Μετά από δύο χρόνια κατά τα οποία η πανδημία ήταν το φαινόμενο που διαμόρφωσε το άμεσο μέλλον, ο κύριος παράγοντας που επηρεάζει το μέλλον τώρα είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία. Τους επόμενους μήνες ο κόσμος θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα απρόβλεπτα «απόνερα» από τον αντίκτυπο της σύγκρουσης στη γεωπολιτική και την ασφάλεια, τον αγώνα για τον έλεγχο του πληθωρισμού, το χάος στις αγορές ενέργειας, και την αβέβαιη πορεία της Κίνας μετά την πανδημία. Για να κάνουμε ακόμη πιο περίπλοκα τα πράγματα, όλα αυτά είναι στενά συνδεδεμένα, σαν μια αλληλένδετη συστοιχία γραναζιών. Παρουσιάζουμε δέκα θέματα και τάσεις που πρέπει να παρακολουθήσετε το επόμενο έτος.
- Με τα βλέμματα στραμμένα στην Ουκρανία. Οι τιμές της ενέργειας, ο πληθωρισμός, τα επιτόκια, η οικονομική ανάπτυξη, οι ελλείψεις τροφίμων – όλα εξαρτώνται από το πώς θα εξελιχθεί η σύγκρουση τους επόμενους μήνες. Η πρόσφατη ανατροπή στο πεδίο από την Ουκρανία θα μπορούσε να απειλήσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν, αλλά ένα αδιέξοδο φαίνεται το πιο πιθανό αποτέλεσμα. Η Ρωσία θα προσπαθήσει να παρατείνει τη σύγκρουση με την ελπίδα ότι οι ελλείψεις ενέργειας και οι πολιτικές αλλαγές στην Αμερική θα υπονομεύσουν τη δυτική υποστήριξη προς την Ουκρανία.
- Ύφεση προ των πυλών. Οι μεγάλες οικονομίες θα μπουν σε ύφεση καθώς οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια για να τιθασεύσουν τον πληθωρισμό, μια παρενέργεια της πανδημίας που επιδεινώθηκε από τότε λόγω των υψηλών τιμών ενέργειας. Η ύφεση στην Αμερική μάλλον θα είναι σχετικά ήπια. Στην Ευρώπη θα είναι πιο βάναυση. Οι οδυνηρές επιπτώσεις θα είναι παγκόσμιες, καθώς το ισχυρό δολάριο πλήττει τις φτωχές χώρες που ήδη υποφέρουν από την άνοδο στις τιμές των τροφίμων.
- Ουδέν κακό αμιγές καλού για το Κλίμα. Καθώς οι χώρες σπεύδουν να εξασφαλίσουν τον ενεργειακό τους εφοδιασμό, επιστρέφουν στα «βρώμικα» ορυκτά καύσιμα. Αλλά μεσοπρόθεσμα ο πόλεμος θα επιταχύνει τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως ασφαλέστερη εναλλακτική λύση από τους υδρογονάνθρακες που προμηθεύουν αυταρχικοί ηγέτες. Εκτός από την αιολική και την ηλιακή ενέργεια, οι τομείς της πυρηνικής ενέργειας και του υδρογόνου επίσης θα ωφεληθούν.
- Πέρασε η Κίνα το απόγειο; Κάποια στιγμή τον Απρίλιο ο πληθυσμό της Ινδίας θα ξεπεράσει τον πληθυσμό της Κίνας, που αριθμεί περίπου 1,43 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Με τον πληθυσμό της Κίνας να μειώνεται και την οικονομία της να αντιμετωπίζει αντιξοότητες, αναμένονται να υπάρξουν πολλές συζητήσεις για το εάν η Κίνα έχει φτάσει στο απόγειο και αρχίζει πτωτική πορεία. Η βραδύτερη ανάπτυξη σημαίνει ότι η οικονομία της δεν μπορεί ποτέ να ξεπεράσει σε μέγεθος την αμερικανική.
- Διχασμένη Αμερική. Αν και οι Ρεπουμπλικάνοι τα πήγαν χειρότερα από ό,τι αναμενόταν στις ενδιάμεσες εκλογές, οι κοινωνικές και πολιτιστικές διαφορές σχετικά με τις αμβλώσεις, την οπλοκατοχή και άλλα σοβαρά ζητήματα συνεχίζουν να προκαλούν διεύρυνση των κοινωνικών ρηγμάτων μετά από μια σειρά επίμαχων αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Η επίσημη είσοδος του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρική κούρσα του 2024 θα ρίξει λάδι στη φωτιά.
