Όποιος περάσει το κατώφλι κάποιου υποκαταστήματος της Attica Bank θα ακούσει τον διευθυντή του να λέει περιχαρής πως η εν λόγω τράπεζα δεν είναι «συστημική», πως δεν έχει σχέση με μνημόνια και δανειστές και πως είναι …αμιγώς ελληνική! Δυστυχώς, οι διευθυντές των υποκαταστημάτων έχουν δίκιο. Είναι μια τράπεζα με αμιγώς «ελληνικά» χαρακτηριστικά: διαπλοκή, εξυπηρετήσεις, πελατειακές σχέσεις και χλιδή. Κι ο λογαριασμός που πάει; Αυτό ακριβώς θα επιχειρήσουμε να καταγράψουμε στις γραμμές που ακολουθούν.
Ενώ λοιπόν όλο το ενδιαφέρον έχει στραφεί στις 4 συστημικές τράπεζες, ελάχιστοι προσέχουν τις εξελίξεις στη μη συστημική Attica Bank, που δίνει αγώνα επιβίωσης με «όλα τα μέσα». Τα stress tests που διενήργησε η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) στις αρχές του έτους, επί διοίκησης ακόμη Γιώργου Προβόπουλου, την υποχρεώνουν να προχωρήσει σε αύξηση κεφαλαίου για να καλύψει κεφαλαιακά κενά σχεδόν 400 εκατ. ευρώ, ποσό τεράστιο και… δυσεύρετο για τα δεδομένα της τράπεζας, αν σκεφτεί κανείς ότι το 2013 η τράπεζα υποχρεώθηκε σε αύξηση κεφαλαίου και έκδοση ομολογιακού δανείου για να εξοικονομήσει άλλα 400 εκατ. ευρώ.
Το προφανές είναι ότι η τράπεζα «ζορίζεται» να βρει αυτά τα 400 εκατ. ευρώ (που ούτε λίγο ούτε πολύ αντιστοιχούν στο 1/10 της συνολικής σημερινής αξίας της τράπεζας!). Αυτό που δεν είναι προφανές, είναι τα «παιχνίδια» που γίνονται στο όνομα του να εξευρεθούν. Η τράπεζα διέκοψε την Α’ Επαναληπτική Γενική Συνέλευση της 13.10.2014 με αντικείμενο τους όρους αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου επικαλούμενη τις συζητήσεις με ξένα funds που έδειξαν ενδιαφέρον να συμμετάσχουν «μερικώς» (αυτό το «μερικώς» έχει τη σημασία του, όπως θα δούμε παρακάτω) στην αύξηση κεφαλαίου. Η διακοπείσα Γενική Συνέλευση θα συνεχιστεί τη Δευτέρα 10 Νοεμβρίου, για να τεθούν υπόψη της τα αποτελέσματα αυτών των συζητήσεων ώστε να πάρει τις τελικές αποφάσεις.
Η 10η Νοεμβρίου είναι στα απώτατα χρονικά όρια, αφού οι όροι της ΑΜΚ έπρεπε ήδη να έχουν ανακοινωθεί, η δε ΤτΕ είχε θέσει άτυπα σαν χρονικό όριο την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των stress test των 4 συστημικών τραπεζών.
Επομένως, όλα «παίζονται στην παράταση» για την Attica Bank, με όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, ακόμη και την αποτυχία της ΑΜΚ, που θα σημάνει ότι η τράπεζα μπαίνει στη διαδικασία της «εκκαθάρισης» σύμφωνα με τους όρους του bail-in!
