Γράφει ο Κασσιανός Τζέλης
Παράταση ζωής για δυο χρόνια στην παρανομία και το πάρτι εκατομμυρίων ευρώ που φαίνεται να επικρατεί στον χώρο της ανακύκλωσης των οικοδομικών υλικών, δίνει νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος που υποτίθεται ότι έρχεται για να δώσει τέλος στην αδιαφάνεια και να βάλει “τάξη στα μπάζα”.
Η κατάσταση, σύμφωνα με πληροφορίες, χαρακτηρίζεται απο “εικονικές ανακυκλώσεις και παραστατικά καθώς και παράνομη εμπορία άλλων υλικών που είναι ανακατεμένα με τα μπάζα, όπως σίδερα, μέταλλα, ξυλεία, πλαστικά κλπ” με αποτέλεσμα πολλά κέρδη στις τσέπες ορισμένων, φοροδιαφυγή πολλών εκατομμυρίων ευρώ, απειλές για ευρωπαϊκές καμπάνες και αυθαίρετους “μπαζότοπους”.
Με το άρθρο 13 του υπό διαβούλευση νομοσχεδίου για την ανακύκλωση, το υπουργείο επιχειρεί, κατόπιν και των πιέσεων από την ΕΕ, να ξεριζώσει την αιτία του προβλήματος που δεν είναι άλλη από το νομικό κενό που έδινε τη δυνατότητα στον “ελεγχόμενο” να είναι και “ελεγκτής”. Ωστόσο, δίνει παράταση δυο ετών για “ομαλή μετάβαση στο νέο καθεστώς”. Με αυτόν τον τρόπο, εκφράζονται φόβοι ότι θα συνεχιστεί το πάρτι της παρανομίας άλλα και θα ενταθεί η ήδη έκρυθμη κατάσταση που προκαλεί η ύπαρξη ανεξέλεγκτων “μπαζότοπων”, κυρίως σε περιοχές με αυξημένο αριθμό τεχνικών έργων σε εξέλιξη.
Η έως τώρα νομοθεσία επέτρεπε ώστε η μετοχική σύνθεση των κεντρικών Συστημάτων Ανακύκλωσης, δηλαδή των μη κερδοσκοπικών εταιρειών που σχηματίζονται υποχρεωτικά από μέλη του εκάστοτε κλάδου (στη προκειμένη περίπτωση του κατασκευαστικού) και έχουν ευθύνη για την συλλογή των αποβλήτων, να είναι πανομοιότυπη με αυτή της συνεργαζόμενης εταιρείας που διαθέτει την εγκατάσταση στην οποία, τα Συστήματα υποχρεούνται να στείλουν για επεξεργασία και ανακύκλωση τα απόβλητα.
Οι εγκαταστάσεις αυτές οι οποίες είναι κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ανήκουν κυρίως σε εργοληπτικές εταιρείες δημοσίων και ιδιωτικών έργων που παράλληλα είναι και μέλη των κεντρικών Συστημάτων Ανακύκλωσης.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ο “ελεγκτής”, δηλαδή το Σύστημα, και “ελεγχόμενος”, δηλαδή η Μονάδα, είναι το ίδιο. Το αποτέλεσμα είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, τα “μπάζα” από πολλά δημόσια και ιδιωτικά έργα να πετιούνται ανεξέλεγκτα με σκοπό να μη πληρωθεί το κόστος της ανακύκλωσης, ενώ εκδίδονταν γι αυτά εικονικές βεβαιώσεις παραλαβής από τα Συστήματα βάσει εικονικών, πάλι, δελτίων παραλαβής και ζυγολογίων από τις Μονάδες.
Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι να έχουν δημιουργηθεί Συστήματα, τα οποία είναι ταυτόχρονα Μονάδες Ανακύκλωσης και εργολαβικές εταιρίες, προκειμένου οι τελευταίες να διαθέτουν τα μπάζα ανεξέλεγκτα σε διάφορα σημεία και να εκδίδουν μετά τα απαραίτητα παραστατικά ανακύκλωσης στις Μονάδες και τα Συστήματα που είναι ιδιοκτησίας τους.
Η κατάσταση αυτή πέραν όλων των άλλων ανοίγει το ενδεχόμενο για την επιβολή και νέων ευρωπαϊκών καμπανών καθώς η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να αυξήσει τα ποσοστά ανακύκλωσης των αποβλήτων της. Ειδικά στον τομέα των οικοδομικών υλικών, το ποσοστό ανακύκλωσης στη χώρα μας αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Περιβάλλοντος, πέντε χρόνια μετά την θεσμοθέτηση των συστημάτων ανακύκλωσης, δεν ξεπερνά το 5%. Σύμφωνα με την κοινοτική απαίτηση, η χώρα μας θα πρέπει ως το τέλος του 2015, να καλύψει πολύ μεγάλη απόσταση και να φτάσει τα ποσοστά ανακύκλωσης οικοδομικών υλικών στο 50%.
