Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Άλλη μία εβδομάδα διαπραγματεύσεων έφτασε στο τέλος της με εμπλοκή και μάλιστα σοβαρή εμπλοκή, διότι σύμφωνα με δημοσιεύματα στον ελληνικό και ξένο τύπο το ΔΝΤ αποχώρησε από τις διαπραγματεύσεις και με αυτόν τον τρόπο οι διαπραγματεύσεις σταμάτησαν, διότι οι Ευρωπαίοι εταίροι θέλουν να συμμετέχει και το ΔΝΤ στην συμφωνία.
Πριν όμως εξεταστεί το πώς έγινε το συμβάν και τις δηλώσεις των αξιωματούχων θα πρέπει να αναφερθεί η λανθασμένη στρατηγική που ακολούθησε όλο αυτό τον καιρό η Κυβέρνηση.
Η Κυβέρνηση στην αρχή είχε την άνεση του χρόνου (με τα πλεονάσματα) να διαπραγματευθεί όσο πιο σκληρά γινόταν. Αυτό που ήθελε να κάνει είναι να μετατρέψει ένα οικονομικό ζήτημα σε πολιτικό και να το ανεβάσει στην διεθνή κλίμακα.
Κατάφερε μετά από περίπου τρεις μήνες να κάνει το ζήτημα πολιτικό χρησιμοποιώντας ως εφόδιο την μεγάλη πλειοψηφία και την άτονη αντιπολίτευση που έχει να αντιμετωπίσει στο κοινοβούλιο. Είδε όμως πως οι εταίροι σέβονται την λαϊκή εντολή της χώρας, αλλά δεν μπορούν να κάνουν πολλές παραχωρήσεις. Βλέποντας όλα αυτά οι κυβερνώντες επέλεξαν να περάσει λίγος καιρός με αποτέλεσμα να αρχίσει να υπάρχει έλλειψη ρευστότητας στην αγορά.
Ο περιορισμός της ρευστότητας ήρθε ως ένα στοιχείο πίεσης που είχαν οι εταίροι προς την Κυβέρνηση, η οποία πιεζόμενη άρχισε να κάνει λάθος κινήσεις με υψηλόβαθμα στελέχη της να λένε πως η χώρα πάει ή σε εκλογές ή σε δημοψήφισμα. Παρόλα αυτά οι εταίροι μετά από παρέμβαση της Αμερικής άρχισε να χαλαρώνει την πολιτική της οικονομικής ασφυξίας, αλλά τόσο όσο να καταφέρουν οι τράπεζες να λειτουργούν.
Η αναγωγή του ζητήματος από οικονομικό σε πολιτικό δεν ευνόησε την Κυβέρνηση, διότι πολιτικά υπάρχει το ζήτημα πως οι εταίροι έχουν και τα μέσα και την θέληση να πετύχουν μια επωφελή συμφωνία, ενώ η χώρα διαθέτει μόνο την θέληση και αυτό δεν φτάνει.
Τον τελευταίο μήνα άρχισαν οι δύο πλευρές να ανταλλάσουν κείμενα και να προσπαθούν να βρουν κοινούς τόπους. Όμως η Ελλάδα ήδη είναι εξαντλημένη γιατί η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε συγκέντρωση όλων των πόρων όλων των οργάνων του κράτους, αλλά και έχει σταματήσει να πληρώνει τους προμηθευτές. Οπότε για άλλη μια φορά κερδίζουν οι δανειστές γιατί κατάφεραν να στεγνώσουν την ελληνική αγορά και να αναγκάσουν την Κυβέρνηση να δεχτεί πράγματα που κανονικά δεν θα δεχόταν.
Ας περάσουμε τώρα στην διαπραγμάτευση, η οποία για την ακρίβεια πάει τόσο καλά όπου σύμφωνα με δημοσιεύματα οι δανειστές έδωσαν τελεσίγραφο 24 ωρών στην Κυβέρνηση να δώσει τις προτάσεις της και συζητήθηκε για πρώτη φορά το σενάριο εξόδου της Ελλάδας από το Ευρώ και όλα αυτά γιατί αποχώρησε το ΔΝΤ από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Παρόλα αυτά είναι ενδιαφέρον να παρακολουθήσει κανείς τις δηλώσεις που έκαναν οι επικεφαλείς των θεσμών, η Κυβέρνηση, αλλά και το τι ακριβώς έγινε στις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με δήλωση της Κυβέρνησης πρόκειται: «Η εκτίμηση της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι βρισκόμαστε περισσότερο από άλλοτε κοντά σε συμφωνία, αφού η διαφορά στα πρωτογενή πλεονάσματα είναι μόνο της τάξης του 0,25%. Συνεπώς αυτό που χρειάζεται είναι πολιτική βούληση αλληλοκατανόησης. Δεν θα μπορούσε άλλωστε να φανταστεί κανείς ότι η ευρωπαϊκή πολιτική ηγεσία θα οδηγούσε την Ευρώπη σε διχασμό για μία τόσο μικρή διαφορά και για την επιμονή να μην εφαρμοστεί στην Ελλάδα το θεσμικό πλαίσιο των συλλογικών διαπραγματεύσεων που ισχύει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες».
Από την άλλη, σε συνέντευξη του ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ σε γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό δήλωσε: «Η συμφωνία για το ελληνικό ζήτημα είναι απαραίτητο να επέλθει τις επόμενες μέρες. Θα πρέπει να υπάρξει επανεκκίνηση των συζητήσεων, αρχικά σε τεχνικό επίπεδο και έπειτα σε πολιτικό. Στην συνάντησή μου με τον κ. Τσίπρα, έθεσα μια σειρά από παρατηρήσεις και προτάσεις, τις οποίες η πλευρά της Ελλάδας έδειξε πως συμμερίζεται.»
