Μπιλ Γκέιτς: Γιατί να είμαστε αισιόδοξοι μετά από μια δύσκολη χρονιά
Το 2021 ήταν μια απίστευτα δύσκολη χρονιά για πολλούς, και για εμένα, αλλά ελπίζω πως το 2022 θα είναι καλύτερο
Του Μπιλ Γκέιτς – Δημοσιεύτηκε στο gatesnotes.com
Όταν εγώ και ο Πολ [Άλεν] ξεκινούσαμε τη Microsoft, όραμά μας ήταν ότι οι προσωπικοί υπολογιστές θα είχαν μια μέρα έναν σημαντικό ρόλο στις ζωές των ανθρώπων. Αλλά δεν νομίζω ότι κανείς από τους δυο μας προέβλεψε ένα μέλλον όπου θα ήταν η μόνη σύνδεση ενός ατόμου με τον κόσμο. Όπως και για πολλούς ανθρώπους, αυτή τη χρονιά υπήρξαν μέρες που η μόνη ανθρώπινη επικοινωνία που είχα ήταν μέσω μιας οθόνης.
Το αποτέλεσμα ήταν η πιο ασυνήθιστη και δύσκολη χρονιά της ζωής μου. Το 2020 είχε ένα μικρό διάστημα κανονικότητας, προτού η Covid-19 φέρει τα πάνω κάτω και να μας κάνει όλους να προσαρμοστούμε σε κάτι εντελώς διαφορετικό.
Για εμένα αυτό σήμαινε ένα χρόνο με σχεδόν αποκλειστική διαδικτυακή παρουσία. Πήγαινα από συνάντηση για τη δουλειά σε συνάντηση για διαδικτυακά παιχνίδια με φίλους. Έβγαινα στην αυλή για να δω κάτι διαφορετικό και αφότου εμβολιάστηκα άρχισα να συναντώ ελάχιστους ανθρώπους από κοντά.
Ταυτόχρονα η χρονιά αυτή ήταν μια υπενθύμιση πως ο κόσμος μας είναι πιο διασυνδεδεμένος από ποτέ. Τα νέα στις ειδήσεις έδειχναν πως κάτι που συμβαίνει στην άλλη πλευρά του πλανήτη μπορεί να μας επηρεάσει. Έγινε πλέον ξεκάθαρο πως τα μεγάλα προβλήματα απαιτούν ανθρώπους να εργάζονται μαζί, ανεξάρτητα από τα σύνορα.
Η συνεργασία ήταν το κύριο θέμα στη δουλειά μου αυτή τη χρονιά. Ένα μεγάλο μέρος του χρόνου μας αφιερώθηκε στην πανδημία, αλλά το Ίδρυμα σημείωσε πρόοδο και σε άλλους τομείς, όπως η πολιομυελίτιδα και ο HIV, αλλά και στη μείωση της παιδικής θνησιμότητας.
Από τα πράγματα που με ενθουσίασαν πιο πολύ ήταν που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ενέκρινε το πρώτο εμβόλιο για την ελονοσία, η οποία σκοτώνει σχεδόν 650.000 ανθρώπους κάθε χρόνο και πάνω από τους μισούς είναι παιδιά, ειδικά από χώρες με χαμηλό εισόδημα. Έχουμε χρηματοδοτήσει τις έρευνες για αυτό το εμβόλιο από το 2001 μέχρι το 2015 και τώρα μπορούμε να μελετήσουμε εμβόλια δεύτερης γενιάς που θα μας βοηθήσουν στην εξάλειψη της ασθένειας.
Φέτος, είδαμε ακόμα την αρχή σε προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, έρευνες για το Alzheimer και δημιουργία εκπαιδευτικών πόρων για δασκάλους.
Ξέρω όμως, ότι παρόλα αυτά, υπάρχει ένα θέμα που προκαλεί περιέργεια στον κόσμο: το διαζύγιό μου. Η Μελίντα κι εγώ διοικούμε μαζί το ίδρυμα και έχουμε βρει νέους ρυθμούς, αλλά πρέπει να παραδεχτώ ότι αυτή η χρονιά μου έφερε αρκετή θλίψη στην προσωπική μου ζωή. Οι αλλαγές και η προσαρμογή μας σε αυτές έχουν πάντα έναν βαθμό δυσκολίας. Η οικογένειά μου έχει βιώσει πολλές αλλαγές και έχει επιδείξει μεγάλη ανθεκτικότητα προς αυτές.
