Επί του παρόντος, τα δυσάρεστα νέα από τον τραπεζικό κλάδο έρχονται πυκνά και γρήγορα. Την περασμένη εβδομάδα στις ΗΠΑ, η Silicon Valley Bank (SVB) έκλεισε και αναλήφθηκε από την U.S. Deposit Insurance Corporation μετά από μεγάλες εκροές κεφαλαίων. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη πτώχευση τράπεζας στις ΗΠΑ από το 2008. Η Signature Bank της Νέας Υόρκης τέθηκε επίσης υπό κρατικό έλεγχο από τις εποπτικές αρχές.
Περισσότερες τράπεζες με προβλήματα
Ακολούθησε χθες η κοινή διάσωση έντεκα μεγάλων αμερικανικών τραπεζών, μεταξύ των οποίων η JP Morgan, η Citigroup και η Goldman Sachs, οι οποίες ήρθαν να βοηθήσουν την προβληματική περιφερειακή τράπεζα First Republic Bank με κεφαλαιακή ενίσχυση ύψους 30 δισ. δολαρίων για να αποτρέψουν τα χειρότερα.
Στην Ευρώπη, η ελβετική τράπεζα Credit Suisse, ένα από τα βαριά χαρτιά του κλάδου, αντιμετώπισε δυσκολίες. Ωστόσο, οι ειδικοί δεν βλέπουν σύνδεση με την κατάσταση στις ΗΠΑ: «Η εταιρεία παλεύει εδώ και χρόνια με εγχώρια προβλήματα και τώρα υποφέρει ιδιαίτερα από την αλλαγή του κλίματος, χωρίς να υπάρχει άμεση σχέση με τις εξελίξεις στις ΗΠΑ», σχολιάζει ο Daniel Schär, παρατηρητής της αγοράς στην Weberbank.
Επικρατεί κρίση εμπιστοσύνης;
Όπως τονίζεται συχνά, οι τραπεζικές επιχειρήσεις εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την εμπιστοσύνη: αφενός από την εμπιστοσύνη των τραπεζών μεταξύ τους, οι οποίες είναι διασυνδεδεμένες με πολλούς διαφορετικούς τρόπους μέσω μιας μεγάλης ποικιλίας επιχειρηματικών σχέσεων, παρασύροντας έτσι η μία την άλλη στην άβυσσοö και, αφετέρου, από την εμπιστοσύνη των πελατών ότι οι καταθέσεις τους είναι ασφαλείς και ότι μπορούν να συναλλάσσονται μαζί τους χωρίς ανησυχία. Αυτή η εμπιστοσύνη έχει πρόσφατα κλονιστεί τουλάχιστον ελαφρώς.
«Σήμερα είναι διαφορετικά»
Παρ’ όλα αυτά, ακούγεται μεγάλη αισιοδοξία όταν οικονομολόγοι, παρατηρητές της αγοράς και αναλυτές σχολιάζουν τη σημερινή κατάσταση στον τραπεζικό τομέα. Πάνω απ’ όλα, οι εμπειρογνώμονες αποδίδουν σημασία στη σαφή διάκριση της οξείας κατάστασης από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Για παράδειγμα, παρά τα προβλήματα γύρω από τη Silicon Valley Bank και την Credit Suisse, η οικονομολόγος Veronika Grimm δεν αναμένει μια τεράστια χρηματοπιστωτική κρίση. «Δεν νομίζω ότι βρισκόμαστε σε παρόμοια κατάσταση με το 2008», δήλωσε το μέλος του Γερμανικού Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων στο ραδιόφωνο Deutschlandfunk. Τότε, η χρηματοπιστωτική κρίση βασίστηκε στην κακή πιστοληπτική ικανότητα των χρηματοπιστωτικών προϊόντων, τα οποία δεν ήταν επίσης διαφανή. «Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια», τονίζει η Γκριμ.
Η Monika Schnitzer, πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, παρεμβαίνει: «Μια χρηματοπιστωτική κρίση δεν πρέπει να αναμένεται ακόμη μόνο από αυτή την κατάρρευση», δήλωσε η Schnitzer. «Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει τίποτα που να υποδηλώνει ότι θα επηρεαστούν αρνητικά και άλλες τράπεζες». Το γερμανικό τραπεζικό σύστημα είναι πολύ καλύτερα προστατευμένο από τέτοιες κρίσεις απ’ ό,τι ήταν η SVB, χάρη σε πολύ πιο αυστηρές κανονιστικές διατάξεις, επισημαίνει η Schnitzer.