Δεν θα κηρύξει το τέλος του δείπνου, εάν δεν καθοριστεί το επόμενο βήμα στο Κυπριακό, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες. Σύμφωνα με πληροφορίες τη πως ο κ. Γκουτέρες, αξιοποιώντας τις δημόσιες τοποθετήσεις των εμπλεκομένων ότι είναι έτοιμοι «για νέα Γενεύη», θα επιχειρήσει να κτίσει επί τούτου στο αποψινό δείπνο και θα προχωρήσει προς την κατεύθυνση καθορισμού ενός άτυπου οδικού χάρτη.
Ο Γενικός Γραμματέας θα μπορούσε με βάση και τη δημόσια τοποθέτηση του απεσταλμένου του Έσπεν Μπαρθ Άιντα, που έγινε μετά το τέλος των επαφών του στη Λευκωσία, να κηρύξει αδιέξοδο. Αποφάσισε, ωστόσο, να προχωρήσει και να διαβιβάσει προσκλήσεις για δείπνο προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον κατοχικό ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί. Το ζητούμενο για τον Αντόνιο Γκουτέρες είναι πώς η διαδικασία θα οδηγηθεί σε νέα Διάσκεψη στη Γενεύη.
Από τα υψηλά δώματα του Διεθνούς Οργανισμού δίνονται διαβεβαιώσεις πως «ο κ. Γκουτέρες δεν θα επιχειρήσει να επιβάλει λύσεις στη διαδικασία», ωστόσο, αυτό θα πρέπει να επιβεβαιωθεί κατά τις συζητήσεις. Παράλληλα, εκτιμάται πως θα έχει μαζί του ιδέες και διαδικαστικές φόρμουλες, που θα τεθούν κατά τη συζήτηση «με στόχο να συναποφασίσουν όλοι μαζί οι συνδαιτυμόνες».
Ο Γενικός Γραμματέας έχει μελετήσει τις εκθέσεις που του έχει διαβιβάσει ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα και ως εκ τούτου γνωρίζει τις εκατέρωθεν απόψεις για το τι δέον γενέσθαι με τη διαδικασία. Είναι προφανές πως στο δείπνο ο κ. Γκουτέρες θα επιχειρήσει να φθάσει στο διά ταύτα με τον καθορισμό των επόμενων ενεργειών. Ένα σενάριο είναι να καταλήξουν σε ημερομηνία σύγκλησης Διάσκεψης στη Γενεύη, τελευταίο δεκαήμερο Ιουνίου ή αρχές Ιουλίου. Αυτό φαντάζει δύσκολο, όχι όμως ανέφικτο, καθώς η πίεση για αποτέλεσμα θα είναι ασφυκτική ενώ και στο παρελθόν σε παρόμοιες συναντήσεις προέκυψε αποτέλεσμα που δεν θεωρείτο στα επικρατέστερα σενάρια.
Το δεύτερο σενάριο είναι να υπάρξει ένα σύντομο μεταβατικό στάδιο για συνεννοήσεις μεταξύ των εγγυητριών δυνάμενων καθώς και συζητήσεων μεταξύ Αναστασιάδη και Ακιντζί στη Λευκωσία. Αυτό φαίνεται πιο εφικτό, είναι όμως προφανές πως θα πρέπει να καθοριστεί χρόνος κατάληξης. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι η τουρκική πλευρά απέρριψε στο παρελθόν πρόταση της Αθήνας για συζητήσεις επί του θέματος της Ασφάλειας.
Πώς διαμορφώνεται το σκηνικό και ποιοι παράγοντες καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό το τοπίο
Πληροφορίες αναφέρουν πως στο παρασκήνιο κινούνται κυρίως οι Βρετανοί, οι οποίοι έχουν πείσει Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες, να πιέζουν προς την κατεύθυνση της σύγκλησης Διάσκεψης για το Κυπριακό το συντομότερο δυνατό στη Γενεύη. Στο Φόρεϊν Όφις, ο αρμόδιος για το Κυπριακό, Τζόναθαν Άλαν, έχει αναλάβει δράση και κινείται σε συνεννόηση με τον εδώ πρέσβη της χώρας του, Μάθιου Κιντ, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για Διάσκεψη. Το Λονδίνο, που φαίνεται να έχει πάρει το πάνω χέρι στις παρασκηνιακές διεργασίες παρεμβαίνει προς Ουάσινγκτον, Βρυξέλλες, Νέα Υόρκη, ενώ έχει ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με την Άγκυρα. Οι συζητήσεις με την Τουρκία έχουν προσλάβει και χαρακτήρα συμβουλευτικό καθώς το Λονδίνο προέβη και σε διπλωματικό λίφτινγκ της τουρκικής αξίωσης για να ισχύσουν για Τούρκους πολίτες στην Κύπρο οι τέσσερις ελευθερίες της Ε.Ε.
Οι κινήσεις του Λονδίνου ευνοούν και τους προσωπικούς σχεδιασμούς του Έσπεν Μπαρθ Άιντα, ο οποίος πριν αποχωρήσει από τη θέση του, περί το τέλος Ιουλίου, θέλει να κλείσει όλους τους ανοικτούς λογαριασμούς. Κοντολογίς, να πραγματοποιηθεί πριν την αποχώρησή του Διάσκεψη, η οποία είτε θα ανοίξει τον δρόμο για συμφωνία είτε θα οριστικοποιήσει το αδιέξοδο.
