Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε και η αποκρατικοποίηση του λιμανιού του Πειραιά στον κινεζικό όμιλο Cosco μετά από τροποποίηση της προσφοράς του τελευταίου. Η αποκρατικοποίηση παρότι έχει καταγγελθεί στο παρελθόν από την παρούσα Κυβέρνηση αν αξιοποιηθεί σωστά μπορεί να βελτιώσει κατά ένα μεγάλο βαθμό την οικονομία μας.
Αναλυτικότερα, ο κινεζικός όμιλος βελτίωσε την προσφορά του για το 67% του ΟΛΠ, αυξάνοντας το τίμημα από 293,1 σε 368,5 εκατομμύρια ευρώ, και το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων προχώρησε τις διαδικασίες προκειμένου να αποδεχτεί την προσφορά του ομίλου. Μετά τα περιφερειακά αεροδρόμια και τον «Αστέρα Βουλιαγμένης» -για τον οποίο εκκρεμεί η απόφαση του ΣτΕ-, ολοκληρώνεται η τρίτη κατά σειρά ιδιωτικοποίηση που έχει συμπεριληφθεί στη λίστα με τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας με τους δανειστές.
Η συνολική αξία της συμφωνίας ανέρχεται σε 1,5 δισ. ευρώ και περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την προσφορά των 368,5 εκατ. ευρώ, υποχρεωτικές επενδύσεις ύψους 350 εκατ. ευρώ την επόμενη δεκαετία και τα αναμενόμενα έσοδα του Ελληνικού Δημοσίου από τη Σύμβαση Παραχώρησης (αντάλλαγμα παραχώρησης σε ποσοστό 3,5% του κύκλου εργασιών του ΟΛΠ), αναμενόμενου συνολικού ύψους 410 εκατ. ευρώ.
Στο συνολικό ποσό λαμβάνονται επίσης υπόψη τα αναμενόμενα μερίσματα και οι τόκοι που θα εισπραχθούν από το ΤΑΙΠΕΔ, καθώς και οι εκτιμώμενες (πέραν των ελάχιστων υποχρεωτικών) επενδύσεις μέχρι τη λήξη της παραχώρησης το 2052.
Αναφορικά με τα οικονομικά οφέλη που προκύπτουν από τη συμφωνία με την κινεζική Cosco ότι από το 2002, οπότε τέθηκε σε ισχύ η σύμβαση παραχώρησης μεταξύ του ελληνικού Δημοσίου και του ΟΛΠ και ο Οργανισμός εισήχθη στο Χρηματιστήριο Αθηνών, μέχρι και το 2014 τα συνολικά ανταλλάγματα που εισέπραξε το Δημόσιο ανήλθαν σε 29,599 εκατ. ευρώ.
Έναντι αυτής της σύμβασης, το ελληνικό δημόσιο λάμβανε ως αντάλλαγμα ίσο με το 2% του κύκλου εργασιών του ΟΛΠ, δηλαδή κατά μέσο όρο 2 εκατ. ευρώ ετησίως. Με την αναθεώρηση της σύμβασης παραχώρησης, το αντάλλαγμα πλέον διαμορφώνεται στο 3,5% με συνολικό εκτιμώμενο αντάλλαγμα για το σύνολο της παραχώρησης (δηλαδή έως το 2052) 410 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το μεγαλύτερο όφελος που μπορεί να προκύψει για τη χώρα από τη συμφωνία ιδιωτικοποίησης του ΟΛΠ είναι η ανάδειξη της Ελλάδας σε βασικό κόμβο.
Το σχέδιο της Cosco προβλέπει την ένταξη της χώρας στον διεθνή χάρτη των συνδυασμένων μεταφορών, δεδομένου άλλωστε ότι ο Πειραιάς αποτελεί ήδη το προγεφύρωμα της Κίνας στην Ευρώπη. Η Ελλάδα βρίσκεται στο κρισιμότερο από γεωπολιτικής πλευράς σημείο της Ανατολικής Μεσογείου έχοντας μια στρατηγική θέση και αποτελώντας κομβικό σημείο ανάμεσα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, την Ασία, και την Αφρική.
Η γεωγραφική θέση που κατέχει με σωστές στρατηγικά κινήσεις μπορεί να δώσει νέα ώθηση και ευκαιρίες στην ελληνική οικονομία μέσα από την προσέλκυση νέων επενδύσεων και την είσοδο στρατηγικών κεφαλαίων και επενδυτών σε λιμάνια και αεροδρόμια της χώρας, με σκοπό να επιτευχθεί η ουσιαστική ένταξη της Ελλάδας στον διεθνή χάρτη των συνδυασμένων μεταφορών.