Καθώς τελειώνει το 2021 αποφάσισα να γράψω για τέσσερα ζητήματα που με απασχολούν όσο πλησιάζει το 2022.
Γιατί ελπίζω πως επιτέλους έρχεται το τέλος της πανδημίας της Covid-19
Ενώ στηρίζω ακόμα τη δήλωσή μου πως το 2021 ήταν βελτιωμένο σε σχέση με το 2020, η βελτίωση δεν ήταν στον βαθμό που ήλπιζα, αφού πέθαναν περισσότερα άτομα από τον ιό.
Εξαιτίας της παραλλαγής Δέλτα και τις προκλήσεις του εμβολιασμού, έχουμε ακόμα δρόμο για να φτάσουμε στο τέλος της πανδημίας. Αν και υποτίμησα την πιθανότητα της μετάλλαξης, ελπίζω πως το τέλος της πανδημίας έρχεται και -με επιφύλαξη- θεωρώ πως θα φτάσει μέσα στο 2022.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η παραλλαγή Όμικρον προκαλεί ανησυχία. Όμως την ανακαλύψαμε νωρίτερα απ’ ότι την Δέλτα, χάρις στα πιο εξελιγμένα εργαστήρια στην Αφρική και είμαστε σε καλύτερη θέση όσον αφορά την παρασκευή εμβολίων.
Όσο φτάνουμε στο τέλος της κατάστασης πρέπει να σκεφτούμε τι κάναμε σωστά και τι όχι. Η απόκρισή μας στην πανδημία έχει να μας διδάξει πολλά χρήσιμα μαθήματα και να μας προετοιμάσει για την επόμενη φορά.
Στα καλά είναι ότι πρώτη φορά παρασκευάζεται εμβόλιο τόσο γρήγορα. Και μάλιστα πάνω από ένα σκεύασμα. Πιστεύω πως η τεχνολογία mRNA θα είναι το μεγαλύτερο τεχνολογικό επίτευγμα της πανδημίας.
Ακόμα, μάθαμε πολλά για μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις, όπως χρήση μάσκας, καραντίνα, περιορισμούς στα ταξίδια. Είδαμε πόσο αποτελεσματικές μπορούν να είναι αυτές οι στρατηγικές ενάντια σε μία ασθένεια του αναπνευστικού. Και τώρα ξέρουμε ποια μέτρα και πότε πρέπει να τα πάρουμε για να είναι πιο αποτελεσματικά και πως να αξιοποιήσουμε πιο σοβαρά μέτρα όπως τα λοκντάουν.
Αυτό που χρειάζεται βελτίωση είναι ο τομέας με τα φάρμακα, να βρούμε δηλαδή ποιο σκεύασμα βοηθά σε κάθε περίπτωση και να τα προσαρμόσουμε στις παραλλαγές του ιού. Στα θετικά, το molnupiravir της Merck πήρε έγκριση, έχει χαμηλό κόστος παρασκευής και χορηγείται από το στόμα, κάνοντας πιο εύκολη και τη διανομή του.
Προσωπικά, έχω πιο πολύ απογοητευτεί από το ζήτημα με τη διανομή του εμβολίου. Είναι απαράδεκτο που ενώ έχει γίνει η παρασκευή και η διανομή για δισεκατομμύρια δόσεις, δεν έχει φτάσει στις χώρες με χαμηλό εισόδημα.
Ένας άλλος δύσκολος τομέας είναι αυτός της παραπληροφόρησης. Πίστευα πως σε χώρες όπως οι ΗΠΑ η ζήτηση για τα εμβόλια θα ήταν μεγαλύτερη. Η όλο και αυξανόμενη δυσπιστία στους θεσμούς είναι αυτό που με ανησυχεί περισσότερο ενόψει του νέου έτους.
Η αντιμετώπιση της δυσπιστίας δυσκολεύει την αντιμετώπιση μεγαλύτερων προκλήσεων
Αυτό που λέω συχνά είναι ότι είμαι αισιόδοξος, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως αγνοώ τα προβλήματα. Η δυσπιστία που έχει δημιουργηθεί προς τους θεσμούς δυσκολεύει τις κυβερνήσεις να πάρουν αποφάσεις και σε άλλα ζητήματα που τρέχουν.
