RP team
Αυτό το σαββατοκύριακο στη ΔΕΘ εκτός από τα θέματα του κορωνοϊού και των σημαντικών συνεπειών του στην οικονομία, ο πρωθυπουργός θα πρέπει να απαντήσει πειστικά και ολοκληρωμένα για τα εθνικά θέματα.
Σύμφωνα με όσα διαρρέονται και τις δηλώσεις των τελευταίων ημερών πρόκειται να κάνει ανακοινώσεις για την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων σε έμψυχο υλικό και εξοπλισμό αλλά και για την «αναγέννηση» της αμυντικής μας βιομηχανίας.
Αναμφίβολα είναι θετικές προοπτικές καθώς τα τελευταία χρόνια λόγω των μνημονίων αλλά και λόγω της ζημιάς που είχε συμβεί στη κοινωνική συνείδηση λόγω των σκανδάλων στα εξοπλιστικά κανείς πρωθυπουργός και υπουργός Άμυνας δεν είχε το πολιτικό σθένος να μιλήσει για τα θέματα αυτά και κυρίως να λάβει αποφάσεις.
Ανεξαρτήτως όμως όλων αυτών, το σημαντικότερο είναι να διαγνωσθούν με σαφήνεια οι παράμετροι που διέπουν το κρίσιμο ζήτημα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, για τον επερχόμενο διάλογο, για τις επιμέρους συμμαχίες. Κυρίως όμως πρέπει να ξεκαθαριστεί στους Έλληνες ότι η Ελλάδα είναι και έτοιμη και αποφασισμένη να πατήσει τη σκανδάλη προασπίζοντας τα κυριαρχικά της δικαιώματα απέναντι στα επεκτατικά σχέδια των Τούρκων και του Ερντογάν που μοιάζουν αχαλίνωτοι.
Εφτά λοιπόν είναι οι παράμετροι που χαρακτηρίζουν τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο ενόψει της ΔΕΘ.
Η πρώτη πολύ σημαντική παράμετρος της κρίσης είναι το γεγονός ότι σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα που… παίζαμε σαν το σκύλο με τη γάτα στην ανατολική Μεσόγειο δόθηκε ο χρόνος στη διεθνή κοινότητα να ξυπνήσει από τον λήθαργο. Έστω και αργά να αποφασίσει όχι τόσο με όρους δίκαιου ή αδικίας αλλά με όρους συμφέροντος με ποιο από τα δύο στρατόπεδα πρέπει να ταχθεί.
Εκ των πραγμάτων η Τουρκία πληρώνει την στρατηγική Ερντογάν και τις κακές της σχέσεις με τα περισσότερα κράτη της Μεσογείου.
Απομονωμένη πλέον και πρακτικά σε περιπτώσεις όπως αυτή της ενεργειακής συμμαχίας του EastMed Gas Forum το οποίο με το ψευδώνυμο «ΟΠΕΚ του Μεσογειακού Αερίου» εγκαθιδρύθηκε φέτος επίσημα στο Κάιρο. Έφερε μαζί την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Παλαιστινιακή Αρχή, την Ιορδανία, την Ελλάδα, την Κύπρο και την Ιταλία, με στόχο να μετατραπεί η περιοχή σε μεγάλο ενεργειακό κέντρο. Η Γαλλία ζήτησε να ενταχθεί, ενώ οι ΗΠΑ αιτήθηκαν να γίνουν μόνιμος παρατηρητής.
Η εξέλιξη αυτή την οποία η Τουρκία έχει καταγγείλει ως «μη ρεαλιστικό σχηματισμό» επιτάχυνε τις εξελίξεις και την αντίδραση του Ερντογάν ο οποίος όμως αντί να ζητήσει διάλογο και συμμετοχή επέλεξε την πρόκληση.