Η ενίσχυση του λιμένα του Πειραιά ως πύλης εισόδου στις ευρωπαϊκές αγορές, σε συνδυασμό με την επικείμενη ανάπτυξη του Θριασίου από τη ΓΑΙΑΟΣΕ, δίνει προοπτικές υλοποίησης ενός στρατηγικού σχεδίου που θα περιλαμβάνει τις θαλάσσιες μεταφορές, την παροχή υπηρεσιών logistics και τις χερσαίες μεταφορές – σιδηροδρομικές και οδικές. Αυτός ο στρατηγικός σχεδιασμός συνδυασμένων υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας θα έχει θετικό αντίκτυπο τόσο στην οικονομική ανάπτυξη και πρόοδο της χώρας όσο και στην ενίσχυση του γεωπολιτικού και οικονομικού της αποτυπώματος.
Εξάλλου, η συνεργασία της Cosco με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και με μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες όπως οι HP, SONY, HUAWEI, ZTE, κ.ά., με τη συνέργεια μεγάλων παικτών στον χώρο, όπως η SCHENKER, η Rail Cargo Austria κ.ά., έχουν ήδη ανοίξει τη νότια πύλη της Ευρώπης και στην αγορά υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας.
Τα βασικά σημεία της συμφωνίας είναι η πώληση του 67% του ΟΛΠ σε δύο φάσεις: Μετά την υπογραφή της συμφωνίας και την πλήρωση των όρων αυτής, θα γίνει η μεταβίβαση του 51% του μετοχικού κεφαλαίου στην Cosco. Το υπόλοιπο 16% θα μεταβιβαστεί στο τέλος της πρώτης πενταετίας, μετά την ολοκλήρωση των συμφωνημένων υποχρεωτικών επενδύσεων, ύψους 300 εκατ. ευρώ. Αυτές αφορούν, μεταξύ άλλων, κατά προτεραιότητα την κρουαζιέρα και τη ναυπηγοεπισκευή. Επιπλέον επενδύσεις 50 εκατ. ευρώ θα πρέπει να πραγματοποιηθούν τη δεύτερη πενταετία.
Εκτιμάται ότι θα υπάρξει σημαντικό ύψος επιπλέον επενδύσεων μέχρι τη λήξη της παραχώρησης το 2052 (άλλα 270 εκατ. ευρώ μεταξύ 2027-2052). Οι δύο ανεξάρτητοι αποτιμητές έδωσαν εύρος αποτίμησης για τον ΟΛΠ από 18,4 έως 21,2 ευρώ ανά μετοχή. Η πρώτη οικονομική προσφορά της COSCO (Hong Kong) Group Limited ήταν 17,5 ευρώ ανά μετοχή, ήτοι 293,125 εκατ. ευρώ για το ποσοστό του 67% του ΟΛΠ που αντιστοιχεί σε κεφαλαιοποίηση ύψους 437,5 εκατ. ευρώ.
Το Ελληνικό Δημόσιο διατηρεί 23% του μετοχικού κεφαλαίου του ΟΛΠ και 3 θέσεις στο Διοικητικό Συμβούλιο μέχρι τη μεταβίβαση του 16%. Μετά τη μεταβίβαση του 16%, το Δημόσιο παραμένει με 7% και μία θέση στο ΔΣ. Το μέρισμα της οικονομικής χρήσης 2015 θα αποδοθεί στο Ελληνικό Δημόσιο.
Έχει διασφαλιστεί ότι ο ΟΛΠ υπό ιδιωτικό έλεγχο θα διατηρήσει την έδρα του στην Ελλάδα και θα παραμείνει εισηγμένη εταιρεία στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Το Ελληνικό Δημόσιο θα συνεχίσει να διαχειρίζεται/εποπτεύει όλες τις διοικητικές λειτουργίες του λιμένα και τις λιμενικές υποδομές που σχετίζονται με τις αρμοδιότητες, μέσω της νέας Αρχής Λιμένος.
Με τη λήξη της σύμβασης παραχώρησης, η διαχείριση όλων των λιμενικών υποδομών, πλήρως λειτουργικών επιστρέφεται στο Ελληνικό Δημόσιο μαζί με όλες τις επενδύσεις και υποδομές που έχουν αναπτυχθεί και υλοποιηθεί και απαιτούνται για τη λειτουργία τους.
Εν κατακλείδι, η αποκρατικοποίηση αυτή αποτελεί μία υποχρέωση της χώρας έναντι των δανειστών, αλλά αν γίνει σωστή διαχείριση του λιμανιού του Πειραιά μπορεί να γίνει ένας σημαντικός κόμβος του εμπορίου. Ακόμη, το επενδυτικό πλάνο που έχει φτιάξει η εταιρεία είναι ένα αρκετά καλό πλάνο που θα αξιοποιήσει σε μέγιστο βαθμό το λιμάνι του Πειραιά.
