Στην εκτίμηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση κατάφερε για άλλη μια φορά να απομακρυνθεί από το χείλος του γκρεμού διατυπώνει το Bloomberg κάνοντας έναν πρώτο απολογισμό μετά την πρόταση της Κομισιόν για το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ με τα 500 εξ αυτών να αποτελούν εγγυήσεις.
«Με τις οικονομικές συνέπειες να έχουν μοιραστεί ανισομερώς η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί ένα τεράστιο βήμα για την πραγματική οικονομική ένωση των 27 κρατών μελών και στοχεύει στην αποκατάσταση της ΕΕ ως μιας δύναμης καλού» αναφέρει το Bloomberg στην ανάλυσή του για το πώς το «ριζοσπαστικό σχέδιο βγάζει την ΕΕ από την άβυσσο».
«Αντιμετωπίζοντας τη χειρότερη ύφεση που θυμάται κανείς η ΕΕ πέρασε άλλο ένα ορόσημο: Θα αξιοποιήσει τη συλλογική της ισχύ για να συγκεντρώσει τεράστιες ποσότητες χρημάτων που δεν θα πρέπει να αποπληρωθούν από τις χώρες που θα τα λάβουν».
Η ανάλυση του Bloomberg εστιάζει στον καθοριστικό ρόλο της μεταστροφής της Άνγκελα Μέρκελ στη «δύση της πολιτικής της σταδιοδρομίας να ανατρέψει την γερμανική αδιαλλαξία ετών που απαιτούσε στήριξη ομολόγων από τον κεντρικό προϋπολογισμό» προσθέτοντας ότι η αλλαγή αυτή «αποδεικνύει την σοβαρότητα της κατάστασης».
Όπως εξηγεί το Bloomberg τα 500 δισ. υπό τη μορφή μη επιστρεπτέως εισφορών μπορεί να βοηθήσει στο να «μαλακώσουν» οι «σκληροί» οπαδοί των προϋπολογισμών που είχαν παρουσιάσει ένα εναλλακτικό σχέδιο βασιζόμενο πλήρως σε δάνεια.
Όπως έγραφε το πρωί το protothema.gr πρώτες αντιδράσεις τόσο από την Ολλανδία όσο και από τη Γερμανία, την Ισπανία, την Ελλάδα και την Ιταλία αφήνουν να εννοηθεί ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι έντονες τις επόμενες εβδομάδες με σκοπό να επιτευχθεί μια συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου. Ωστόσο καθώς η ισχυρότερη οικονομία της Ευρωζώνης, δηλαδή η Γερμανία, αναμένεται να αναλάβει την εξάμηνη προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ την 1η Ιουλίου, οι διαπραγματεύσεις ενδέχεται να κρατήσουν ακόμη περισσότερο.
Τι προβλέπει το σχέδιο της Κομισιόν
Το συνολικό ποσό που θα αντλήσει η Κομισιόν από τις διεθνείς αγορές για τα κράτη μέλη της ΕΕ θα ανέρχεται στα 750 δισεκατομμύρια ευρώ και θα συνδεθεί με το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ (ΠΔΠ) για την περίοδο 2021-2027 ύψους 1,1 τρισεκατομμυρίου ευρώ. Συνολικά, ο επταετής προϋπολογισμός της ΕΕ θα ξεπερνάει τα 1,8 τρισεκατομμύρια ευρώ, ρεκόρ για την ΕΕ.
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις
Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να υποβάλλουν ένα δικό τους σχέδιο ανασυγκρότησης της οικονομίας τους στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τηρουμένων των αναλογιών, στην «κυβέρνηση» της ΕΕ. Το σχέδιο δεν πρέπει να έρχεται σε αντίθεση με τις πολιτικές προτεραιότητες της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι η Κομισιόν θα υποστηρίξει επενδύσεις μόνο εάν είναι συμβατές με τις τρεις αυτές προτεραιότητες.
– Πρώτον: Την ενίσχυση των πολιτικών για την προστασία του περιβάλλοντος.
– Δεύτερον, την ψηφιακή μετάβαση των οικονομιών των 27 κρατών μελών και
– Τρίτον την ενίσχυση της οικονομίας της ΕΕ, συνολικά.
