Γράφει ο Κωνσταντίνος Παντελής
Η Σαουδική Αραβία διέκοψε τις διπλωματικές της σχέσεις με το Ιράν την Κυριακή, ανταποκρινόμενη στην κατάληψη της πρεσβείας της στην Τεχεράνη, στο πλαίσιο μιας κλιμακούμενης σειράς γεγονότων μεταξύ των δύο αντιπάλων στη Μέση Ανατολή, έπειτα και από την εκτέλεση στο Ριάντ ενός Σιίτη μουσουλμάνου κληρικού.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, Adel al-Jubeir δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στο Ριάντ ότι ο απεσταλμένος των Σιιτών του Ιράν είχε κληθεί να εγκαταλείψει τη Σαουδική Αραβία εντός 48 ωρών. Το βασίλειο, είπε, «δεν θα επιτρέψει στην Ισλαμική Δημοκρατία να υπονομεύσει την ασφάλεια του».
Οι Ιρανοί διαδηλωτές εισέβαλαν στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Τεχεράνη νωρίς την Κυριακή και ο ηγέτης των Σιιτών του Ιράν, Ayatollah Ali Khamenei, προέβλεψε «θεϊκή εκδίκηση» για την εκτέλεση του Sheikh Nimr al-Nimr, αντίπαλου της κυβερνώσας οικογένειας Αλ Saudi.
O Jubeir δήλωσε ότι η επίθεση στην Τεχεράνη ήταν σύμφωνη με τις, όπως υποστήριξε, ιρανικές επιθέσεις σε ξένες πρεσβείες εκεί και με τις ιρανικές πολιτικές αποσταθεροποίησης της περιοχής, μέσω της δημιουργίας «τρομοκρατικών πυρήνων» στη Σαουδική Αραβία.
«Το βασίλειο, υπό το φως αυτής της πραγματικότητας, ανακοινώνει την διακοπή των διπλωματικών σχέσεων με το Ιράν και ζητεί την αποχώρηση των εκπροσώπων των διπλωματικών αποστολών της πρεσβείας και του προξενείου, καθώς και των γραφείων που σχετίζονται με αυτό μέσα σε 48 ώρες. Ο πρέσβης έχει κληθεί να ενημερώσει σχετικά», ήταν οι ακριβείς του δηλώσεις.
Μιλώντας στην ιρανική κρατική τηλεόραση, ο Υφυπουργός Εξωτερικών Hossein Amir-Abdollahian απάντησε εκ μέρους της Τεχεράνης, ότι με την διακοπή των διπλωματικών σχέσεων, το Ριάντ δεν μπορεί να καλύψει το «μεγάλο λάθος του, να εκτελέσει τον Sheikh Nimr».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο μεγαλύτερος χρηματοδότης της Σαουδικής Αραβίας στη Δύση, απάντησαν ενθαρρύνοντας τη χρήση διπλωματικών μέσων και ζητώντας από τους ηγέτες της περιοχής να αναλάβουν «θετική βήματα» για την αποκλιμάκωση της έντασης.
«Πιστεύουμε ότι η διπλωματική εμπλοκή και οι άμεσες συνομιλίες παραμένουν ζωτικής σημασίας για την επίλυση των διαφορών και θα συνεχίσουμε να παροτρύνουμε τους ηγέτες σε όλη την περιοχή να αναλάβουν θετικές πρωτοβουλίες προκειμένου να αμβλύνουν τις εντάσεις», δήλωσε αξιωματούχος εκ μέρους του προέδρου Μπαράκ Ομπάμα.
Οι εντάσεις ανάμεσα στο κυρίως σιιτικό Ιράν και τη συντηρητική σουνιτική μοναρχία της Σαουδικής Αραβίας έχουν παραμείνει στο προσκήνιο τα προηγούμενα χρόνια, δεδομένου ότι και οι δύο πλευρές υποστήριζαν αντίπαλες δυνάμεις σε πολέμους και πολιτικές συγκρούσεις σε όλη τη Μέση Ανατολή.
Ωστόσο, η εκτέλεση το Σάββατο, ενός κληρικού, για την οποία το Ιράν είχε προειδοποιήσει ότι θα «κόστιζε ακριβά στη Σαουδική Αραβία», και η κατάληψη της πρεσβείας στην Τεχεράνη, προκάλεσε κλιμάκωση της αντιπαλότητας.
Ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ρουχανί καταδίκασε από την πλευρά του την εκτέλεση ως «απάνθρωπη», ενώ παρότρυνε την ποινική δίωξη των «εξτρεμιστικών ατόμων» για την επίθεση στην πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας και το προξενείο στη βορειοανατολική πόλη της Mashhad, όπως μετέδωσαν τα κρατικά ΜΜΕ.
Ο αρχηγός της αστυνομίας της Τεχεράνης, δήλωσε ότι ένας απροσδιόριστος αριθμός «απείθαρχων στοιχείων» συνελήφθη για επίθεση στην πρεσβεία με βόμβες μολότοφ και πέτρες.
Πηγές
Reuters
Euronews