Τι «παίζεται»; Θα κωδικοποιήσουμε τις πληροφορίες που αλιεύσαμε από ανθρώπους της αγοράς στα εξής σημεία:
1. Όλα ξεκινούν από τη συμμετοχή του ΤΣΜΕΔΕ στην αύξηση κεφαλαίου, αφού χωρίς αυτή τη συμμετοχή δεν μπορεί καν να γίνει λόγος για επιτυχημένη ΑΜΚ. Χάρη στο ΤΣΜΕΔΕ, άλλωστε, ήταν επιτυχημένη και η αύξηση κεφαλαίου του 2013. Με τη συμμετοχή σε κείνη την ΑΜΚ, το ΤΣΜΕΔΕ αύξησε το μετοχικό ποσοστό του στην ATTICA BANK από 34% σε 51%. Τότε, το 34% του εξασφάλιζε τα δικαιώματα της «καταστατικής μειοψηφίας», αλλά δεν αρκέστηκε σε αυτά: καθώς η ΑΜΚ δεν «έβγαινε», έβαλε «κάτι παραπάνω»… Τώρα, το ΤΣΜΕΔΕ ανακοίνωσε ότι επιθυμεί να συμμετάσχει στη νέα αύξηση κεφαλαίου κατ’ ελάχιστον με 110 εκατ. ευρώ (ώστε, σε αυτή την περίπτωση, να επανέλθει σε ποσοστό καταστατικής μειοψηφίας 33,4%) αλλά δηλώνει διατεθειμένο να συμμετάσχει στην ΑΜΚ και με 204 εκατ. ευρώ (συμμετοχή κατά το ποσοστό 51% που κατέχει ύστερα από την προηγούμενη αύξηση κεφαλαίου). Βάσει της ανακοίνωσής του, δεν μπορεί να βάλει περισσότερα – που θα σήμαινε ότι αυξάνει το ποσοστό του πάνω από το 51%! Τα υπόλοιπα πρέπει να μπουν από την αγορά.
2. Το ΤΣΜΕΔΕ είναι άσχημα εγκλωβισμένο και έχει χάσει πολλά λεφτά από την απόφασή του να αποκτήσει μετοχικό μερίδιο και μάλιστα σε ποσοστό που να του εξασφαλίζει το ρόλο καταστατικής μειοψηφίας (που πρακτικά σημαίνει ότι ελέγχει τη διοίκηση – αν θέλει). Τα σωματεία των μηχανικών υπολογίζουν ότι το Ταμείο τους έχει συνολικά μέχρι σήμερα «επενδύσει» στο μετοχικό κεφάλαιο της Attica Bank 430 εκατ. ευρώ. Από αυτή την επένδυση το ΤΣΜΕΔΕ έχει χάσει περίπου το 93% των κεφαλαίων που έχει επενδύσει, με βάση τη σημερινή αξία της τράπεζας. Παράλληλα το ΤΣΜΕΔΕ έχει ήδη χάσει 1,8 δισ. ευρώ από τα αποθεματικά του λόγω -εμπνεύσεως κ. Βενιζέλου- του «κουρέματος» (PSI), ενώ είναι άγνωστο πόση είναι η απώλεια των αποθεματικών του από διάφορες άλλες «επενδύσεις». Τα αποθεματικά του μετά το PSI ήταν 1,5 δισ. ευρώ, από τα οποία 200 εκατ. δόθηκαν για την περσινή αύξηση κεφαλαίου. Λόγω της εκτεταμένης ανεργίας των μηχανικών, έχει πλέον τεράστιες απώλειες εισφορών που, προστιθέμενες στις απώλειες από το PSI και τις μετοχικές του «επενδύσεις» στην Attica, φέρνουν το Ταμείο στο χείλος της καταστροφής.
Σαν να μην έφτανε αυτό, ή μάλλον εξαιτίας αυτού, με απόφαση του υπουργού Εργασίας κ. Βρούτση είχαμε γενναία αύξηση εισφορών των μηχανικών προς το ΤΣΜΕΔΕ κατά 28% (και σε ορισμένες περιπτώσεις έως και κατά 70%!) από 1/12014 και αναδρομικά από το πρώτο εξάμηνο του έτους! Οι μηχανικοί, που ήδη δεν μπορούσαν να πληρώσουν το παλιό επίπεδο των εισφορών, τώρα είναι «στα κάγκελα». Αν το ΤΣΜΕΔΕ αναγκαστεί να συμμετάσχει ξανά με 204 εκατ. ευρώ στην αύξηση κεφαλαίου ή αν, ακόμη χειρότερα, παρά την προθυμία του η ΑΜΚ αποτύχει και πάμε σε διαδικασίες «εκκαθάρισης» της τράπεζας, όχι μόνο θα προκύψει πολιτικό σκάνδαλο, αλλά η διοίκησή του θα βρεθεί αντιμέτωπη ακόμη και με ποινικές ευθύνες!
