Γράφει η Γιώτα Μπουγά
Follow @yiotabou
Η Ακαδημία των Όσκαρ επέλεξε την δεκάδα των φιλμ στην κατηγορία «Ντοκιμαντέρ Μικρού Μήκους», μέσα από 61 συμμετοχές, που θα διεκδικήσουν μια θέση στην τελική πεντάδα. Ανάμεσά τους βρίσκεται και το ντοκιμαντέρ της Ελληνίδας Δάφνης Ματζιαράκη ‘4.1 μίλια’, βραβευμένο ήδη με σπουδαστικό Όσκαρ.
Το ντοκιμαντέρ ‘4.1 μίλια’ είναι μια δυνατή γροθιά στο στομάχι. Όλοι μας αναφερόμαστε στις τραγικές διαστάσεις του προσφυγικού, αλλά στην ουσία δεν έχουμε εικόνα του τι πραγματικά συμβαίνει και αυτό το συνειδητοποίησα βλέποντας το φιλμ. Με την ελπίδα η ελληνική αυτή υποψηφιότητα να αφυπνίσει περισσότερο κόσμο για την τραγική κατάσταση στα νησιά, Θέλω να εστιάσω σε μια φράση από το ντοκιμαντέρ: “Πρέπει ο κόσμος να μάθει τι γίνεται εδώ πέρα!”
Η Δάφνη Ματζιαράκη κατέγραψε με την κάμερά της μια μέρα της καθημερινότητας του Ανθυποπλοιάρχου του Λιμενικού, Κυριάκου Παπαδόπουλου που έρχεται αντιμέτωπος με χιλιάδες πρόσωπα προσφύγων στα 4,1 μίλια θάλασσας που χωρίζουν τη Λέσβο με την Τουρκία. Η σκηνοθέτης κάλυψε ένα 24ωρο της 28ης Οκτωβρίου του 2015, ενώ δύο επιπρόσθετες διασώσεις δεν μπόρεσε να τις συμπεριλάβει.
Με την κάμερά της επάνω στο πλοίο, συλλαμβάνει με άμεσο τρόπο τις σπαρακτικές -γροθιά στο στομάχι- στιγμές που ζει το πλήρωμα του λιμενικού, από τη στιγμή που θα παραλάβουν μέσα από τα κύματα τις καραβιές των προσφύγων μέχρι να τους παραδώσουν στο ασφαλές λιμάνι της Λέσβου.
Το φιλμ δεν κρύβει απολύτως τίποτα. Δείχνει τις άσχημες στιγμές, το θάνατο που παραμονεύει συνεχώς, την απελπισία, αλλά και το μεγαλείο ψυχής των Ελλήνων λιμενικών. Η κίνηση της κάμερας είναι γρήγορη, δυναμική και μ΄ αυτόν τον τρόπο ο θεατής ζει και νιώθει ως άλλο μέλος του πληρώματος την οδυνηρή σκληρή πραγματικότητα, σε πρώτο πρόσωπο και χωρίς φίλτρα.
Η Ματζιαράκη σε συνέντευξή της στο παρελθόν είπε πως με το φιλμ ήθελε να δείξει μια διαφορετική πλευρά της ιστορίας από αυτή που καλύπτουν τα ΜΜΕ για την προσφυγική κρίση: «Ως Ελληνίδα σκηνοθέτης ένιωσα πως κάτι λείπει από την κάλυψη. Ήθελα να κάνω ένα φιλμ γιατί πιστεύω πως θα μπορούσε να συλλάβει τη δύναμη και την αποφασιστικότητα των αγνώστων ηρώων που δουλεύουν ακούραστα σε μια απίστευτη κατάσταση».
Η νεαρή δημιουργός βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στα Όσκαρ, σε μια ακόμη πιο μεγάλη διάκριση, μ’ ένα φιλμ που σπάει καρδιές, που εστιάζει στο μεγαλύτερο ζήτημα των ημερών μας παγκοσμίως, αλλά και της χώρας μας, το προσφυγικό. Η πεντάδα των φιλμ θα ανακοινωθεί στις 24 Ιανουαρίου του 2017.
Δείτε το βίντεο:
4.1 Miles from The New York Times – Video on Vimeo.
