Γράφει ο Σπύρος Ριζόπουλος
Κλείσαμε ήδη ένα μήνα περιοριστικών μέτρων υπό το βασικό σύνθημα «Μένουμε Σπίτι». Σε γενικές γραμμές ο λαός πειθάρχησε και ακολούθησε τις εντολές της κυβέρνησης και τις οδηγίες των ειδικών.
Στο ίδιο χρονικό διάστημα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε τέσσερα διαγγέλματα. Εκτός από το πρώτο που ήταν επιβεβλημένο για την ανακοίνωση των μέτρων, τα υπόλοιπα εξυπηρετούσαν κυρίως σκοπούς επικοινωνιακής διαχείρισης της κατάστασης.
Το τελευταίο, τη Μεγάλη Δευτέρα, ο πρωθυπουργός, όπως εγώ διαβάζω πίσω από τις λέξεις, δεν το έκανε για να ανακοινώσει ένα πρόσθετο -εφάπαξ- πασχαλινό επίδομα σε μερικές χιλιάδες μακροχρόνια άνεργους. Όχι ότι δεν είναι κάτι, αλλά δεν ήταν το μείζον.
Διαβάζοντας, λοιπόν, το τελευταίο του διάγγελμα καταλήγω στα εξής συμπεράσματα:
Πρώτον, θεωρώ ότι η στρατηγική που τηρεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης και το συγκεκριμένο πολιτικό πρωτόκολλο το οποίο εκείνος ακολουθεί, αποκλείουν οποιαδήποτε πιθανότητα εκμετάλλευσης της παρούσας κατάστασης για τη διενέργεια εκλογών. Αν γίνουν εκλογές, δεν θα έχουν καμία σχέση με το συγκεκριμένο ζήτημα. Εκ των πραγμάτων, όμως, τις αποκλείω για το 2020.
Αυτή τη στιγμή ο πρωθυπουργός έχει στη διάθεσή του αρκετά χρήματα και τη συγκυρία που του επιτρέπει να ξεφύγει από τα ασφυκτικά πρωτογενή μεταμνημονιακά πλεονάσματα. Δημοσκοπικά εμφανίζεται παντοδύναμος, στην Ευρώπη δεν έχει πρόβλημα με τους εταίρους καθώς είναι «καλό παιδί».
Ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι είχε αρχίσει να χάνεται η πρώτη λάμψη της κυβέρνησης λόγω αστοχιών, η συγκυρία βοήθησε αυτό να καλυφθεί πλήρως, προς το παρόν τουλάχιστον.
Άρα, δεν υπάρχει καμία σοβαρή, ούτε πολιτική ούτε επικοινωνιακή δικαιολογία για να προκηρυχθούν εκλογές.
Και επιπλέον. Δεν μπορεί κάποιος που εξελέγη πρωθυπουργός και θέλει να δημιουργήσει μια θεσμικότητα γύρω από το ρόλο και το αξίωμά του, διαμορφώνοντας το δικό του επιτελικό κράτος, να σκέφτεται πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για να καταστρατηγήσει την απλή αναλογική.
Τέλος, αυτό που έχει ανάγκη η Ελλάδα είναι η ανάταξη της οικονομίας από τις συνέπειες της πανδημίας. Δεν χρειάζεται, λοιπόν, ανανέωση πολιτικής εντολής για να να πάρει μπροστά η Οικονομία της Ελλάδας. Χρειάζεται ισχυρές πολιτικές αποφάσεις για το πως θα βάλει σε τάξη τις τράπεζες.
Έτσι, φτάνουμε στο δεύτερο συμπέρασμα: Ο πρωθυπουργός έχει όλα τα στοιχεία στα χέρια του να να φτιάξει την Οικονομία. Μάλιστα, συμφωνώ απόλυτα μαζί του ότι μπορεί να εκτοξευθεί. Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει με τις υπάρχουσες δομές. Χρειάζεται μεταρρυθμίσεις σαφείς και ξεκάθαρες, νέο φορολογικό πλαίσιο, κίνητρα, σαφές περιβάλλον και κυρίως άλλο τραπεζικό σύστημα. Έχω υπάρξει σαφής ότι η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών δεν μπορεί να υπηρετήσει αυτή τη στρατηγική και βλέπω ότι έχουν αρχίσει να το λένε αρκετοί ακόμη.