Τέλος, σε αυτό το παιχνίδι παρασκηνίου, ρόλο φαίνεται να διαδραματίζουν και εσωτερικοί πολιτικοί παράγοντες. Επ’ αυτού δεν μπορούν να αναφερθούν πολλά επί του παρόντος.
Την ίδια ώρα, πληροφορίες αναφέρουν πως σε διάφορα άλλα επίπεδα έχουν τύχει επεξεργασίας διάφορες διαδικαστικές φόρμουλες. Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα σενάριο το οποίο φαίνεται να έχει τύχει επεξεργασίας αφορά μια παλαιότερη ιδέα που είχε διοχετευθεί από τουρκικής πλευράς. Θεωρώντας πως αυτή δεν αφήνει περιθώρια για απόρριψη από ελληνοκυπριακής πλευράς, θα επαναφέρουν στο προσκήνιο την εισήγηση για δύο παράλληλα τραπέζια, στο ένα τραπέζι θα συζητούν οι εγγυήτριες το θέμα της Ασφάλειας (για να ικανοποιηθεί η Λευκωσία) και στο άλλο «οι δυο κοινότητες» να ασχολούνται με τα υπόλοιπα κεφάλαια.
Είναι προφανές πως η Λευκωσία βρίσκεται υπό πίεση ενώ η τουρκική πλευρά αφήνει να εννοηθεί πως είναι έτοιμη να συζητήσει και θέματα Ασφάλειας, φτάνει να διασφαλίσει κάποιες από τις αξιώσεις της που αφορούν τη μελλοντική παρουσία της στο νησί.
Η Αθήνα ζητά συζητήσεις για τις εγγυήσεις με την Άγκυρα πριν τη Διάσκεψη
Η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει πως δεν ευνοεί σύγκληση Διάσκεψης για την Κύπρο εάν δεν προηγηθούν συζητήσεις με την Άγκυρα για το θέμα της Ασφάλειας/Εγγυήσεων. Αυτό έχει διαμηνυθεί προς κάθε κατεύθυνση από την Αθήνα, η οποία θεωρεί πως προϋπόθεση για την πραγματοποίηση νέας Διάσκεψης είναι να υπάρξει προετοιμασία.
Τη θέση της ελληνικής κυβέρνησης συζήτησε με τη Λευκωσία ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδος Νίκος Κοτζιάς, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης παρουσίας του στην Κύπρο, με την ευκαιρία συνόδου του Συμβουλίου της Ευρώπης. Το θέμα αυτό συζητήθηκε, επίσης, στις τρεις τελευταίες τηλεφωνικές επικοινωνίες του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη.
Καθίσταται ξεκάθαρο πως η Αθήνα δεν προτίθεται, όπως τον Ιανουάριο στην πρώτη Διάσκεψη στη Γενεύη, να συρθεί σε μια σύναξη που δεν θα έχει προετοιμαστεί και πρωτίστως δεν προβλέπεται να έχει αποτέλεσμα. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι πρόσφατα ο Έλληνας Πρωθυπουργός είχε συνάντηση με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο Πεκίνο, κατά τη διάρκεια της οποίας δεν διαφάνηκε από τουρκικής πλευράς διάθεση για αλλαγή πλεύσης στο Κυπριακό. Για την ακρίβεια ο Τούρκος Πρόεδρος άφησε να εννοηθεί πως δεν αποτελεί προτεραιότητα της Άγκυρας το Κυπριακό.
Πιέσεις από τις Βρυξέλλες με φόντο τα ευρωτουρκικά
Οι Βρυξέλλες πιέζουν για να προκύψει «θετική εξέλιξη» στο Κυπριακό ώστε να μπορέσουν να «προικίσουν» το καθεστώς Ερντογάν στο πεδίο των ευρωτουρκικών. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά πως για να κρατήσει ζωντανή την προσέγγιση με την Άγκυρα και να μην υπάρξει υπαναχώρησή της από τη συμφωνία για το μεταναστευτικό, θα πρέπει να καταγραφεί κινητικότητα στο Κυπριακό. Εάν, σύμφωνα με τη λογική αυτή, σημειωθεί πρόοδος στο Κυπριακό, τότε οι Βρυξέλλες θα νομιμοποιούνται να κάνουν κινήσεις στα ευρωτουρκικά.
Διπλωματική πηγή σημείωνε πως η γραφειοκρατία των Βρυξελλών δεν έχει καμία αναστολή να διατηρήσει γέφυρες με την Άγκυρα δίνοντας διαφόρων μορφών δώρα, φτάνει να υπάρξει άλλοθι. Στην προκειμένη περίπτωση το άλλοθι θα είναι οι διεργασίες στο Κυπριακό.
Στα σχέδια αυτά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπάρχουν ενστάσεις από κράτη-μέλη. Τόσο η Γερμανία όσο και η Αυστρία ενόψει εκλογών στις χώρες αυτές, το φθινόπωρο, έχουν διαμηνύσει πως δεν θα επιτρέψουν οποιαδήποτε κίνηση στα ευρωτουρκικά. Κοντολογίς δεν δέχονται, Βερολίνο και Βιένη, οποιαδήποτε συζήτηση για παραχωρήσεις της Ε.Ε προς την Τουρκία πριν από τις εκλογές στις χώρες αυτές. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει πως λειτουργεί αποτρεπτικά για την Κομισιόν, η οποία κινείται στο παρασκήνιο και πιέζει και προς τη Λευκωσία, για να διευκολυνθούν οι χειρισμοί της έναντι της Τουρκίας.
Πηγή: Φιλελεύθερος