Την ευθύνη για τις αποφάσεις της διοίκησης του ΤΣΜΕΔΕ έχουν οι παρατάξεις της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ αλλά και τμήματος του ΣΥΡΙΖΑ, λέγεται δε ότι σε όλη αυτή την επενδυτική στρατηγική του Ταμείου είναι μπλεγμένος ως σύμβουλος και ο Γιάννης Δραγασάκης. Μάλιστα, ακούγεται ότι το ΤΣΜΕΔΕ θέλει να σώσει την Attica εν αναμονή έλευσης του ΣΥΡΙΖΑ και σχεδίων του κ. Δραγασάκη για μετατροπή της σε επενδυτική τράπεζα…
Αν τα πράγματα με την Attica πάνε άσχημα, θα ξεσπάσει «οικουμενικό» πολιτικό σκάνδαλο…
3. Το ΤΣΜΕΔΕ όμως έχει βάλει έναν όρο: θέλει τη θέση της καταστατικής μειοψηφίας και τη μη παραχώρηση του μάνατζμεντ. Το γεγονός αυτό διαμορφώνει το απόλυτο αδιέξοδο: τα σχετικά αξιόπιστα ενδιαφερόμενα funds ζητούν το μάνατζμεντ και τη διοίκηση, ενώ αυτά που θέλουν «μερική» συμμετοχή είναι εντελώς αναξιόπιστα αν όχι «ύποπτα». Στην αγορά γίνεται λόγος για ρωσικά και κορεατικά funds βαρυνόμενα με υποψίες για «ξέπλυμα» μαύρου χρήματος… Σε αυτή την περίπτωση, όμως, ακόμη και αν ο διοικητής της ΤτΕ κ. Στουρνάρας αποφασίσει να «κάνει τα στραβά μάτια», σίγουρα δεν θα μείνει αδιάφορος ο κ. Ντράγκι…
4. Η τράπεζα προβάλλει κάποιες θετικές όψεις των οικονομικών της στοιχείων (π.χ. καθαρά κέρδη 1,05 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο του 2014, ύστερα από ζημίες 112,3 εκατ. ευρώ στη χρήση του 2013 και ένα ικανοποιητικό ποσοστό κάλυψης των δανείων από τις καταθέσεις: 3,7 δισ. ευρώ έναντι 3,35 δισ. ευρώ αντίστοιχα), αλλά οι ξένοι επενδυτές «κολλάνε» σε έναν άλλο κρίσιμο δείκτη: των «κόκκινων δανείων» (NPLs) που η τράπεζα τα υπολογίζει σε μόλις 24,5% του συνόλου.
Η αντίφαση που «βγάζει μάτι» είναι η εξής: ενώ έχει πολύ χαμηλό ποσοστό «κόκκινων δανείων» σε σχέση με τις 4 συστημικές τράπεζες (π.χ. Alpha 35,68 – Πειραιώς 32,26), έχει το μεγαλύτερο ποσοστό κάλυψης των συνολικών δανείων με προβλέψεις (51%, έναντι 47,74% και 42,90% αντίστοιχα). Εν ολίγοις, οι ξένοι επενδυτές δεν πιστεύουν το ποσοστό 24,5% για τα «κόκκινα δάνεια»…
5. Στην αγορά όμως λέγονται κι άλλα:
– Ότι ο κ. Πουλαρίκας, εκμεταλλευόμενος τη διπλή του ιδιότητα ως διευθύνοντος συμβούλου της Attica Finance και της θέσης που κατέχει στο Δ.Σ της “Δυναμική Χρηματιστηριακή”, ενοικίασε στην πρώτη έναν όροφο του κτηρίου της δεύτερης στην οδό Ομήρου,
– ότι στην προηγούμενη αύξηση κεφαλαίου το 2013, δόθηκαν δάνεια σε μηχανικούς για να αγοράσουν μετοχές και τώρα αδυνατούν να τα αποπληρώσουν, ˙
– ότι ο νέος διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας κ. Αλέξανδρος Αντωνόπουλος τοποθετήθηκε εκεί ως εκλεκτός τόσο του κ. Βενιζέλου αλλά και του κ. Κοτζιά (ο δεύτερος συνεργάζεται με τον κ. Δραγασάκη),
– ότι τα διοικητικά κόστη είναι τεράστια, συμπεριλαμβανομένων ακριβών αποστολών στο Λονδίνο και γεύματα στο φημισμένο -και πανάκριβο- «Nobu»), όταν όλη η αγορά γνωρίζει ότι οι σοβαροί επενδυτές δεν πάνε στα road shows για να φάνε τζάμπα στο Nobu…
Όπως το είπαμε από την αρχή: Ένα τυπικό, αλλά και… τυπικά εξοργιστικό, story ελληνικής πολιτικο-επιχειρηματικής διαπλοκής…