Για να είναι αποτελεσματικές οι εκάστοτε κυβερνητικές ενέργειες, θα πρέπει οι πολίτες να εμπιστεύονται τους θεσμούς και να είναι δεκτικοί στο να ακολουθήσουν οδηγίες.
Το ζήτημα της δυσπιστίας είναι παγκόσμιο και αυτό εν μέρει είναι κατανοητό. Σε τέτοιου είδους κρίσεις οι άνθρωποι ψάχνουν να βρουν ποιος φταίει και η κυβέρνηση είναι ο εύκολος στόχος. Δεν ξεκίνησε όμως όλο αυτό το 2020· η πανδημία τόνισε κάτι που υπήρχε ήδη.
Η πόλωση οξύνεται από τα μέσα ενημέρωσης, το πολιτικό κλίμα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο δε έλεγχος των μέσων και της πληροφορίας από την κυβέρνηση εγείρει ζητήματα ελευθερίας του λόγου, αλλά πιστεύω πως θα έπρεπε να μπουν κάποια όρια.
Όρια που για κάποια θέματα ήδη υπάρχουν, όπως ψευδές διαφημίσεις ή σκηνές σεξ. Σίγουρα απαιτείται κάποιου είδους δημόσιος διάλογος για να μπουν οι κανόνες, αλλά ένα βίντεο που ψευδώς λέει πως τα εμβόλια προκαλούν υπογονιμότητα, δεν θα έπρεπε να κυκλοφορεί σαν «είδηση».
Δεν έχω έτοιμες λύσεις. Θέλω να ακούω τις ιδέες άλλων και ειδικά των νεότερων και πιστεύω πως σε μια δημοκρατία η εκλογή των κατάλληλων ηγετών θα μπορούσε να φέρει πιο θετικά αποτελέσματα.
Τι μας μαθαίνει η συζήτηση για το κλίμα
Στο Ίδρυμα συχνά λέμε: Η πρόοδος είναι δυνατό να γίνει, αλλά δεν είναι αναπόφευκτη. Οι αλλαγές έρχονται όταν ομάδες ανθρώπων εργάζονται μαζί. Μπορεί να μην γίνει γρήγορα, αλλά αν το προσπαθήσουν αρκετοί άνθρωποι, θα συμβεί.
Στη Γλασκόβη κατάλαβα ότι πλέον έχουμε αρχίσει να συμφωνούμε για δράση και οι ηγέτες ήταν αποφασισμένοι να δεσμευτούν και να κάνουν πραγματικότητα τις δεσμεύσεις αυτές. Η εστίαση όλων -και ορθώς- ήταν η καινοτομία και η συνεργασία του ιδιωτικού τομέα με της κυβερνήσεις και τους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς.
Το 2021 ήταν ένα παράθυρο προς έναν ψηφιακό κόσμο
Ακόμα και όταν τελειώσει η πανδημία, ο ψηφιακός κόσμος είναι το μέλλον. Τα δύο αυτά χρόνια μας δίδαξαν πολλά για τη χρήση της τεχνολογίας και επίσπευσαν πολλές αλλαγές, υπηρεσίες εξελίχτηκαν και αυτό είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου.
Η ψηφιοποίηση ήρθε για να μείνει και οι τεχνολογίες θα γίνονται όλο και καλύτερες με το πέρασμα του χρόνου.
Η πανδημία άλλαξε τον τρόπο που εργαζόμαστε και το πως οι εταιρείες αντιλαμβάνονται την παραγωγικότητα. Υπάρχει πολύ έδαφος και πολλές ευκαιρίες για να σκεφτούμε πως δουλεύουμε και το τι πραγματικά λειτουργεί στους χώρους εργασίας στα γραφεία.
Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε πόσο επηρεάζεται ο αυθορμητισμός που υπάρχει όταν όλοι δουλεύουν στον ίδιο χώρο. Ίσως η τεχνολογία έχει κάποια απάντηση και για αυτό.
Πιστεύω πως σύντομα θα αρχίσουμε να βλέπουμε μια ακόμα μεγαλύτερη αλλαγή. Ο κόσμος θεωρεί πως η τεχνολογία της εικονικής πραγματικότητας θα παραμείνει ίδια, αλλά αυτό δεν ισχύει. Η επιτάχυνση της καινοτομίας μόλις ξεκινά.
