Αλλαγές στην πυραμίδα των Ανώτατων Δικαστηρίων της χώρας φέρνει η αποχώρηση -λόγω συμπλήρωσης του ανώτατου ηλικιακού ορίου στο δικαστικό σώμα- του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Βασίλη Πλιώτα, και του προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, Δημήτρη Σκαλτσούνη.
Η αλλαγή σκυτάλης αναμένεται να ολοκληρωθεί το επόμενο διάστημα, καθώς στις 30 Ιουνίου οι δύο ανώτατοι λειτουργοί της Δικαιοσύνης αποχωρούν. Η διαδικασία πλήρωσης των θέσεων θέλει τον υπουργό Δικαιοσύνης, Κώστα Τσιάρα, να προτείνει ονόματα και για τις δύο θέσεις, τα οποία θα περάσουν από ακρόαση από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής. Η λίστα θα «περιοριστεί» και στη συνέχεια θα γίνει η τελική επιλογή από το Υπουργικό Συμβούλιο αναφέρει το Eleftherostypos.gr
Ο Βασίλης Πλιώτας παρέμεινε στην κεφαλή της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου για τρία χρόνια, ενώ κατά το Σύνταγμα η κυβέρνηση μπορεί να επιλέξει για τη θέση αυτή είτε εισαγγελικό είτε δικαστικό λειτουργό. Τα προηγούμενα χρόνια το νευραλγικό αυτό πόστο καταλάμβαναν συχνά λειτουργοί από την καθήμενη Δικαιοσύνη, δηλαδή δικαστές και όχι εισαγγελείς, με τους τελευταίους να εκδηλώνουν ανοιχτά στη Διοικητική Ολομέλεια του Αρείου Πάγου την ευχή και επιθυμία τους για επιλογή αντεισαγγελέα και όχι αντιπροέδρου του Ανώτατου Ποινικού Δικαστηρίου στον εισαγγελικό «θώκο». Στο σκεπτικό της ομόφωνης απόφασης της Ολομέλειας σημειώνεται ότι «οι υπηρετούντες αντεισαγγελείς του Αρείου Πάγου ανέρχονται σε ικανό αριθμό, διαθέτουν υψηλό κύρος, στέρεο νομικό υπόβαθρο γνώσεων, μακρά εμπειρία στην άσκηση των ειδικών καθηκόντων αρμοδιότητας εισαγγελικού λειτουργού, αφού έχουν υπηρετήσει στο ευαίσθητο και σύνθετο πλαίσιο δράσης του εισαγγελέα για περίπου σαράντα έτη».
Τα τρία φαβορί για Αρειο Πάγο
» Για τον εισαγγελικό «θώκο» του Αρείου Πάγου εμφανίζονται τρεις αντεισαγγελείς ως φαβορί για τη θέση. Τις περισσότερες πιθανότητες φέρεται να συγκεντρώνει η Γεωργία Αδειλίνη, η εισαγγελέας που έμεινε στη δικαστική ιστορία με την αγόρευσή της στη δίκη του Ακη Τσοχατζόπουλου στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων. Η Ληξουριώτισσα αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου είχε κάνει λόγο για «συντριπτικές» αποδείξεις εις βάρος του πρώην υπουργού του ΠΑΣΟΚ, εξηγώντας πως «πήρε τόσες μίζες που ούτε ο ίδιος μπορούσε να τις υπολογίσει. Πήρε μίζες σε βαλίτσες, σε τσάντες, από λογαριασμό σε λογαριασμό, από εταιρία σε εταιρία, από άτομο σε άτομο, χέρι με χέρι. Κυκλοφορούσαν οι μίζες και επενδύονταν σε ακίνητα και πολυτελή ζωή».
