Η Ουκρανία ισχυρίζεται ότι κατέρριψε ένα ρωσικό αναγνωριστικό αεροσκάφος Α-50. Ποια όπλα θα μπορούσε να έχει χρησιμοποιήσει και ποιες οι πιθανές στρατιωτικές συνέπειες για το Κίεβο και τη Μόσχα αν ο ισχυρισμός είναι ακριβής.
Το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας δεν έχει αντιδράσει στην ανακοίνωση του ουκρανικού στρατού ότι κατέρριψε ένα ρωσικό στρατιωτικό αεροσκάφος επιτήρησης Α-50 πάνω από την Αζοφική Θάλασσα και προκάλεσε ζημιές σε ένα βομβαρδιστικό Il-22M. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι δεν έχει “καμία πληροφορία” για το περιστατικό και παρέπεμψε για απαντήσεις στο υπουργείο Άμυνας ενώ ο ανώτατος στρατηγός της Ουκρανίας, Valeriy Zaluzhnyi, και ο επικεφαλής της ουκρανικής πολεμικής αεροπορίας, Mykola Oleshchuk, ισχυρίστηκαν αμφότεροι ότι τα ρωσικά αεροσκάφη χτυπήθηκαν. Εάν άλλες πηγές επαληθεύσουν τους ισχυρισμούς τους, θα είναι η πρώτη φορά που ο ουκρανικός στρατός καταφέρνει να καταρρίψει ένα αεροπλάνο Α-50. Τα αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου αναπτύχθηκαν στη Σοβιετική Ένωση στα τέλη της δεκαετίας του 1970 με βάση το μεταφορικό αεροσκάφος Il-76.
Τα εξελιγμένα συστήματα περιστρεφόμενων ραντάρ
Τα αεροσκάφη αναγνωρίζονται εύκολα χάρη στον περιστρεφόμενο θόλο ραντάρ με τον οποίο είναι εξοπλισμένα. Το ΝΑΤΟ περιγράφει τα παρόμοια συστήματά του ως συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου του αέρα (AWACS). Από το Φεβρουάριο του 2022 που ξεκίνησε η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ουκρανία έχει καταφέρει να πλήξει αεροσκάφη Il-76, τόσο στον αέρα όσο και στο έδαφος, αλλά όχι ένα A-50. Συνήθως, τα αεροσκάφη αυτά επιχειρούν έως και αρκετές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τις ζώνες συγκρούσεων. Το κύριο καθήκον τους είναι να διεξάγουν αναγνώριση εις βάθος και να προσφέρουν υποστήριξη στη στόχευση στόχων, ιδίως στον αέρα.
Σύμφωνα με αναφορές των μέσων ενημέρωσης, ο ρωσικός στρατός διαθέτει περίπου δώδεκα τέτοια αεροσκάφη. Το A-50U, μια εκσυγχρονισμένη έκδοση, βρίσκεται σε λειτουργία από το 2011. Η τελευταία παραλλαγή παραδόθηκε στις ρωσικές αεροδιαστημικές δυνάμεις τον Σεπτέμβριο του 2023. Τον Φεβρουάριο του 2023, ένα αεροπλάνο Α-50 που ήταν σταθμευμένο σε αεροπορική βάση στη Λευκορωσία υπέστη ζημιές από μη επανδρωμένο αεροσκάφος. Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούνιο, ένα αεροσκάφος Il-22M, τα οποία χρησιμοποιούνται ως εναέρια κέντρα διοίκησης, καταρρίφθηκε στη ρωσική περιοχή Βορονέζ από την ομάδα Wagner, μια ιδιωτική ρωσική παραστρατιωτική οργάνωση, κατά τη διάρκεια της ανταρσίας της.
Πιθανή εμπλοκή των συστημάτων αεράμυνας Patriot
Ο ουκρανικός στρατός δεν έχει δηλώσει τον τρόπο με τον οποίο τα A-50 και Il-22 δέχθηκαν την επίθεση. Αλλά ο Βαλέρι Ρομανένκο από το Εθνικό Πανεπιστήμιο Αεροπορίας δήλωσε στη Deutsche Welle ότι ενδέχεται να χρησιμοποιήθηκαν συστήματα αεράμυνας Patriot. Όπως είπε, δεδομένου ότι οι στόχοι φέρεται να χτυπήθηκαν πάνω από την Αζοφική Θάλασσα, στα ανοικτά των ακτών του κατεχόμενου από τη Ρωσία τμήματος της Ουκρανίας, μόνο οι πύραυλοι Patriot θα είχαν το απαιτούμενο επιχειρησιακό βεληνεκές των 160 χιλιομέτρων (99 μιλίων). Αυτό θα σήμαινε ότι ο ουκρανικός στρατός έχει μεταφέρει τα ακριβά και ισχυρά συστήματα Patriot κοντά στη γραμμή του μετώπου. Η Ουκρανία διαθέτει αρκετά τέτοια συστήματα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από τη Γερμανία. Μέχρι τώρα, όλα τα συστήματα θεωρούνταν ότι χρησιμοποιούνταν για την προστασία μεγάλων πόλεων από ρωσικές επιθέσεις.
