To 2014 είχε ανακηρυχτεί, με… προεξοφλητικούς πανηγυρισμούς, σε έτος εξόδου από την εξαετή ύφεση της ελληνικής οικονομίας. Μάλιστα, στις αρχές καλοκαιριού κυβερνητικά στελέχη υπόσχονταν και θετικές εκπλήξεις όσον αφορά τους ρυθμούς εξόδου της ελληνικής οικονομίας από την ύφεση, αρχής γενομένης από το τρίτο τρίμηνο του έτους.
Από τα μέσα Ιουλίου, ωστόσο, οι εκτιμήσεις άρχισαν να γίνονται πιο συγκρατημένες. Και την προηγούμενη βδομάδα ήρθαν οι εκτιμήσεις των ανθρώπων της αγοράς να το επιβεβαιώσουν: Η έρευνα του Συνδέσμου Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδος (ΣΕΣΜΑ) για το τρίτο τρίμηνο του έτους (Ιούλιος – Σεπτέμβριος) δείχνει αντιστροφή της θετικής δυναμικής του δεύτερου τριμήνου. Ο συγκεκριμένος Δείκτης αποτυπώνει τις προσδοκίες για την πορεία της οικονομίας των διευθυνόντων και στελεχών των επιχειρήσεων συμβούλων μάνατζμεντ, που έχουν μια πολύ καλή γνώση της αγοράς και η γνώμη τους έχει ειδικό βάρος.
Ο Δείκτης Εμπιστοσύνης Συμβούλων Μάνατζμεντ, λοιπόν, αντιστράφηκε σε αρνητική κατεύθυνση το τρίτο τρίμηνο εξαιτίας κυρίως της επιδείνωσης στα «μέτωπα» της ανεργίας και των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου.
Στο πλαίσιο της έρευνας, κατά το τρίτο τρίμηνο μόνο οι μισές επιχειρήσεις προβλέπουν επιτάχυνση της μεγέθυνσης της οικονομίας το επόμενο δωδεκάμηνο, ενώ κατά το διάστημα Απριλίου-Ιουνίου το αντίστοιχο ποσοστό προσέγγιζε το 80%. Η μείωση αυτή του ποσοστού των «θετικών» απαντήσεων οδήγησε σε μεγάλη μείωση της διαφοράς τους με τις «αρνητικές», από 77,1% σε 48%. Δυσμενέστερες είναι και οι προσδοκίες για την ανεργία. Η πλειονότητα των επιχειρήσεων (57,1%) θεωρεί ότι θα παραμείνει στάσιμη το επόμενο έτος. Το ποσοστό αυτών που θεωρούν ότι θα υπάρξει μείωση περιορίστηκε στο 34,7%. Στην προηγούμενη έρευνα είχε καταγραφεί αντίθετη εικόνα. Έτσι η διαφορά μεταξύ των ποσοστών που προβλέπουν μείωση ανεργίας και αυτών που προβλέπουν αύξηση μειώθηκε απότομα από 54,2% το προηγούμενο τρίμηνο σε 26,5% τώρα.
Αντίστοιχη είναι και η εικόνα γα τις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, τομέας όπου η αισιοδοξία που είχε καταγραφεί από την προηγούμενη έρευνα μετριάστηκε απότομα. Συγκεκριμένα, παρά το γεγονός ότι περισσότεροι από τους μισούς σύμβουλοι προσδοκούν αύξηση επενδύσεων το επόμενο έτος, το ποσοστό τους έχει μειωθεί από 75,5% το προηγούμενο τρίμηνο σε 54%.
Από την άλλη πλευρά, το μερίδιο αυτών που προβλέπουν επενδυτική στασιμότητα αυξήθηκε από 16,3% σε 44%.
Υπενθυμίζεται ότι ο προϋπολογισμός ενέγραψε ποσοστό ανάπτυξης 0,6% για το 2014, αλλά το πρώτο τρίμηνο είχαμε ύφεση 0,9% και το δεύτερο τρίμηνο ύφεση 0,3%. Έχοντας προφανώς πάρει αυτά τα «μηνύματα», στελέχη του υπουργείου Οικονομικών κάνουν τώρα ανεπίσημα λόγο για ανάπτυξη 0,4% και όχι 0,6% το 2014.
Αν αυτή είναι η δυναμική για το τρίτο τρίμηνο, πολλοί πλέον είναι αυτοί που ανησυχούν ότι το τέταρτο τρίμηνο τα πράγματα θα είναι ακόμη χειρότερα, αφού η ελληνική οικονομία θα επηρεαστεί ακόμη περισσότερο από την προσέγγιση στο οριακό σημείο των πολιτικών εξελίξεων ενώ ταυτόχρονα η κατανάλωση θα δεχτεί ακόμη μεγαλύτερη πίεση λόγω των μεγάλων φορολογικών υποχρεώσεων των νοικοκυριών, που συγκεντρώνονται στο τελευταίο τρίμηνο του έτους.
Ο χρόνος θα δείξει αν οι πανηγυρισμοί για έξοδο από την ύφεση το 2014 ήταν πρόωροι…