Οι χώρες που πλήττονται περισσότερο από την κρίση θα επωφεληθούν και περισσότερο: Η Ιταλία βρίσκεται στην πρώτη θέση με τις μη επιστρεπτέες εισφορές με 81,8 δισ. ευρώ και ακολουθεί η Ισπανία με 77,3 δισ. ευρώ, η Γαλλία με 38,8 δισεκατομμύρια ευρώ, η Πολωνία με 37,7 δισεκατομμύρια, η Γερμανία με 28,8 δισεκατομμύρια ευρώ και η Ελλάδα με 22,5 δισ. ευρώ – για την Ελλάδα αντιστοιχούν περίπου άλλα 10 δισ. ευρώ από το τμήμα των 200 δισ. ευρώ του συνολικού πακέτου που θα δοθεί με τη μορφή δανείων ανεβάζοντας το συνολικό πακέτο στα 32 δισ. ευρώ.
Τα εν λόγω ποσά αφορούν μόνο στις άμεσες επιχορηγήσεις και συνεπώς δεν υπάρχει σύνδεση με τις πρακτικές του παρελθόντος. Δεν θα υφίσταται «τρόικα». Δεν θα υπάρχει «μνημόνιο» και τα χρήματα δεν θα εκταμιεύονται από το Eurogroup. Ωστόσο τον έλεγχο θα τον ασκεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να διασφαλίσει ότι τα ευρωπαϊκά κονδύλια θα χρησιμοποιηθούν όντως για την ανάπτυξη των οικονομιών και όχι για μικροπολιτικές επιδιώξεις των εθνικών κυβερνήσεων.
Τις παγίδες και τις κακοτοπιές προσέχει η Αθήνα
Το σχέδιο «για την Επόμενη Γενιά» μοιάζει «κομμένο και ραμμένο» στα μέτρα των χωρών με τα μεγαλύτερα χρέη, την βαθύτερη ύφεση και τη υψηλότερη ανεργία. Ιταλία, Ισπανία και Ελλάδα δηλαδή, με βάση τις επίσημες προβλέψεις. Αν το αρχικό πακέτο μισού δισ. (πρόταση Γαλλίας-Γερμανίας) φάνταζε φτωχό, ενώ το ευρωομόλογο 1 τρισ ευρώ μακρινό, το πακέτο των 750 δισ. από την Κομισιόν μοιάζει η ελπίδα για τις περισσότερες χώρες του Νότου, με βάση τις ίδιες τις εισηγήσεις.
Το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών ψάχνει στις 50 και πλέον σελίδες της παρουσίασης του σχεδίου, να βρει τυχόν παγίδες και κακοτοπιές.
«Οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανταποκρίνονται σε μεγάλο βαθμό στις θέσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης» δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. Τα καλά στοιχεία είναι προφανή, καθώς:
-είναι από τα πιο γενναιόδωρα πακέτα που ως τώρα έχει τεθεί σε συζήτηση
-δίνει στις χώρες οικονομικές ενισχύσεις, όχι μόνον δάνεια
-στηρίζεται στην αμοιβαία ανάληψη χρέους από την ΕΕ -όπως και το ευρωομόλογο δηλαδή.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει για την προσεχή τετραετία (2021-2024) επιχορηγήσεις που εκτιμώνται σε 3% του ΑΕΠ ετησίως.
Όπως και στα ΕΣΠΑ, για να πάρουν τα κράτη τα λεφτά, θα πρέπει να τα στρέψουν σε επιλέξιμες δαπάνες που εν προκειμένω θα είναι:
– τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης, τα οποία τα κράτη μέλη θα καταρτίσουν με βάση τις επενδυτικές και μεταρρυθμιστικές τους προτεραιότητες
– στήριξη υγιών επιχειρήσεων μέσα από κεφαλαιακή ενίσχυση, κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων και ενίσχυση της αυτονομίας της ευρωπαϊκής οικονομίας.
– δράσεις πρόληψης και προετοιμασίας της Ε.Ε. έναντι μελλοντικών υγειονομικών κρίσεων.
Πού αρχίζουν όμως τα «αλλά» και οι ανησυχίες;
Πρόκειται για πρόταση, αλλά αποφάσεις δεν υπάρχουν
Συζητήσεις θα ξεκινήσουν από Ιούλιο
Εκταμιεύσεις δεν θα ξεκινήσουν πριν το β΄εξάμηνο ή το 2021 το πιθανότερο
Δεν είναι ξεκάθαρο αν είναι υποχρεωτικά τα δάνεια 9,4 δισ για να μπορεί η Ελλάδα να πάρει επιχορήγηση 22,5 δισ.
Σε μια πρώτη ανάγνωση, δεν προκύπτει υποχρέωση όρων Μνημονίου για τα δάνεια
Η Κομισιόν θα δανειστεί για 30 χρόνια και το δάνειο θα αποπληρωθεί από το 2028 έως το 2058. Δεν είναι σαφές ακόμα πότε και θα πόσα θα πρέπει να αρχίσουν να αποπληρώνουν και οι χώρες