Η ίδια εισαγγελέας πρότεινε την παραπομπή στο Ειδικό Δικαστήριο του πρώην υπουργού του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκου Παππά, σε δίκη με την κατηγορία της παράβασης καθήκοντος για την υπόθεση των καταγγελιών του Χρήστου Καλογρίτσα ότι υπήρξε εικονική συναλλαγή με τον λιβανέζικο κατασκευαστικό κολοσσό CCC, προκειμένου να εξασφαλίσει ο ίδιος την απαραίτητη εγγυητική επιστολή των 3 εκατομμυρίων ευρώ, ώστε να μπορεί να λάβει μέρος στον διαγωνισμό τηλεοπτικών αδειών. Ο εργολάβος κατηγορεί τον Νίκο Παππά ότι είχε ρόλο οργανωτή με σκοπό την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της τότε κυβέρνησης μέσα από τη χειραγώγηση ενός Μέσου Μαζικής Ενημέρωσης. Η έμπειρη αντεισαγγελέας όμως έχει και ιδιαίτερη ευαισθησία στο προσφυγικό ζήτημα, ενώ με εγκύκλιό της το 2020 ζητούσε από τους κατωτέρους της αυξημένη επαγρύπνηση στα ασυνόδευτα παιδιά, επισημαίνοντας: «Είστε οι προσωρινοί επίτροποι των ασυνόδευτων ανηλίκων και οι εγγυητές της προστασίας των ανηλίκων και της διασφάλισης των δικαιωμάτων τους».
» Σημαντικές πιθανότητες για την ανάληψη της θέσης του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου συγκεντρώνει και ο Λάμπρος Σοφουλάκης. Ο 62χρονος αντεισαγγελέας έχει τρία χρόνια μπροστά του πριν από τη συνταξιοδότηση, γεγονός που του δίνει ένα προβάδισμα, στην περίπτωση που η κυβέρνηση επιθυμεί ένα πρόσωπο μακράς πνοής για την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου. Ο κ. Σοφουλάκης είναι διδάκτωρ Ποινικού Δικαίου, καθηγητής στην Αστυνομική Ακαδημία, διδάσκων στην Εθνική Σχολή Δικαστών, ενώ έχει αναπτύξει πλούσια συγγραφική δράση, με 26 μελέτες δημοσιευμένες σε νομικά περιοδικά και περισσότερες από 250 προτάσεις.
Το όνομά του έγινε γνωστό στην υπόθεση Novartis και στο σκέλος που αφορά τους χειρισμούς των τότε εισαγγελέων Διαφθοράς για την υπόθεση. Ο κ. Σοφουλάκης είχε καταλήξει στο πόρισμά του στο ότι δεν εντοπίζονται αδικήματα από τους Τουλουπάκη, Ντζούρα και Μανώλη, αλλά αντιθέτως είχε καταλήξει σε μια σειρά από συμπεράσματα καταλογίζοντας στον τότε εποπτεύοντα την Εισαγγελία Διαφθοράς, Ιωάννη Αγγελή, ψευδορκία, ψευδή καταμήνυση και παράβαση καθήκοντος. Ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Λάμπρος Σοφουλάκης, ο οποίος μέχρι το 2019 διετέλεσε και προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών Εύβοιας, με γνωμοδότησή του είχε ταχθεί υπέρ της νομιμότητας του μέτρου υποχρεωτικού εμβολιασμού.
» Με λιγότερες αλλά εξίσου σημαντικές πιθανότητες, τη θέση του εισαγγελέα του Αρείου πάγου διεκδικεί και ο αντεισαγγελέας Ισίδωρος Ντογιάκος, ο οποίος, όμως, αν επιλεγεί, θα παραμείνει για ένα έτος και θα συνταξιοδοτηθεί. Ο εισαγγελικός λειτουργός έχει χειριστεί πλήθος σημαντικών υποθέσεων με έντονο πολιτικό και κοινωνικό αντίκτυπο κατά τη διάρκεια της πολυετούς θητείας του, ενώ έξω από το σπίτι του είχε βρεθεί το 2018 εκρηκτικός μηχανισμός. Κορωνίδα των υποθέσεων που έχει χειριστεί στην καριέρα του ο κ. Ντογιάκος ήταν η δικογραφία για την εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής. Μετά την ολοκλήρωση της ανάκρισης είχε ζητήσει με πρότασή του προς το αρμόδιο δικαστικό συμβούλιο την παραπομπή σε δίκη 70 προσώπων, μεταξύ των οποίων και των 18 τότε βουλευτών του κόμματος. Ο ίδιος έχει, επίσης, χειριστεί την υπόθεση που αφορούσε στα ομόλογα των Ταμείων, την υπόθεση με το Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας, μεγάλη υπόθεση παράνομων ελληνοποιήσεων, αλλά και τη δικογραφία με το αποκαλούμενο σκάνδαλο των άγονων γραμμών, το οποίο αποκαλύφθηκε επί Κώστα Καραμανλή και είχε ως βασικό «πρωταγωνιστή» τον υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας της κυβέρνησής του.
