της και να αποδεσμευτούν τα χρήματα που θέλει». … Και το ζήτημα είναι με τι λεφτά στο ταμείο θα πας να διαπραγματευτείς … Είναι προφανές εδώ και καιρό ότι η τακτική Σόιμπλε ήταν εξ αρχής η ταμειακή εξάντληση της ελληνικής κυβέρνησης. Είναι επίσης αυτονόητο ότι πρώτιστο καθήκον μιας κυβέρνησης είναι να προλαμβάνει το μοιραίο…», 2) «Το σενάριο της χρεοκοπίας εντός ευρώ: Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες το Βερολίνο έχει έτοιμο σχέδιο πλοήγησης της ελληνικής κυβέρνησης σε μια χρεοκοπία εντός ευρώ μέχρι το καλοκαίρι που λήγουν ομόλογα των 17,5 δισ. ευρώ. Το σχέδιο είναι απλό με ελαχιστοποίηση του κόστους για την ευρωζώνη. Συνίσταται στην εξαγορά από τον ESM της σύμβασης που έχει το ΔΝΤ με την Ελλάδα, όπως πολύ σωστά μετέδωσε πρώτος ο Νίκος Χατζηνικολάου. Επίσης, θα αναλάβουν να πληρώνει ο ESM τα χρέη προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ενώ παράλληλα θα κοπεί η χρηματοδότηση των τραπεζών και θα μπει έλεγχος στην κίνηση των κεφαλαίων. Έτσι, με αυτό τον τρόπο, δεν θα έχουν μια Αργεντινή μέσα στη ζώνη του ευρώ και θα έχουν διώξει εκτός το ΔΝΤ, ενώ η ευρωζώνη θα πορευτεί με την πιστωτική χαλάρωση του Μάριο Ντράγκι, που αν χρειαστεί, θα ανεβάσει τη μηνιαία αγορά ομολόγων από τα 60 στα 100 δισ. ευρώ».
Πέμπτο λάθος, ήταν η αποφυγή και η απόκρυψη της αλήθειας από το λαό. Στο HOT DOC 73 (β΄Μάρτιος 2015) έγραφα: «…το εθνικό καθήκον της κυβέρνησης (είναι), να ανοίξει τα παράθυρα, να μπει ο αέρας της πραγματικότητας και να διαλύσει τις θολούρες, τις ιδεοληψίες, τις ψευτιές, τις παρανοήσεις, την ημιμάθεια, την στρέβλωση των πάντων… και να κλείσει ερμητικά την πόρτα του φρενοκομείου. Η χώρα έχει ανάγκη από μία επαρκή βεβαιότητα. Αυτό είναι το εθνικό καθήκον της κυβέρνησης και είναι ότι πιο αριστερό και δημοκρατικό μπορεί να κάνει σε αυτή τη φάση. Η μόνη δύναμη που μπορεί να επιτρέψει στην κυβέρνηση να ανοίξει τα παράθυρα και να κλείσει την πόρτα της σχιζοφρένειας είναι η αλήθεια. Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα, τα πολύ δύσκολα… αλλά τώρα είναι το ιστορικό momentum.
ΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΟΠΟΡΤΟΥΝΙΣΜΟΣ: Αυτά ήταν μερικά βασικά λάθη που οδήγησαν στο αδιέξοδο. Ήταν λάθος ανάλυση της πραγματικότητας και λάθος η στρατηγική που επιλέχθηκε. Οι άνθρωποι, στην καλύτερη των περιπτώσεων, ήταν και αυτοί μεταφυσικοί. Αγνόησαν τους βασικούς κανόνες της πολιτικής, το εφικτό και το αποτέλεσμα. Και τώρα, με την εμμονή στο δημοψήφισμα, επιδιώκουν -πάλι στην καλύτερη περίπτωση- τη μετατροπή της συντριβής σε ηθικό κεφάλαιο.
Προσωπικά υποστήριζα το ΟΧΙ μέχρι στις 23.30΄ την Τρίτη 30 Ιουνίου. Το chicken, όχι μόνο δεν πήδηξε από το όχημα ως όφειλε στο πλαίσιο του πραγματισμού, αλλά ο Έλληνας πρωθυπουργός κατέθεσε πρόταση για 2ετές δάνειο από τον ESM με υιοθέτηση της πρότασης Γιούνκερ με μορφή μνημονίου. Κίνηση απολύτως αναγκαία μετά την εκπνοή του προγράμματος. Το λογικό θα ήταν την επομένη να ακύρωνε το δημοψήφισμα, διότι δεν είχε πλέον νόημα. Τώρα, αν ψηφίσω ΟΧΙ, ψηφίζω ΟΧΙ στο 95% της έσχατης πρότασης σωτηρίας που υπέβαλε ο ίδιος πρωθυπουργός. Κι εδώ έχω προσωπικό πρόβλημα παραμονής στο πεδίο της λογικής.
Διότι, εδώ δεν υπάρχει πλέον κοινωνικό διακύβευμα, ούτε φυσικά διακύβευμα δημοκρατικής έκφρασης. Εδώ ακριβώς αναδύεται ξεδιάντροπα είτε η απύθμενη κουτοπονηριά της αριστεράς, είτε ο ανήθικος οπορτουνισμός της, είτε και τα δύο μαζί. Ως εκ τούτου, απλώς δεν θα ψηφίσω.
Είμαι βαθύτατα θλιμμένος και ανήσυχος για τα επερχόμενα. Το κόστος της περιόδου σε χρήμα είναι της τάξεως των 50 δισ. ευρώ, πέρα από όσα φυγαδεύτηκαν και κρύφτηκαν και πέρα από τη ζημιά που έγινε στην πραγματική οικονομία. Όμως, το μεγάλο κόστος που δεν μπορεί προς το παρόν να σταθμιστεί, αφορά την κατασπατάληση των ψυχικών δυνάμεων του έθνους, σε μια ήττα που έπρεπε να αποφευχθεί. Για την αριστερά η ήττα είναι στρατηγική, ευρωπαϊκή και εν τέλει θα αποδειχθεί και ηθική. Ο διχασμός μοχλεύτηκε και τα όποια ψήγματα εμπιστοσύνης υπήρχαν ακυρώθηκαν.