Το τρίτο δεν είναι συμπέρασμα, αποτελεί εκτίμηση. Εκτιμώ ότι ίσως την Κυριακή του Πάσχα υπάρξει μια μεγάλη έκπληξη και το πέμπτο διάγγελμα Μητσοτάκη.
Η αρχική επιλογή της 27ης Απριλίου ως κομβικής ημερομηνίας είναι βασισμένη κυρίως σε εισηγήσεις των ειδικών αλλά δεν λαμβάνει υπόψη της τις ψυχολογικές αλλά και οικονομικές αντοχές της κοινωνίας μας.
Ήδη, διαφαίνεται η πρόθεση μετατόπισης της στρατηγικής από το «κρίσιμος ο Απρίλης», στο «κρίσιμη η Μεγάλη Εβδομάδα.»
Συνεπώς, τελειώνοντας η κρίσιμη εβδομάδα την Κυριακή του Πάσχα, τι θα κάνει τη Δευτέρα. Πρέπει να πει κάτι συγκεκριμένο. Όταν, μάλιστα, η 27η Απριλίου είναι έτσι κι αλλιώς «άχαρη» ως ημερομηνία καθώς σε φέρνει προ τετελεσμένων γεγονότων να πρέπει να ανανεώσεις την καραντίνα και για την Πρωτομαγιά.
Προσωπικά θεωρώ στρατηγικό λάθος τη συνέχιση της εμμονής του μένουμε σπίτι, καθώς πλέον δεν έχει να προσφέρει πολλά στην αφύπνιση των πολιτών. Όπως όλοι παραδέχονται έως ότου βρεθεί το εμβόλιο πρέπει να μάθουμε να ζούμε και με τον covid-19. Αυτό δεν μπορεί να αλλάξει. Το πρόβλημα θα είναι εδώ και εμείς πρέπει να το διαχειριστούμε. Δεν γίνεται να μείνουμε τους επόμενους 18 μήνες σπίτι μας.
Άρα, με αυτή τη λογική εκτιμώ ότι ίσως να ετοιμάζεται μια «αναζωογονητική» έκπληξη για την Κυριακή του Πάσχα.
Διάγγελμα και σταδιακή χαλάρωση των μέτρων από το επόμενο κιόλας πρωί. Προσεκτικά βήματα, σταθερά και προφανώς επανεκτίμηση όπου αυτό απαιτείται. Γιατί πρέπει η χαλάρωση των μέτρων να έχει πάρει το δρόμο της πολύ την Πρωτομαγιά. Δεν θα υπάρχει πλήρης ελευθερία, αλλά πάντως σχετική ευχέρεια κινήσεων.
Σε αυτό μου το συμπέρασμα συνηγορεί το γεγονός ότι η κυβέρνηση προχώρησε ήδη στην άρση της πλήρους καραντίνας σε χωριά της Κοζάνης και της Ξάνθης, που είχε επιβληθεί, ενώ όλα δείχνουν ότι το επόμενο μεγάλο ψυχολογικό βήμα θα είναι η άρση της καραντίνας και στην Καστοριά. Αυτές οι κινήσεις δίνουν τον τόνο του σταδιακού απεγκλωβισμού.
Εκτιμώ ότι σε πρώτη φάση θα απαγορευθούν οι μετακινήσεις από νομό σε νομό, οι μεγάλες συγκεντρώσεις και οι παραλίες. Θα ξεκινήσουν σταδιακά να λειτουργούν τα μαγαζιά με τους περιοριστικούς όρους που ήδη ισχύουν σε όσα δεν έχουν κλείσει.
Από τα σχολεία θα ανοίξει σίγουρα η τρίτη λυκείου κυρίως λόγω των πανελλαδικών.
Η βασική φιλοσοφία είναι επαναλειτουργεί σταδιακά η οικονομία, μένουν σπίτι τα παιδιά και οι άνω των 65 ετών.
Προφανώς ο κίνδυνος δεν έχει εξαλειφθεί. Όμως το «Μένουμε Σπίτι» ήρθε η ώρα να αντικατασταθεί από το «Βγαίνουμε και προσέχουμε».
