Το 1845 ο Σερ Τζον Φράνκλιν οδήγησε τα δυο βρετανικά ερευνητικά πλοία «Έρεβος» και «Τρόμος» με πλήρωμα 129 ανδρών σε μια εξερεύνηση που είχε στόχο να χαρτογραφήσει το Βορειοδυτικό Πέρασμα στην Αρκτική του Καναδά. Τα δυο πλοία εξαφανίστηκαν κι αυτό έχει καταγραφεί ως ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια που κρατούν από τη βικτωριανή εποχή. Εκατόν εξήντα εννιά χρόνια μετά η κυβέρνηση του Καναδά ανακοινώνει ότι το ένα από τα δυο πλοία έχει βρεθεί.
«Είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι η εκστρατεία Victoria Strait έχει λύσει ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του Καναδά με την ανακάλυψη ενός από τα δυο πλοία που ανήκαν στον Τζον Φράνκλιν» τόνισε ο πρωθυπουργός του Καναδά Στίβεν Χάρπερ.
«Η ανακάλυψη του ενός από τα σκάφη (σ.σ. δεν είναι σαφές για ποιο από τα δυο πρόκειται) θα δώσει αέρα στα πανιά για τον εντοπισμό και του αδελφού πλοίου. Αυτό θα μας δώσει τη δυνατότητα να μάθουμε τι συνέβη στο πλήρωμα της εκστρατείας του Φράνκλιν».
Η καναδική κυβέρνηση άρχισε να ψάχνει για τα πλοία του Φράνκλιν από το 2008. Οι εικόνες που κατέγραψαν οι ερευνητές δείχνουν με σαφήνεια τα συντρίμμια ενός πλοίου στο βυθό του ωκεανού. Το εύρημα ήδη περιγράφεται από Βρετανούς αρχαιολόγους ως «η μεγαλύτερη ανακάλυψη που ο κόσμος έχει δει μετά τον εντοπισμό του τάφου του Τουταγχαμών πριν από περίπου 100 χρόνια».
«Από τις εικόνες είναι σαφές ότι θα αντληθούν πολλά στοιχεία στα οποία ενδεχομένως συμπεριλαμβάνονται λείψανα ανδρών αλλά και κάποιες από τις φωτογραφίες τους» δήλωσε ο Βρετανός αρχαιολόγος, Γουίλιαμ Μπάτερσμπυ, στο BBC.
Η εξαφάνιση των «Έρεβος» (HMS Erebus) και «Φόβος» (HMS Terror) είχαν προκαλέσει μια από τις μεγαλύτερες έρευνες στην ιστορία που διήρκεσε από το 1848 έως το 1859. Το μυστήριο γύρω από την απώλεια των δυο πλοίων στοίχειωσε πολλές γενιές κυρίως επειδή κανείς δεν γνώριζε με βεβαιότητα τι ακριβώς συνέβη στο πλήρωμα.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα πλοία εγκλωβίστηκαν στον πάγο κοντά στο νησί King William και εκτιμούν ότι το πλήρωμα εγκατέλειψε σε μια μάταιη προσπάθεια να επιβιώσει. Αναφορές της εποχής λένε ότι οι άντρες απελπισμένοι για τροφή κατέφυγαν στον κανιβαλισμό πριν πεθάνουν.
Η σύζυγος του Φράνκλιν σε μια προσπάθεια να τον βρει έστειλε πέντε πλοία για να τον αναζητήσουν. Η αποστολή άφησε ακόμη και δοχεία με τρόφιμα στον πάγο με την ελπίδα ότι οι ναυαγοί θα τα βρουν. Συνολικά για την ανεύρεση του πληρώματος έγιναν περίπου 50 αποστολές αναζήτησης.
Τρία πτώματα ανακαλύφθηκαν πάνω από έναν αιώνα αργότερα, τη δεκαετία του 1980. Σε αυτά βρέθηκαν πολύ υψηλά επίπεδα μόλυβδου με αποτέλεσμα αρκετοί να πιστεύουν ότι τα μέλη του πληρώματος δηλητηριάστηκαν από τα τσίγκινα δοχεία που χρησιμοποιούσαν για να φάνε.
Πιο πρόσφατες έρευνες καταγράφουν ότι τα δοχεία δεν ήταν αρκετά όξινα για να συμβεί κάτι τέτοιο και ο μόλυβδος που βρέθηκε στους σορούς είχε προέλθει από το σύστημα σωληνώσεων των πλοίων.
Η έρευνα τελικά οδήγησε στην ανακάλυψη του Βορειοδυτικού Περάσματος, το οποίο εκτείνεται από τον Ατλαντικό έως τον Ειρηνικό μέσω του αρχιπελάγους της Αρκτικής.