Η ιδέα είναι πως τα ψηφιακά δωμάτια θα αντικαταστήσουν τις συναντήσεις σε πραγματικά δωμάτια και θα γνωριζόμαστε μέσω των avatar μας. Πρόσφατα είχα την τύχη να δω κάποια πρωτότυπα και πραγματικά εντυπωσιάστηκα. Υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν, αλλά σε λίγο καιρό η τεχνολογία θα μπορεί να αναπαραστήσει την εμπειρία του να είναι κάποιος στο γραφείο με τους συναδέρφους του.
Ο δεύτερος τομέας που θα δούμε ψηφιακή πρόοδο είναι η εκπαίδευση. Στο μεγαλύτερο ποσοστό οι μαθητές όλων των ηλικιών θα επιστρέψουν στα θρανία, αλλά, αυτό που θα αλλάξει είναι το πως αξιοποιούνται τα ψηφιακά εργαλεία που βελτιώνουν τη διαδικασία της μάθησης.
Το Ίδρυμα έχει δουλέψει πάνω σε αρκετά εργαλεία για τους μαθητές, ειδικά για τα μαθηματικά και ειδικότερα με σκοπό να βοηθήσει τα παιδιά που νιώθουν πως αυτό δεν είναι το δυνατό τους μάθημα.
Και ο τρίτος τομέας που θα χρησιμοποιήσει ψηφιακά εργαλεία, είναι ο τομέας της υγείας. Η τηλεϊατρική δεν είναι κάτι νέο, αλλά σίγουρα έγινε πιο διάσημη με την πανδημία. Πολλά ιατρικά ραντεβού χρειάζονται να γίνουν με φυσική παρουσία, αλλά τα τηλεραντεβού έχουν πολλά πλεονεκτήματα και πιστεύω πως ήρθαν για να μείνουν.
Γιατί να είμαστε αισιόδοξοι & η αποκατάσταση μιας νέας κανονικότητας
Το έργο μου είχε πάντα μια βασική ιδέα: Ο κόσμος μπορεί να γίνει καλύτερος. Μια πανδημία μπορεί να καθυστερήσει την πρόοδο, αλλά παραμένω αισιόδοξος.
Ωστόσο, για να γίνει αυτό θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε την επόμενη. Πρέπει τώρα να μάθουμε από τα λάθη μας και να πάρουμε προληπτικά μέτρα. Αυτό είναι το ζήτημα στο οποίο σκοπεύω να εργαστώ το 2022.
Η ελπίδα μου για τη νέα χρονιά είναι να επανέλθει η κανονικότητα. Δεν είναι ποτέ εύκολη η προσαρμογή στις αλλαγές, ειδικά σε τόσο δραστικές όσο ζήσαμε τα τελευταία δύο χρόνια.
Θεωρώ πως θα μπορώ να επισκέπτομαι περισσότερο το γραφείο. Να συνηθίσω το γεγονός ότι τα παιδιά μου δεν μένουν πλέον στο ίδιο σπίτι. Να ενημερωθώ ακόμα πιο βαθιά για την πανδημία και πολλά άλλα ζητήματα από πλατφόρμες όπως το YouTube ή το συνδρομητικό Wondrium.
Εύχομαι εσείς και οι αγαπημένοι σας να βρείτε ένα τρόπο για να δημιουργήσετε νέες ρουτίνες. Οι αλλαγές που μας έχει φέρει η πανδημία είναι τρομακτικές και δεν τις έχουμε συνειδητοποιήσει πλήρως. Ένας από τους αγαπημένους μου συγγραφείς, ο Yuval Noah Harari έγραψε:
«Οι άνθρωποι συνήθως φοβούνται τις αλλαγές, γιατί φοβούνται το άγνωστο. Αλλά η μοναδική, μεγαλύτερη σταθερά της ιστορίας είναι πως τα πάντα αλλάζουν».
Ο κόσμος έχει προσαρμοστεί σε μεγάλες αναταράξεις στο παρελθόν και θα το καταφέρει ξανά. Εν το μεταξύ εύχομαι σε όλους καλές γιορτές.
