Καθώς το κύμα Όμικρον της Covid-19 αρχίζει να υποχωρεί, ένα πράγμα μοιάζει αρκετά ξεκάθαρο: αφού αυτό θα έχει παρέλθει, ο αριθμός των Αμερικανών στους οποίους θα εξακολουθεί να είναι ανοσολογικά άγνωστη η Covid-19 – δηλαδή, δεν θα έχουν μολυνθεί ποτέ από αυτήν ούτε θα έχουν εμβολιαστεί εναντίον της – θα είναι αρκετά μικρός.
Πόσο μικρός; Με μια πρόχειρη εκτίμησή μου, το 1,8% των Αμερικανών, περίπου έξι εκατομμύρια άνθρωποι, θα παραμένουν ανέγγιχτοι είτε από εμβόλια είτε από την νόσηση με Covid σε έναν ή δύο μήνες από τώρα. Κατέληξα σε αυτό το ποσοστό λαμβάνοντας τις εκτιμήσεις του covidestim.org για τις σωρευτικές μολύνσεις από Covid-19 στις ΗΠΑ έως τις 19 Ιανουαρίου (257,5 εκατομμύρια) και την εκτίμηση των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) για το πόσοι Αμερικανοί είναι πλήρως εμβολιασμένοι κατά του Covid (209,5 εκατομμύρια) και κάνοντας αρκετές κάπως πρόχειρες υποθέσεις, οπότε δεν θα έπαιρνα το ακριβές ποσοστό και πολύ στα σοβαρά. Σαφώς όμως δεν θα πρόκειται, σε κάθε περίπτωση, για πάρα πολλούς ανθρώπους.
Ενδημικός ιός;
Αυτό δεν σημαίνει διόλου ότι το πεδίο θα είναι “ελεύθερο” μετά, ας πούμε, τον Φεβρουάριο. Κάποια νέα παραλλαγή θα μπορούσε να ανατρέψει τους υπολογισμούς μας, όπως έκαναν η Δέλτα και η Όμικρον, ενώ ακόμη και ένας ενδημικός – και όχι πανδημικός – Covid θα εξακολουθεί να είναι θανατηφόρος για πολλούς. Τον Οκτώβριο, πριν από την Όμικρον, ο υπολογιστικός βιολόγος Trevor Bedford του Κέντρου Ερευνών για τον Καρκίνο Fred Hutchinson στο Σιάτλ ξεκίνησε να μοντελοποιεί ποιος θα ήταν ο απολογισμός του Covid στις Ηνωμένες Πολιτείες μετά την έκθεση στον ιό ή τον εμβολιασμό όλων των ανθρώπων άνω των τριών ετών. Η εκτίμησή του: 40.000 έως 100.000 θάνατοι ετησίως, κάπως χειρότερα από την εποχική γρίπη, αν και στην ίδια ευρύτερη τάξη μεγέθους.
Ωστόσο, όπως τόνιζαν πολλοί άνθρωποι την άνοιξη του 2020, υποτιμώντας αγρίως την απειλή την οποία συνιστούσε η Covid-19, δεν βάζουμε λουκέτο στη χώρα λόγω εποχικής γρίπης. Το τέλος της ανοσολογικής “άγνοιάς” μας για τον Covid στις ΗΠΑ θα πρέπει να αλλάξει τον τρόπο που σκεφτόμαστε για την ασθένεια και το ποιες πολιτικές εφαρμόζουμε για τη διαχείρισή της.
Μερικές από τις πλέον προφανείς αλλαγές έχουν να κάνουν με τον εμβολιασμό. Έγινε πολλή συζήτηση πέρυσι, με πολλές δηλώσεις και από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, για το πώς η Covid-19 είχε μετατραπεί σε “πανδημία των ανεμβολίαστων”. Υπήρχε κάποια αλήθεια σε αυτό: από τον Απρίλιο έως τις αρχές Οκτωβρίου, σύμφωνα με τα CDC, το 79% των θανάτων από Covid για τους ανθρώπους ηλικιακών ομάδων για τις οποίες ήταν διαθέσιμο το εμβόλιο – και πιο ειδικά το 92% των θανάτων για τους νεότερους των 65 ετών – προερχόταν από τις τάξεις των μη εμβολιασμένων.
Έχει νόημα πια ο διαχωρισμός;
Ωστόσο, η έκφραση “πανδημία των μη ανοσολογικά προστατευμένων” θα ήταν πιο ακριβής. Μια μελέτη των CDC η οποία κυκλοφόρησε αυτή την εβδομάδα διαπίστωσε ότι, ενώ όσοι δεν είχαν εμβολιαστεί ούτε είχαν μολυνθεί προηγουμένως με Covid-19 ήταν μακράν οι πιο ευάλωτοι στη μόλυνση και νοσηλεύτηκαν με την παραλλαγή Δέλτα το περασμένο καλοκαίρι και το φθινόπωρο, η προηγούμενη μόλυνση φαινόταν στην πραγματικότητα να είναι πιο προστατευτική σε σχέση με τον εμβολιασμό.