Σύμφωνα με την Ουκρανία, αυτή τη στιγμή χρησιμοποιούνται για την αναχαίτιση των σύγχρονων ρωσικών υπερηχητικών πυραύλων Kinzhal. “Το να φέρουμε τα συστήματα Patriot τόσο κοντά στο μέτωπο είναι μια κάτι παραπάνω από επικίνδυνη επιχείρηση”, δήλωσε στην DW ο Όλεγκ Κάτκοφ, αρχισυντάκτης του Defense Express. Είπε ότι τον περασμένο Μάιο είχαν καταστραφεί αρκετά ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη και ελικόπτερα στην περιοχή Μπριάνσκ στα σύνορα με την Ουκρανία.
Τον περασμένο μήνα, η Ουκρανία ανακοίνωσε ότι κατέρριψε τρία ρωσικά μαχητικά-βομβαρδιστικά στο νότιο μέτωπο. Το τι όπλα χρησιμοποίησε ο στρατός είναι άγνωστο, αλλά πολλοί παρατηρητές υποθέτουν ότι ήταν τα συστήματα Patriot. Ο Αυστριακός συνταγματάρχης Μάρκους Ράισνερ, στρατιωτικός ιστορικός, δήλωσε στην DW ότι υποψιάζεται ότι το Α-50 θα μπορούσε να χτυπηθεί όχι μόνο από τα Patriot αλλά και από άλλο σύστημα τόσο από το έδαφος όσο και από τον αέρα. Είπε μάλιστα ότι υπήρχε η πιθανότητα να είχαν χρησιμοποιηθεί διαφορετικά συστήματα.
“Εντυπωσιακή επιτυχία” για την Ουκρανία
Οι ειδικοί αναμένουν ότι η ουκρανική επίθεση πάνω από την Αζοφική Θάλασσα θα έχει διάφορες συνέπειες. Ο Reisner δήλωσε ότι η Ρωσία δεν θα μπορέσει να ενεργήσει σαν να μην συνέβη τίποτα μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση. Από την πλευρά του, ο Ρομανένκο δήλωσε ότι αναμένει ο ρωσικός στρατός να αποσύρει τα αναγνωριστικά αεροσκάφη του σε απόσταση περίπου 100 χιλιομέτρων από το μέτωπο, προσθέτοντας ότι ένα τέτοιο βήμα θα έδινε στο Κίεβο “τακτικά πλεονεκτήματα σε ορισμένες περιοχές”, από τις οποίες ο ουκρανικός στρατός θα μπορούσε να διεξάγει επιθέσεις στην Κριμαία και σε στόχους που βρίσκονται αρκετά μέσα στα άλλα κατεχόμενα από τη Ρωσία εδάφη της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό θα μπορούσε επίσης να βελτιώσει τις συνθήκες για την ανάπτυξη ουκρανικών μαχητικών αεροσκαφών, τόσο για την υποστήριξη χερσαίων επιχειρήσεων όσο και για την ανάπτυξη δυτικών πυραύλων κρουζ, όπως το Storm Shadow. Ο Reisner δήλωσε ότι η κατάρριψη ενός A-50 θα αποτελούσε μια “εντυπωσιακή επιτυχία” για την Ουκρανία στο πεδίο της μάχης και στα μέσα ενημέρωσης. Συνέκρινε τις πρόσφατες εξελίξεις με την ουκρανική επίθεση σε ρωσικό υποβρύχιο στην Κριμαία τον περασμένο Σεπτέμβριο και εξήγησε ότι η Ουκρανία απέδειξε και πάλι ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει τους “περιορισμένους πόρους που έχει στη διάθεσή της με απίστευτο αποτέλεσμα”. Είπε ότι αυτό ήταν σημαντικό σε σχέση με τη συνεχιζόμενη υποστήριξη από τη Δύση.
Πηγή : Deutsche Welle
