Η τουρκική λίρα βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση από την αρχή του έτους και πρόσφατα βρέθηκε στο ναδίρ έναντι του δολαρίου. Οι αναλυτές όμως πιστεύουν ότι υπάρχει και… πιο κάτω.
Δύο χρόνια μετά την τελευταία κρίση νομισματική κρίση το δολάριο έχει κερδίσει περισσότερο από 23% έναντι της τουρκικής λίρας. Βασικό στοιχείο της αδυναμίας του νομίσματος ήταν οι μη συμβατικές κινήσεις νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής της Τουρκίας και η μειωμένη ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας (TCMB). Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν καρατόμησε τον πρώην κυβερνήτη Μουράτ Τσετίνκαγια τον περασμένο Ιούλιο αφού συγκρούστηκε ανοικτά για τα υψηλά επιτόκια, προκαλώντας έναν επιθετικό κύκλο χαλάρωσης επιτοκίων από 24% σε 8,25% τον προηγούμενο χρόνο.Η κυβέρνηση παρεμβαίνει εδώ και καιρό για να σταθεροποιήσει το νόμισμα, αλλά τώρα αντιμετωπίζει ένα εξωτερικό χρηματοοικονομικό κενό, περιορισμένα αποθεματικά, μια επιδεινούμενη προοπτική πληθωρισμού και την αύξηση των καταθέσεων σε ξένο νόμισμα σε τοπικό επίπεδο, τα οποία αναμένεται να ασκήσουν περαιτέρω πίεση.
Η αμερικανική επενδυτική τράπεζα Goldman Sachs προβλέπει ότι η αδυναμία της τουρκικής λίρας θα συνεχιστεί βραχυπρόθεσμα, ενώ οι πολιτικές επιλογές θα καθορίσουν τελικά τη μεσοπρόθεσμη και τη μακροπρόθεσμη πορεία του τουρκικού νομίσματος. Μετά τις έντονες κινήσεις στις αρχές Αυγούστου, η τράπεζα αύξησε την εκτίμηση της για την ισοτιμία των επόμενων 3 μηνών της λίρας ως προς το δολάριο στις 7,75 λίρες ανά δολάριο, αντικατοπτρίζοντας ότι, βραχυπρόθεσμα, φαίνεται να υπάρχει ακόμη μεγαλύτερη πτώση. Η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας έχει λάβει ορισμένα μέτρα για να σφίξει ρευστότητα, δεν υπήρξε καμία προσαρμογή του αρνητικού πραγματικού επιτοκίου. Αυτό το γεγονός αυξάνει τον κίνδυνο, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να περιμένουν έως ότου αυξηθεί η πίεση στη λίρα προτού προχωρήσουν σε αύξηση στα επιτόκια της λίρας.
Προκειμένου να χαλαρώσει τις πιέσεις που δέχεται η τουρκική λίρα χωρίς να αυξήσει το βασικό της επιτόκιο η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας παρείχε στις τράπεζες της χώρας ένα πιο ακριβό κανάλι χρηματοδότησης, τη δημοπρασία repo ενός μηνός. Την Πέμπτη, η τουρκική Κεντρική Τράπεζα πραγματοποίησεδημοπρασία repo 20 δισ. λιρών (2,7 δισεκατομμύρια δολάρια) διάρκειας ενός μηνός χαρακτηρίζοντας τη διαδικασία «συμβατική μέθοδο». Το μέσο επιτόκιο για τις τράπεζες που έλαβαν χρηματοδότηση ήταν 10,96%, 271 μονάδες υψηλότερο από το σημείο αναφοράς της κεντρικής τράπεζας. Σε αντίθεση με άλλες μεθόδους στις οποίες η κεντρική τράπεζα καθορίζει την απόδοση, η τιμή σε αυτή την περίπτωση καθορίζεται μέσω των προσφορών των τραπεζών. Από τη στιγμή που η ρυθμιστική αρχή έπαψε να παρέχει ρευστότητα με το φθηνότερο επιτόκιο του 8,25% αναστέλλοντας την περασμένη εβδομάδα τις δημοπρασίες repo μίας εβδομάδας, οι τουρκικές τράπεζες που χρειάζονταν λίρες συμμετείχαν στη δημοπρασία, αυξάνοντας έτσι το κόστο των χρημάτων.
Η στρατηγική για την προστασία της λίρας έχει «αποτύχει»
Ο Timothy Ash, αναλυτής αναδυόμενων αγορών της BlueBay Asset Management εκτιμά ότι η πρόσφατη υποτίμηση της λίρας δείχνει «παραδοχή ότι η σκληρή άμυνα της λίρας στα επίπεδα του 6,85», σε μια προσπάθεια να παρουσιάσει μια εικόνα σταθερότητας και δολαριοποίησης «απέτυχε ««Ξόδεψαν 65 δισεκατομμύρια δολάρια για την άμυνα της λίρας για μικρό όφελος, καθώς δέχονται τώρα ότι πρέπει να αφήσουν τη λίρα να είναι πιο αδύναμη για να εξισορροπήσουν τις απαιτήσεις εξωτερικής χρηματοδότησης», εκτιμά ο Ash.