Μια προηγούμενη μελέτη των CDC είχε καταλήξει στο αντίθετο αποτέλεσμα για τον προ-Δέλτα Covid και ο αναλυτής του Bloomberg Intelligence, Sam Fazeli, σημειώνει ότι υπάρχουν αναδυόμενες ενδείξεις ότι τα εμβόλια προστατεύουν καλύτερα από σοβαρή νόσηση λόγω Όμικρον σε σχέση με προηγούμενη μόλυνση από τον ιό. Και τα δύο, ωστόσο, παρέχουν σαφώς σημαντική ανοσία και, από τη στιγμή που σχεδόν όλοι στις ΗΠΑ έχουν τη μία ή την άλλη μορφή ανοσίας ή και τις δύο, η προσπάθεια διαχωρισμού των μη εμβολιασμένων από τους εμβολιασμένους έχει πολύ μικρότερο νόημα.
Η σημασία του εμβολιασμού
Το δύσκολο κομμάτι εδώ είναι ότι η ενθάρρυνση του εμβολιασμού θα παραμείνει και για το μέλλον πολύ σημαντική. Δεν είμαι επιδημιολόγος, ανοσολόγος ή ιατρός άλλου είδους, δυστυχώς ωστόσο έχω εξοικειωθεί με τα δεδομένα θνησιμότητας στις ΗΠΑ και στο εξωτερικό τους τελευταίους 22 μήνες και ένα πράγμα που έχει ξεχωρίσει στους αριθμούς τον τελευταίο καιρό είναι πόσο εύκολο είναι να βρει κανείς στοιχεία του αντίκτυπου των εμβολίων Covid στο να σώζουν ζωές, ακόμα και όταν κανείς δεν ψάχνει πραγματικά για τέτοιες αποδείξεις.
Τα εμβόλια τα οποία έχουν αναπτυχθεί μέχρι στιγμής, αν και λιγότερο αποτελεσματικά στην πρόληψη της μετάδοσης με κάθε νέα παραλλαγή, ήταν θεαματικά αποτελεσματικά στην πρόληψη σοβαρών ασθενειών και θανάτων – σύμφωνα με υπολογισμό του Commonwealth Fund έσωσαν 1,1 εκατομμύρια ζωές στις ΗΠΑ μέχρι τον Νοέμβριο.
Η λήψη ενισχυτικών δοσεων και επικαιροποιημένων εμβολίων θα είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση των θυμάτων του ενδημικού Covid, καθώς η ανοσία από προηγούμενα εμβόλια και λοιμώξεις θα εξασθενεί. Εάν οι επιστήμονες καταλήξουν σε ένα αποτελεσματικό πανκορονοϊκό εμβόλιο το οποίο θα τερματίσει εντελώς τον ιό, θέμα για το οποίο μόλις πρόσφατα έγραφε η συνάδελφός μου στο Bloomberg Opinion Lisa Jarvis, ίσως καταφέρουμε ακόμη και να ωθήσουμε τον Covid να γίνει από ενδημικός σπάνιος.
Στην ίδια βάρκα
Εν τω μεταξύ, ωστόσο, η απαίτηση από τους θαμώνες εστιατορίων ή από τους θεατές στα θέατρα να παρέχουν αποδείξεις εμβολιασμού – μέτρο του οποίου ήμουν μεγάλος θιασώτης το φθινόπωρο στην πόλη της Νέας Υόρκης, καθώς έκανε εμένα και πολλούς άλλους ανθρώπους πιο άνετους στις εξόδους μας – αρχίζει να μοιάζει περισσότερο με ένα “θέατρο” ασφαλείας τύπου αεροδρομίων, παρά με χρήσιμο μέτρο δημόσιας υγείας.
Όσον αφορά τις υποχρεωτικές οδηγίες εμβολιασμού υπαλλήλων από πλευράς εργοδοτών, κατάφεραν πέρυσι να οδηγήσουν στον εμβολιασμό πολλούς ανθρώπους κι έτσι έσωσαν πολλές ζωές – και θα συνεχίσουν να έχουν νόημα σε ορισμένους κλάδους. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος καρπών από αυτή την προσέγγιση έχει ήδη συλλεχθεί, ειδικά τώρα που το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ απέρριψε το σχέδιο του προέδρου Μπάιντεν να επιβάλει τη σχετική υποχρέωση στον ιδιωτικό τομέα. Το να απαγορεύεις σε ανεμβολίαστους αθλητές να αγωνίζονται σε συλλογικά αθλήματα δεν προστατεύει πια κανέναν και θεωρώ απίθανο να πείθει σήμερα κάποιον να εμβολιαστεί.
Ανατριχιάζω λίγο λέγοντας όλα τα παραπάνω λόγω της χαράς που κάθε χαλάρωση των κανόνων εμβολιασμού φέρνει μεταξύ των απατεώνων που οδήγησαν – με τους φόβους και τις θεωρίες που διέσπειραν – εκατομμύρια Αμερικανούς να μην λάβουν τα σωτήρια για τη ζωή τους εμβόλια.
Αυτό όμως δεν μπορεί να αποτελέσει λόγο για να μην λέω όσα πρέπει να πω. Ενώ η προσπάθεια να πείσουμε τους ανθρώπους να εμβολιαστούν θα πρέπει να παραμείνει προτεραιότητά μας, η απομάκρυνση της μη εμβολιασμένης μειονότητας από τους υπόλοιπους από εμάς δεν πρέπει πια να είναι τέτοια. Παρά το γεγονός ότι έχουμε φτάσει εδώ μέσω διαφορετικών διαδρομών, με τη μία (νόσηση) να είναι πολύ πιο επικίνδυνη από την άλλη (εμβόλιο), είμαστε, τουλάχιστον τώρα, όλοι λίγο-πολύ στο ίδιο σκάφος.