- Σημεία ανάφλεξης προς παρακολούθηση. Η έντονη εστίαση στον πόλεμο στην Ουκρανία αυξάνει τον κίνδυνο σύγκρουσης αλλού. Με τη Ρωσία να έχει αλλού στραμμένη τη προσοχή της, συγκρούσεις ξεσπούν στην αυλή της. Η Κίνα μπορεί να αποφασίσει ότι δεν θα υπάρξει ποτέ καλύτερη στιγμή για να κάνει κίνηση εναντίον την Ταϊβάν. Οι εντάσεις Ινδίας-Κίνας θα μπορούσαν να εκτονωθούν στα Ιμαλάια. Και ίσως η Τουρκία να προσπαθήσει να καταλάβει ένα ελληνικό νησί στο Αιγαίο.
- Μετατόπιση συμμαχιών. Οι συμμαχίες αναδιαμορφώνονται εν μέσω γεωπολιτικών αλλαγών. Το ΝΑΤΟ, που αναζωογονήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία, θα υποδεχθεί δύο νέα μέλη. Θα ενταχθεί η Σαουδική Αραβία στο αναδυόμενο μπλοκ των Αβρααμικών Συμφωνιών; Άλλοι συνασπισμοί αυξανόμενης σημασίας περιλαμβάνουν το Quad και το AUKUS (δύο συνασπισμοί υπό την ηγεσία της Αμερικής που προορίζονται να αντιμετωπίσουν την άνοδο της Κίνας) και το I2U2 — που δεν είναι ροκ συγκρότημα, αλλά ένα φόρουμ βιωσιμότητας στο οποίο συμμετέχουν η Ινδία, το Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και οι Ηνωμένες Πολιτείες.
- Εκδικητικός τουρισμός. Να! Για να μάθεις, covid! Καθώς οι ταξιδιώτες ασχολούνται με τον «εκδικητικό» τουρισμό μετά το lockdown, οι δαπάνες των ταξιδιωτών θα ανακτήσουν σχεδόν το επίπεδο των 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων του 2019, αλλά μόνο επειδή ο πληθωρισμός έχει αυξήσει τις τιμές. Ο πραγματικός αριθμός των 1,6 δισεκατομμυρίων τουριστικών ταξιδιών διεθνώς, θα παραμείνει χαμηλότερος από το προ πανδημίας επίπεδο του 1,8 δισεκατομμύρια το 2019. Τα επαγγελματικά ταξίδια θα παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα καθώς οι εταιρείες μειώνουν τις δαπάνες τους.
- Έλεγχος πραγματικότητας για το Metaverse. Θα συνεχιστεί πέρα από τα βιντεοπαιχνίδια η ιδέα να εργάζεστε και να παίζετε σε εικονικούς κόσμους; Το 2023 θα δώσει κάποιες απαντήσεις καθώς η Apple λανσάρει τις πρώτες της συσκευές και η Meta αποφασίζει αν θα αλλάξει τη στρατηγική της καθώς η τιμή της μετοχής της υποχωρεί. Εν τω μεταξύ, μια λιγότερο περίπλοκη και πιο άμεσα χρήσιμη αλλαγή μπορεί να είναι η άνοδος των «κλειδιών πρόσβασης» για την αντικατάσταση των κωδικών πρόσβασης.
- Νέα χρονιά, νέα ορολογία. Έχετε ακούσει ποτέ για passkey; Δεν υπάρχει λόγος πανικού! Συγκεντρώσαμε το ζωτικό λεξιλόγιο που θα είναι χρήσιμο όλοι να γνωρίζουμε το 2023. Οι nimbys είναι παρωχημένοι και οι yimbys είναι της μόδας [σ.σ. nimbys = κοινωνικά ανάλγητοι, yimbys = κοινωνικά ευαίσθητοι) . Τα κρυπτονομίσματα παύουν να είναι κουλ και η μετα-κβαντική κρυπτογράφηση αποτελεί καυτό θέμα. Ερώτημα όμως είναι αν μπορείτε να δώσετε τον ορισμό της «παγωμένης σύγκρουσης» ή του όρου synfuel; Μην φοβάστε! Εμείς θα σας καλύψουμε.
Εκ των υστέρων, η πανδημία σηματοδότησε το τέλος μιας περιόδου σχετικής σταθερότητας και προβλεψιμότητας στη γεωπολιτική και την οικονομία. Ο σημερινός κόσμος είναι πολύ πιο ασταθής, συγκλονισμένος από τις αντιξοότητες του ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων, τους μετασεισμούς της πανδημίας, την οικονομική αναταραχή, τα ακραία καιρικά φαινόμενα και τις ραγδαίες κοινωνικές και τεχνολογικές αλλαγές. Το απρόβλεπτο είναι το νέο φυσιολογικό. Δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής από αυτό. Ελπίζουμε όμως ότι η ανάγνωση του “οδηγού” του Economist για το επόμενο έτος “The World Ahead 2023” θα σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε αυτή τη νέα πραγματικότητα με αυτοπεποίθεση.
