Η Ελλάδα γλιτώνει προς ώρας τα χειρότερα, δεν κινδυνεύει με νέα λιτότητα το 2025 όπως σχεδόν η μισή Ευρώπη, αλλά πρέπει να κινείται προσεκτικά και να βαδίζει σταθερά για τα επόμενα 45 χρόνια σε ένα «φωτεινό μονοπάτι» ανάπτυξης ώστε να επιτυγχάνει έτσι πιο εύκολα τα συνεχή πρωτογενή πλεονάσματα που απαιτούνται για την μείωση του δημοσίου χρέους.
Κάπως έτσι συνοψίζονται τα συμπεράσματα των εκθέσεων που ανακοίνωσε χθες η Κομισιόν για το Ευρωπαϊκό εξάμηνο και την Μεταπρογραμματική εποπτεία της Ελλάδας.
Και παρότι η Ελλάδα θεωρείται «ειδική περίπτωση» μαζί με την Ιταλία για το υπερβολικά υψηλό δημόσιο χρέους της, η Κομισιόν έριξε τη «βόμβα» της σε 7 χώρες για τις οποίες ξεκινά άμεσα τη διαδικασία δημοσιονομικών διορθώσεων λόγω υπερβολικού ελλείμματος (Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο, Σλοβακία, Μάλτα, Ουγγαρία, Πολωνία), ενώ 10 έχουν υπερβεί -από πέρυσι ήδη- την «κόκκινη γραμμή» του 3% στο έλλειμμα (Γαλλία, Ιταλία, Βέλγιο, Σλοβακία, Μάλτα, Ουγγαρία, Πολωνία, Εσθονία, Ισπανία, Τσεχία) και έπονται… ακόμα δύο το 2024 (Φιλανδία, Σλοβακία)!
Η Ελλάδα δεν αποτελεί πια «μαύρο πρόβατο» και μέρος του προβλήματος, όπως ήταν την περασμένη δεκαετία. Οι Βρυξέλλες δεν ζητούν νέα μέτρα από την Ελλάδα, όπως με τις άλλες χώρες. Επηρεάζεται εμμέσως όμως, ως μέλος του οργανισμού που λέγεται Ευρωζώνη, καθώς η ΕΕ «παραμιλά» πλέον για τη Γαλλία – Ιταλία, και ενώ η Ισπανία γλίτωσε «στο όριο» την υπέρβαση του 3% πέρυσι, αλλά φέτος το παραβιάζει (με έλλειμμα σχεδόν 3,5%-4%) «παίζει με τη φωτιά» λόγω των μειώσεων ΦΠΑ που ανακοίνωσε δεν τις είχε προϋπολογίσει για το 2024 (με ετήσιο κόστος στο έλλειμμα 1% του ΑΕΠ).
Η Κομισιόν με τις χθεσινές εκθέσεις της προβλέπει για την Ελλάδα πολλαπλάσια ανάπτυξη από τις άλλες χώρες που «έχουν κολλήσει» ή υποχρεώνονται σε μέτρα λιτότητας. Καλεί άπαντες όμως να επανέλθουν ή να τηρήσουν τη δημοσιονομική τάξη με προϋπολογισμούς τετραετίας (2025-2028), ενεργοποιεί τους νέους κανόνες για τα ελλείμματα, και τους ζητά να εφαρμόσουν και τον «κόφτη» αύξησης καθαρών κρατικών δαπανών που για πρώτη φορά θα ισχύσει το 2025.
Ειδικά για την Ελλάδα και το υψηλό δημόσιο χρέος της, η Κομισιόν προβαίνει σε ειδική ανάλυση και επισημαίνει πως δεν υπάρχουν βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για το 2024-2025, καθώς η χώρα έχει επανέλθει σε επενδυτική βαθμίδα και μειώνει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της προπληρώνοντας δημόσιο χρέος. Θέτει ως προϋπόθεση πάντως ότι στα επόμενα πολλά χρόνια θα επιτυγχάνει σταθερά πρωτογενή πλεονάσματα πάνω από 1,7% του ΑΕΠ, κάτι που αποκλίνει πολύ από τις επιδόσεις της χώρας στα τελευταία 40 χρόνια, αλλά «ποντάρει» στο ότι τα τελευταία χρόνια η χώρα καταφέρνει να τις επιτυγχάνει.
Μεσοπρόθεσμα όμως η Ελλάδα θεωρεί ότι οι ανησυχίες αυξάνονται, γιατί ανακύπτουν δύο προκλήσεις: η διαχείριση του ασφαλιστικού βάρους του προϋπολογισμού για συντάξεις, αλλά και από το 2032 αυξάνεται το βάρος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους, καθώς λήγει η ευνοϊκή ρύθμιση χρέους που είχε προσφερθεί στη χώρα από τους δανειστές όταν μπήκε σε 3ο Μνημόνιο.
Στο ζήτημα αυτό, οι προβλέψεις της Κομισιόν δείχνουν ότι από 154% του ΑΕΠ φέτος, το δημόσιο χρέος μειώνεται σταθερά και μετά τη λήξη της ρύθμισης (129% το 2030, 125,6% το 2031, 122% το 2032, 120,4% το 20233 και 118,8% το 2034 με προοπτική να μειωθεί σε 60% το 2070). Ωστόσο οι ανάγκες χρηματοδότησης για πληρωμές τοκοχρεολυσίων αυξάνονται από περίπου 10%-11% του ΑΕΠ ετησίως ως το 2030, σε περίπου 12% το 2031-2032 και -ξαφνικά- σε 16,4% το 2033 και 14,8% το 2033. Αυτό αποτελεί πάντως το προβλεπόμενο σενάριο, χωρίς να λαμβάνει υπόψιν αν η χώρα προβεί νωρίτερα και πάλι σε προπληρωμές χρεών για να μειώσει την επιβάρυνση εκείνων των ετών, όπως ήδη κάνει τα τελευταία χρόνια.
ΚΩΣΤΗΣ ΠΛΑΝΤΖΟΣ
Πηγή newmoney.gr
