Του Γιώργου Ευγενίδη
Σε D-Day για το προσφυγικό και την οικονομία αναδεικνύεται η σημερινή Δευτέρα για την Ελλάδα, μιας και παράλληλα λαμβάνουν χώρα τόσο η Σύνοδος Κορυφής ΕΕ-Τουρκίας, η οποία θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για το προσφυγικό αλλά και το Eurogroup στο οποίο θα αποτυπωθεί, πέραν πάσης αμφιβολίας, η ανησυχία για την καθυστέρηση ολοκλήρωσης της αξιολόγησης, αλλά αναμένεται παράλληλα να υπάρξει και κάποια νύξη για την επιστροφή των θεσμών άμεσα στην Αθήνα.
Όσον αφορά το προσφυγικό, η γενικότερη κατεύθυνση είναι να υπάρξει επιμονή στην επιδίωξη ευρωπαϊκής λύσης στο πρόβλημα, χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα «ακυρωθούν» οι εθνικές ατζέντες που έχουν κερδίσει σε σημασία το τελευταίο διάστημα. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως θεωρείται δύσκολο, παρά τη δεδομένη διπλωματική πίεση, χώρες όπως η Αυστρία να άρουν τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα που έχουν επιβάλλει για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να καλείται αυτή τη στιγμή να διαχειριστεί περί του 33.000 πρόσφυγες και μετανάστες στο έδαφός της (σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που διένειμε η κυβέρνηση), αριθμός που είναι διπλάσιος από αυτόν που είναι εφικτός, με δεδομένες τις υπάρχουσες υποδομές. Σε κάθε περίπτωση όμως η κυβέρνηση κινείται, με μεγάλη καθυστέρηση, προς την κατεύθυνση της αύξησης των διαθέσιμων δομών, μιας και υπάρχει δέσμευση για φιλοξενία 50.000 ανθρώπων επί ελληνικού εδάφους.
Η ελληνική κυβέρνηση θα επιμείνει να λειτουργήσει η διαδικασία της μετεγκατάστασης, ζητώντας ακόμα και κυρώσεις από την ΕΕ προς χώρες που είτε δεν συνεισφέρουν οικονομικά στις κοινές αποφάσεις είτε δεν τις εφαρμόζουν καν, ενώ θα δεσμευτεί πως πλέον το σύστημα ταυτοποίησης προσφύγων και μεταναστών «ρολάρει» σχεδόν στο 100%. Παράλληλα, η ελληνική κυβέρνηση αναμένει από την Τουρκία να λειτουργήσει εποικοδομητικά στο πλαίσιο της επιχείρησης με το ΝΑΤΟ, στον χώρο του Αιγαίου, η οποία ξεκινά άμεσα, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του γενικού γραμματέα της συμμαχίας Γιενς Στόλτενμπεργκ, ενώ παράλληλα επιδιώκει αυτή τη φορά η Τουρκία να τηρήσει τη δέσμευσή της και να εφαρμόσει τα πρωτόκολλα επανεισδοχής, δεχόμενη πίσω οικονομικούς μετανάστες, οι οποίοι θα απελαύνονται μετά τη διαδικασία της ταυτοποίησης. Το ζήτημα της συμμετοχής της Τουρκίας με αποτελεσματικό τρόπο, αλλά και τα δυνητικά ανταλλάγματα, τα οποία έχει λαμβάνειν, τέθηκαν σε δείπνο που είχαν στις Βρυξέλλες ο Τούρκος πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούτογλου με την Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε, ο οποίος διαδραματίζει κομβικό ρόλο προς την εξεύρεση μιας ευρωπαϊκής λύσης στο προσφυγικό.
Πάντως, όπως και να έχει, οι εικόνες εξαθλίωσης των προσφύγων και μεταναστών που παρατηρούνται τις τελευταίες ημέρες στην Ελλάδα δεν θα αλλάξουν ραγδαία, μέχρι η κυβέρνηση να αυξήσει τις διαθέσιμες δομές, μιας και τα σύνορα στην Ειδομένη φαίνεται δύσκολο να ανοίξουν άμεσα, εκτός αν υπάρξει κάποια δραματική αλλαγή δεδομένων.
Φυσικά, τα πράγματα δεν είναι κρίσιμα μόνο στο πεδίο του προσφυγικού αλλά και για την οικονομία, μιας και αυτή τη Δευτέρα συνεδριάζει και το Eurogroup, με την αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος να έχει τελματώσει, εξαιτίας και των διαφορετικών προσεγγίσεων Κομισιόν και ΔΝΤ σε μια σειρά ζητημάτων. Κατά τη συνεδρίαση, είναι σαφές πως θα τεθεί το ζήτημα της καθυστέρησης της διαδικασίας, πλην όμως ήδη στο παρασκήνιο βρίσκεται εν εξελίξει μια διαδικασία εξεύρεσης της χρυσής τομής μεταξύ Αθήνας και θεσμών, με κάποιες παραχωρήσεις μεν εκ μέρους τους αλλά και με σκληρές παρεμβάσεις από την Αθήνα στα καίρια ζητήματα του ασφαλιστικού και του δημοσιονομικού κενού, με αποτέλεσμα να εκφράζεται αισιοδοξία πως οι επικεφαλής των θεσμών θα μπορούσαν να έρθουν στην Αθήνα ακόμα και στο τέλος αυτής της εβδομάδας. «Αν έρθουν οι επικεφαλής, δύσκολα δεν θα κλείσουμε», έλεγε με νόημα στο RP ανώτερη κυβερνητική πηγή, ακόμα και αν αυτό σημαίνει τη λήψη δύσκολων μέτρων που θα δοκιμάσουν τόσο την κυβερνητική συνοχή στη Βουλή όσο και την κοινωνική αντοχή.