Η δεύτερη παράμετρος είναι η αφύπνιση της Γαλλίας. Η απειλή της Τουρκίας να καταλάβει ζωτικό χώρο σε ένα εύρος κρατών στην ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή και στη βόρεια Αφρική φαίνεται ότι ξύπνησε την αποικιακή «συνείδηση» των Γάλλων οι οποίοι ποτέ δεν σταμάτησαν να νιώθουν ότι οι περιοχές αυτές ανήκουν στη Γαλλία. Αυτή είναι και η παράμετρος η οποία εξελίσσει τις σχέσεις με την Ελλάδα ραγδαία και μεταλλάσσει τη Γαλλία από έμπορο όπλων σε ισχυρό σύμμαχο. Αυτή τη στιγμή φαντάζει ρεαλιστική η υπογραφή μιας αμυντικής συμμαχίας μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας.
Θα είναι προφανώς μια εξαιρετικά σημαντική εξέλιξη. Και αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η κοινή στρατηγική Ελλάδας και Γαλλίας θα αλλάξει τις ισορροπίες με την Τουρκία.
Αυτή η νέα πραγματικότητα προσφέρει τη δυνατότητα στον Κυριάκο Μητσοτάκη την δυνατότητα να εκφραστεί πιο επιθετικά. Συντασσόμενος πίσω από τη δύναμη πυρός της Γαλλίας και στα πλαίσια μιας συλλογικής πλέον απόφασης, εάν υπάρξει μετάβαση της Γαλλίας σε επιθετική πολεμική στρατηγική η Ελλάδα θα πρέπει να ακολουθήσει γιατί πολύ απλά θα το επιτάσσει το πλαίσιο της αμυντικής συμμαχίας που θα έχει υπογράψει.
Η τρίτη παράμετρος είναι αποτέλεσμα της νέας πτυχής στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μέσω του ενδιαφέροντος της Γαλλίας.
Πρέπει να γίνει απολύτως κατανοητό πως είναι διαφορετικό πράγμα η συλλογικότητα λειτουργίας των οργάνων της ΕΕ και του ΝΑΤΟ και διαφορετικό οι διακρατικές σχέσεις.
Από την αρχή και βήμα βήμα, όπως γίνεται με τη Γαλλία, όπως γίνεται με την Αυστρία που δεν ήταν ποτέ άλλοτε στο παρελθόν τόσο ένθερμος υποστηρικτής μας, όπως γίνεται με την Ιταλία στην περίπτωση της ΑΟΖ, όπως γίνεται με την Αίγυπτο και το Ισραήλ η χώρα μας οφείλει να συνεχίσει την ανάπτυξη ενός πλέγματος σχέσεων που θα έχει ως βασικό στόχο να υποκαταστήσει την αναποτελεσματικότητα της συλλογικής λειτουργίας των δυο προαναφερομένων πολιτικών οργανισμών.
Η τέταρτη παράμετρος είναι το Τουρκολιβυκό μνημόνιο. Ας σταματήσουμε να χάνουμε χρόνο με το κατά πόσο είναι παράνομο ή όχι και ας προχωρήσουμε στην υπογραφή συμφωνίας ΑΟΖ με την Κύπρο, το οποίο καθίσταται πιο πιθανό τώρα με την παρουσία της Γαλλίας.
Αυτονόητη κίνηση πρέπει να είναι και η ανακήρυξη των 12 μιλίων και στην Κρήτη.
Η πέμπτη παράμετρος είναι η σταδιακή μεταστροφή της κοινή γνώμης σε σχέση με τα ελληνοτουρκικά.
Σύμφωνα με τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις τουλάχιστον το 50% των Ελλήνων, ποσοστό συντριπτικό σε σχέση με το παρελθόν, δείχνουν έτοιμοι να αποδεχθούν ότι τα προβλήματα της χώρας μας με την Τουρκία ενδεχομένως θα χρειαστεί να επιλυθούν όχι μόνο με τον διάλογο.
Το 50% βέβαια δεν είναι ένα ποσοστό που σου δίνει λευκή επιταγή, αλλά είναι σαφές πως όταν ηγείσαι πρέπει αν χρειαστεί να λάβεις δύσκολες αποφάσεις, χωρίς τη δημοσκοπική βεβαιότητα. Καλώς ή κακώς τα ελληνοτουρκικά ζητήματα δεν είναι σαν την απόφαση για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών όπου οι δημοσκοπήσεις έχουν πρωτεύοντα ρόλο στην τελική απόφαση.
