Γράφει ο Χαρίλαος Δόρυζας*
Όπως και τότε, έτσι και τώρα. Εάλω η Πόλις, πεντακόσια εξήντα χρόνια μετά. Η «Κερκόπορτα» για άλλη μια φορά ορθάνοιχτη στους επιδρομείς. Η Ελλάδα ξεμένει από ενέργεια. Όχι υδρογονανθράκων και φυσικού αερίου. Τέτοια ενέργεια έχει και αυτό θα διαπιστωθεί πολύ σύντομα. Ξεμένει από ψυχική ενέργεια, αυτή την ενέργεια που δίνει την πνοή της ζωής και στα έθνη και τους ανθρώπους. Κι αυτό συνέβη γιατί το νεοελληνικό κράτος μέσα στη διαδρομή του απέτυχε να συλλάβει και να στεγάσει το εθνικό διανοητικό κεφάλαιο που έχουμε ανάγκη για να κινηθούμε με σιγουριά και αυτοπεποίθηση μπροστά. Απέτυχε να εκφράσει την Ελληνικότητα.
Όπως έλεγε και ο Χέγκελ, μέσα στην Ιστορία μόνον οι Έλληνες είχαν συλλάβει την ουσιαστική σχέση του υποκειμένου με το σύμπαν. Το μόνον που τους έλειψε ήταν μία απολύτως ανθρώπινη θρησκεία. Μία τέτοια θρησκεία έπρεπε να καταργήσει μια για πάντα το παράλογο της τυφλής μοίρας (όπως εκφράζεται στην αρχαία τραγωδία) και την τυραννία της φύσης. Η Ορθοδοξία στην ελληνική έκφρασή της, κάλυψε και αυτή την επιτακτική ανάγκη.
Με αυτή την πληρότητα, η Ελληνικότητα επέζησε για 1000 χρόνια στο σώμα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γεγονός που δεν έχει αντίστοιχο παγκόσμιο μέτρο σύγκρισης. Αυτή η Ελληνικότητα επέζησε και για 400 χρόνια μέσα στο “κουκούλι” της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το εντυπωσιακό είναι πως επέζησε, κάτι εξίσου πρωτοφανές.
Ωστόσο, με την ανεξαρτησία δεν πέταξε ψηλά σαν πεταλούδα. Οι όροι και οι προϋποθέσεις σύστασης του νέου ελληνικού κράτους έκοψαν τα φτερά της “πεταλούδας” και την καταδίκασαν να σέρνεται. Με αποτέλεσμα η Ελληνικότητα να μην έχει καν συνείδηση του εαυτού της καθώς οι γεωπολιτικοί συσχετισμοί, της αρνήθηκαν να ξαναγίνει αυτό που μπορεί.
Τι να κάνουμε; Να αρνηθούμε την άρνηση. Διότι μόνον η άρνηση της άρνησης είναι κατάφαση στη διαρκή υπέρβαση, ως διαδικασία αυτοαποκάλυψης της Ελληνικότητας στον ίδιο τον Εαυτό της.
Η “Μεγάλη Ιδέα” που σήμαινε ουσιαστικά την αναβίωση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας υπήρξε ιστορικά η μόνη ρεαλιστική δυνατότητα ύπαρξης της Ελληνικότητας στον σύγχρονο κόσμο. Και μπορεί να ηττήθηκε στρατιωτικά μέσα στις γεωπολιτικές συγκυρίες της εποχής, αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν ήταν – σε γενικές γραμμές και τηρουμένων των αναλογιών κάθε ιστορικής συγκυρίας – ορθή στη βασική σύλληψή της. Οι ηγεσίες εντούτοις αποδείχθηκαν διαχρονικά κατώτερες των προκλήσεων, με αποτέλεσμα το νεοελληνικό κράτος να είναι αυτό που είναι. Μονίμως χρεωκοπημένο, οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά και πολιτισμικά.
Με δεδομένο ότι η “Μεγάλη Ιδέα” , δηλαδή η επανασύσταση της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη, έχει απωθηθεί πλέον βιαίως στο συλλογικό εθνικό ασυνείδητο, η Ελλάδα από το 1922 και μετά, ζει χωρίς εθνικό όραμα. Απλά υπάρχει και ξοδεύεται άσκοπα…
Ειδικά, αυτοί που παριστάνουν σήμερα τους πολιτικούς αρχηγούς και συσκέπτονται, δεν συνιστούν καμιά εθνική ηγεσία. Είναι – στην καλύτερη περίπτωση – διαχειριστές αδιεξόδων. Είναι ανίκανοι να προσδώσουν στην Ελλάδα το στρατηγικό βάθος που έχει ανάγκη προκειμένου να επιζήσει. Όσο κρατούν αυτοί τα ηνία της εξουσίας, όσο δηλαδή υπάρχει δημοκρατικό έλλειμμα και κρίση εκπροσώπησης, η Ελλάδα θα αργοπεθαίνει.
Ίσως αυτή η ολομέτωπη επίθεση των “φίλων”, “εταίρων” και “συμμάχων”, οι οποίοι δείχνουν αυτές τις ώρες το αληθινό τους πρόσωπο και την κενότητα του δήθεν κοινού ευρωπαϊκού οράματος, μη παραιτούμενοι ποτέ οι ίδιοι από τις δικές τους “μεγάλες ιδέες”, λειτουργήσει αφυπνιστικά. Διότι το να ξυπνάς από τα δανεικά όνειρα, σημαίνει να αποκτάς το δικό σου όραμα.
Η «νέα εικόνα» λοιπόν της Ελλάδας στον κόσμο, μπορεί να είναι κάτι πολύ περισσότερο από τις μπουρδολογίες που ακούγονται εσχάτως. Το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι επικοινωνιακό. Ποτέ δεν ήταν. Είναι βαθιά γεωστρατηγικό. Ακρωτηριασμένη, γιατί δήθεν δεν μπορούσε να κάνει οτιδήποτε άλλο, ζει τον αργό θάνατό της. Εξαιρετικά παράδοξο για ένα λαό που πιστεύει στην εκ νεκρών ανάσταση. Δηλαδή, στο “όλα είναι δυνατά”.
* Ο Χαρίλαος Δόρυζας είναι Έλλην πολίτης, μη παραιτούμενος του δικαιώματος να σκέφτεται αυτεξουσίως.