Γράφει ο Γιώργος Ευγενίδης
Η παραδοχή των γερμανικών αρχών πως δεν έπιασαν τον δράστη της επίθεσης στο Βερολίνο, είναι εντυπωσιακή, ιδίως επειδή πρόκειται για τους μεθοδικούς και συστηματικούς Γερμανούς. Η κατάσταση στο Βερολίνο, μετά την επίθεση με φορτηγό σε μια χριστουγεννιάτικη αγορά, δεν είναι κατάσταση πανικού, όπως ίσως θα συνέβαινε αλλού, σε περίπτωση μιας τέτοιας επίθεσης. Υπάρχει ψυχραιμία, τηρουμένων φυσικά των αναλογιών και αποφασιστικότητα η ζωή των ανθρώπων της πόλης αυτής που χαρακτηρίζεται από την ελευθερία, την ποικιλότητα και την αποδοχή να μην αλλάξει αισθητά.
Πώς όμως το κάνεις αυτό στην πράξη; Διότι, πράγματι, οι πολίτες μεταξύ μας λέμε πως δεν πρέπει να αφήσουμε τον φόβο να μας νικήσει και αυτό δεν είναι λάθος. Πράγματι, ο φόβος δεν πρέπει να μας νικήσει. Πρέπει να συνεχίζουμε να ζούμε και να πιστεύουμε πως η ζωή είναι μια πορεία που εξελίσσεται προοδευτικά, δεν οπισθοδρομεί διαρκώς. Έτσι, λογικά, θα γίνει και τώρα: θα υπάρξει πρόοδος, θα υπάρξει φυγή προς τα εμπρός, ακριβώς επειδή δεν μπορούμε να μείνουμε εγκλωβισμένοι στον φόβο. Δεν πρέπει και δεν επιτρέπεται να παραλύσουμε. Τότε, οι άνθρωποι που ήθελαν να παγιώσουν μεταξύ μας τον φόβο θα έχουν νικήσει οριστικά και αυτό είναι κάτι που δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να συμβεί.
Πλην όμως, υπάρχει και το ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Ο κόσμος φοβάται, ανησυχεί, βλέπει γύρω να αυξάνονται και να πληθαίνουν τα κρούσματα της τυφλής βίας και το κράτος να μην μπορεί να κάνει και πολλά για να αποτρέψει το μακάβριο. Ακούγεται από στόματα πολιτικών αυτό που λέγαμε πριν, πως δεν θα αφήσουμε τον φόβο να μας παραλύσει. Αλλά, πλέον, αυτός ο αφορισμός δεν ισχύει για τις πολιτικές ηγεσίες. Δεν αρκεί να λένε πως «ο φόβος δεν θα επικρατήσει». Θα πρέπει να βρουν τον τρόπο να απαντήσουν με πειστικό τρόπο σε όσους διασπείρουν τον φόβο και να εμφυσήσουν ξανά το αίσθημα της ασφάλειας στους πολίτες των δυτικών κοινωνιών.
Εκεί είναι ίσως και ένα μεγάλο στοίχημα για τα κράτη της Δύσης. Όσο δεν μπορούν να απαντήσουν πειστικά στους φόβους των ανθρώπων, τόσο τους αφήνουν βορά στις ορέξεις μισαλλόδοξων πολιτικών δυνάμεων, οι οποίες ενισχύουν, υποδαυλίζουν τους φόβους τους, προκειμένου να τους εκμεταλλευτούν πολιτικά. Στην εποχή που ζούμε, είναι και αυτό ενός είδους πολιτική στρατηγική. Ο κόσμος όμως πρέπει να πιστέψει και πάλι στο κράτος δικαίου και στη δυνατότητα της πολιτείας να εγγυηθεί την ασφάλεια των πολιτών. Μέχρι τότε, ό, τι και να λέγεται θα είναι παρηγοριά στον άρρωστο, αν δεν συνοδεύεται από απτές πράξεις. Πότε θα γίνει αυτό και πώς; Καλό ερώτημα, το οποίο αφενός δεν είναι δουλειά μας να απαντήσουμε, από την άλλη δεν γνωρίζουμε και τον τρόπο.
Μέχρι να συμβεί αυτό, θα ζούμε με την εκκρεμότητα, τι θα ακολουθήσει μετά. Πότε θα είναι η επόμενη επίθεση. Ζούμε την εποχή των τεράτων, όπως είπε ο Γκράμσι, και περιμένουμε υπομονετικά να γεννηθεί ο καινούργιος κόσμος, όσο ο παλιός πεθαίνει.