Η έκτη παράμετρος είναι η διεξαγωγή των εκλογών στις ΗΠΑ. Δεν θα πρέπει να γίνει οποιασδήποτε διάλογος ενώ κρίνεται η νέα προεδρία στην άλλη άκρη του ωκεανού. Γνωρίζοντας πως λειτουργεί η Ουάσιγκτον μην αποκλείουμε τελευταία στιγμή Ελλάδα και Τουρκία να κληθούν στην εκτίμηση των προβλημάτων τους σε ένα Camp David. Την πρόσκληση δεν είναι απαραίτητο να τη δούμε μέσα στον εκλογικό κύκλο, στα πλαίσια του του legacy Τραμπ μπορεί να τη δούμε και μετά τις εκλογές.
Σε αυτή τη περίπτωση πρέπει το στρατηγικό επιτελείο που θα πλαισιώνει τον Πρωθυπουργό να είναι πανέτοιμο. Αντιλαμβανόμαστε χωρίς να μπορούμε να το ερμηνεύσουμε στρατηγικά ότι ο Τραμπ επενδύει στο να επανέλθει ως διεθνής παράγοντας για αυτό και βλέπουμε πολλές συμφωνίες οι οποίες εξελίσσονται στις οποίες προσπαθεί να αναδειχθεί ως ο παράγοντας διαπραγματευτής, περίπτωση Σερβίας –Κοσόβου, Ισραήλ- Εμιράτων κλπ.
Συμπερασματικά και ως έβδομη παράμετρος προβάλλει το ερώτημα σε ποιο πλαίσιο και με ποιους όρους κάθεσαι σε ένα τραπέζι διαλόγου.
Η ανακοίνωση της Ελλάδας ότι δεν κάθεται σε κανένα τραπέζι αν σε αυτό δεν κάθεται και η Κύπρος είναι ένας έξυπνος και ουσιαστικός ελιγμός. Φέρνει την Τουρκία μπροστά στο τεράστιο δίλημμα να αναγνωρίσει για πρώτη φορά την Κυπριακή Δημοκρατία στην πράξη ως κυρίαρχο κράτος.
Θα θέλαμε να αποσαφηνίσουμε ότι τον πολιτικό χρόνο ο Κυριάκος Μητσοτάκης οφείλει να τον χαράξει ως προϊόν των στρατηγικών αναγκών της χώρας και της δικής του στρατηγικής. Το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει και το γεγονός ότι οι Τούρκοι δεν έχουν επιτεθεί καθιστά όλο και πιο απίθανο, ιδίως με τις ραγδαίες εξελίξεις και τη συμμετοχή πολλών περισσότερων παραγόντων, κάτι τέτοιο να συμβεί.
Ως εκ τούτου ούτε το περιεχόμενο του διαλόγου θα πρέπει να μας υποβάλλουν ούτε τη χρονική στιγμή. Εάν πρέπει να καταπιούμε τον Κλαούσεβιτς και τον Σουν Τζου για να κάνουμε υπομονή αυτό και πρέπει να κάνουμε. Ο χρόνος ευνοεί την Ελλάδα.
Από όλα τα παραπάνω είναι απολύτως σαφές τι περιμένουμε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη στη ΔΕΘ. Έχει τη λαϊκή νομιμοποίηση να λάβει αποφάσεις και να τις εφαρμόσει. Από αυτές θα κριθεί. Πλησιάζει η ώρα της Ιστορίας. Το γράψιμό της ξεκινάει στη ΔΕΘ.
Υστερόγραφο: Η Ελλάδα πρέπει να καταστήσει σαφές προς την Αλβανία πως οποιαδήποτε σκέψη να μην αποδεχθεί συμφωνία για ΑΟΖ ή 12 μίλια, θα την απομακρύνει από την Ευρωπαϊκή της προοπτική. Τόσο απλά και τόσο καθαρά. Η Αλβανία ήρθε η ώρα να επιλέξει αν θα είναι με την Ευρώπη ή με την Τουρκία. Σε αυτή τη φάση δεν μπορεί να τα έχει όλα δικά της.