Παράλληλα είχε διατελέσει προϊστάμενος στην Εισαγγελία Εφετών Αθηνών στην οποία είχε εκλεγεί με μεγάλη πλειοψηφία. Στην πορεία του είχε μια πειθαρχική καταδίκη που αφορούσε σε «συμπεριφορά μη συνάδουσα με την ιδιότητά του ως εισαγγελικού λειτουργού και κατάχρηση εξουσίας ως διευθύνων την Εισαγγελία Εφετών Αθηνών», με την πειθαρχική δίωξη να του είχε ασκηθεί από την πρώην πρόεδρο του Αρείου Πάγου, Βασιλική Θάνου. Τον Σεπτέμβριο του 2016 ο κ. Ντογιάκος είχε επανεκλεγεί, παρά την πειθαρχική καταδίκη που του είχε επιβληθεί, ως προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών. Ωστόσο, έναν μήνα αργότερα υποχρεώθηκε να αποχωρήσει από τη θέση αυτή μετά την επίδοση της απόφασης του Πειθαρχικού Συμβουλίου του Αρείου Πάγου που του επέβαλε ποινή στέρησης μισθού 40 ημερών.
Οι υποψήφιοι για το ΣτΕ
Αλλαγή σκυτάλης έρχεται και στην ηγεσία του Συμβουλίου της Επικρατείας, με τον σημερινό πρόεδρο, Δημήτρη Σκαλτσούνη, να οδηγείται στην έξοδο λόγω συνταξιοδότησης έπειτα από ένα έτος θητείας στη θέση αυτή. Ο Δημήτρης Σκαλτσούνης στην πορεία του έχει χειριστεί σημαντικές υποθέσεις, ενώ υπήρξε ο εισηγητής στην υπόθεση της αίτησης αναστολής για τη Συμφωνία των Πρεσπών, με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πολιτιστικών Συλλόγων Μακεδονίας και 13 ακόμη Παμμακεδονικών Ενώσεων της Ομογένειας. Αυτήν τη φορά η κυβέρνηση φαίνεται πως προσανατολίζεται σε πρόσωπα που θα μπορέσουν να παραμείνουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στη θέση του προέδρου του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, με επικρατέστερα ονόματα αυτά της Ευαγγελίας Νίκα και του Μιχαήλ Πικραμμένου.
» Η Ευαγγελία Νίκα εισήλθε στο δικαστικό σώμα τον Φεβρουάριο του 1984 και θα αποχωρήσει από το δικαστικό σώμα το έτος 2024. Στον βαθμό του συμβούλου Επικρατείας προήχθη τον Οκτώβριο του 2004. Γεννημένη το 1957 στην Αθήνα, η αντιπρόεδρος του ΣτΕ έχει λάβει πτυχίο Νομικής Πανεπιστημίου Αθηνών. Μιλάει αγγλικά και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών Ευρωπαϊκού Δικαίου. Η ίδια διορίστηκε εισηγήτρια του Συμβουλίου της Επικρατείας στις 18.02.1984 και το 1986 προήχθη στον βαθμό του εισηγητή. Στον βαθμό του παρέδρου του ΣτΕ προήχθη στις 02.08.1991 και στον βαθμό του συμβούλου του ΣτΕ στις 07.10.2004. Στη Διάσκεψη των Προέδρων πριν από έναν χρόνο, όταν είχε προτιμηθεί ο Δημήτρης Σκαλτσούνης, δεύτερη σε ψήφους ήταν η κ. Νίκα.
» Από την προηγούμενη διαδικασία ανάδειξης νέου προέδρου του ΣτΕ, το όνομα του αντιπροέδρου Μιχαήλ Πικραμμένου «έπαιζε» δυνατά. Αν και είναι νεαρότερος σε ηλικία, φέρεται ως ένα από τα πρόσωπα που θα μπορούσαν να βρεθούν επικεφαλής του ΣτΕ. Ο κ. Πικραμένος γεννήθηκε το 1960, εισήλθε στο σώμα τον Ιούλιο του 1989 και προήχθη στη θέση του συμβούλου Επικρατείας τον Ιούλιο του 2011, ενώ είναι επίκουρος καθηγητής της Νομικής Σχολής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Από το 2011 είναι εκπρόσωπος της Ελλάδας στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης και την τριετία 2013-2016 διετέλεσε γενικός διευθυντής στην Εθνική Σχολή Δικαστών.