Η Καγκελάριος της Γερμανίας δήλωσε ότι: «Όταν θέλουμε, μπορούμε, αλλά η βούληση πρέπει να προέρχεται από όλες τις πλευρές. Είναι σημαντικό να συνεχίσουμε τις μεταξύ μας συνομιλίες, δεν είναι η πρώτη φορά που πρέπει να γίνουν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε μια ευρωπαϊκή χώρα. Οι ατομικές προσπάθειες και η αλληλεγγύη λειτουργούν από κοινού στην Ευρώπη. Αυτό πρέπει να ισχύει για όλους.»
Ο Πρόεδρος του Eurogroup δήλωσε σχετικά με την αποχώρηση του ΔΝΤ από τις διαπραγματεύσεις ότι: «Χωρίς το ΔΝΤ, μια συμφωνία είναι αδιανόητη, γιατί το περιεχόμενό της πρέπει να είναι πραγματικό και αν υπάρχει ένα πραγματικό περιεχόμενο, το ΔΝΤ θα συμμετάσχει επίσης.»
Τι ήταν αυτό που προκάλεσε την παύση των διαπραγματεύσεων από την πλευρά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Real.gr , το συμβάν που προκάλεσε την αποχώρηση του ΔΝΤ έγινε ως εξής:
«Στην κρίσιμη συνεδρίαση του «Brussels Group» συμμετείχαν κάποια στιγμή, διαμέσου τηλεδιάσκεψης, και μέλη της ομάδας πολιτικής διαπραγμάτευσης από την Αθήνα. Μέσα στην ένταση της συζήτησης και στην αντιπαράθεση των απόψεων, ένα μέλος της ομάδας πολιτικής διαπραγμάτευσης από την Αθήνα, σύμφωνα με την αφήγηση του αξιωματούχου του ΔΝΤ, καυτηρίασε την στάση του Ταμείου επισημαίνοντας την «αντιπαραγωγική στάση» που κρατά στις διαπραγματεύσεις και επιτιθέμενος ανέφερε ότι «δεν χρειαζόμαστε το ΔΝΤ, μπορείτε να φύγετε, η συνεισφορά σας δεν είναι εποικοδομητική».
Τα μέλη του τεχνικού κλιμακίου ακούγοντας αυτή την τοποθέτηση έδειξαν εντελώς απροετοίμαστα για μια τέτοια εξέλιξη. Εκείνη την στιγμή, τα μέλη του τεχνικού κλιμακίου του ΔΝΤ ζήτησαν μια μικρή διακοπή με σκοπό να ενημερώσουν για τα διαμειφθέντα στην Ουάσινγκτον τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος, Πολ Τόμσεν.
Όταν επέστρεψαν στην συνεδρίαση του «Brussels Group», οι επικεφαλής του ελληνικού προγράμματος, προχώρησαν σε μια δήλωση ενώπιον των εκπροσώπων της ελληνικής κυβέρνησης και των θεσμών: «Οπουδήποτε έχει συμμετάσχει το ΔΝΤ, η συμμετοχή του έγινε κατόπιν πρόσκλησης και τελεί πάντα, υπό την σιωπηρή ή ενεργή υποστήριξη της χώρας. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η μόνη κυβέρνηση στα χρονικά του ΔΝΤ η οποία ζητά να αποχωρήσει ενώ έχει προσκληθεί από την ίδια τη χώρα».
Aμέσως μετά, ο Ρίσι Γκογιάλ και τα υπόλοιπα τέσσερα μέλη του τεχνικού κλιμακίου αποχώρησαν από τις διαπραγματεύσεις και επέστρεψαν στις ΗΠΑ.
Το πνεύμα της δήλωσης των επικεφαλής των τεχνικών κλιμακίων του ΔΝΤ -και όχι το γράμμα για ευνόητους λόγους – μετέφερε ο εκπρόσωπος του Ταμείου, Τζέρι Ράις, ο οποίος στην καθιερωμένη χθεσινή ενημέρωση, αφού πρώτα εξαπέλυσε “κεραυνούς” περί ανυπαρξίας προόδου και ότι υπάρχουν «μεγάλες διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών», τόνισε : «Όπως έχει πει πολλές φορές η γενική μας διευθύντρια (Κριστίν Λαγκάρντ), το ΔΝΤ δεν φεύγει ποτέ από το τραπέζι».
Στο πολιτικό επίπεδο δεν μπορεί να γίνει η διαπραγμάτευση, διότι οι εταίροι έχουν τον έλεγχο σε ότι αφορά τα συστήματα ρευστότητας και έχουν περισσότερες συμμαχίες στην Ευρωζώνη. Σίγουρα αν θέλουμε να έχουμε κάποια ελπίδα έπρεπε στην αρχή προτού πάμε να διαπραγματευτούμε να έχουμε εξασφαλίσει κάποιες συμμαχίες, αλλά και η συμμαχία που υπάρχει με τις ΗΠΑ δεν θα έπρεπε η Κυβέρνηση να την υποδαυλίζει με συνεργασίες στην Ρωσία.
Εν κατακλείδι, η Κυβέρνηση έπρεπε πρώτα να διαπραγματευθεί με τα τεχνικά κλιμάκια προκειμένου να εξασφαλίσει ένα κοινό τόπο ως προς τα νούμερα και έπειτα να το αναγάγει σε πολιτικό ζήτημα, αλλά με περισσότερη προσοχή λόγω των μέσων που διαθέτει η άλλη πλευρά. Ακόμη, θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτική σε ότι αφορά τα στελέχη της και τις δηλώσεις τους περί δημοψηφίσματος και εκλογών.
