Ως αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές νοούνται τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στον ΕΦΚΑ για οποιαδήποτε αιτία, και για τα οποία, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής τους.
Απόφαση που υπογράφει ο αρμόδιος υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Πάνος Τσακλόγλου συμπληρώνει και ξεκαθαρίζει το τοπίο που αφορά τη διαδικασία επιστροφής ποσών, που πληρώθηκαν χωρίς να πρέπει, για οποιονδήποτε λόγο, από μισθωτούς, αυτοαπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες προς τον ΕΦΚΑ.
Εφόσον ο ασφαλισμένος έχει καθυστερούμενες οφειλές, είτε προς τον ΕΦΚΑ είτε προς τρίτους φορείς, η διαδικασία προβλέπει τον συμψηφισμό των αχρεωστήτων καταβληθέντων ποσών. Στην περίπτωση που υπάρχει ενεργή και εξυπηρετούμενη ρύθμιση, τότε ο συμψηφισμός αφορά και τις μη ληξιπρόθεσμες δόσεις της ρύθμισης.
Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν οφειλές ή εάν ύστερα από το συμψηφισμό, προκύπτει υπόλοιπο ποσό, αυτό επιστρέφεται άτοκα στους δικαιούχους. Εξαίρεση και έντοκη επιστροφή προβλέπεται μόνο για τις περιπτώσεις που υπάρχει αμετάκλητη απόφαση αρμόδιου δικαστηρίου.
Ο συμψηφισμός με οφειλή και η επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών αφορά χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί υπέρ των κλάδων ασφάλισης του ΕΦΚΑ. Αφορά όμως και χρηματικά ποσά που έχουν εισπραχθεί αχρεωστήτως από τον ΕΦΚΑ, υπέρ του ΕΟΠΥΥ, του ΟΑΕΔ καθώς και οποιουδήποτε άλλου φορέα, για τον οποίο ο ΕΦΚΑ συνεισπράττει εισφορές.
Ειδικά για τους μη μισθωτούς, η απόφαση ορίζει τα εξής:
Για ασφαλιστικές εισφορές που καταγράφηκαν ως αχρεωστήτως καταβληθείσες μέχρι 31/12/2016 τα σχετικά χρηματικά ποσά επιστρέφονται στους δικαιούχους, κατόπιν αίτησης και ισχύει κανονικά ο συμψηφισμός ή η επιστροφή ποσών όπως αναφέρθηκε.
·Για ασφαλιστικές εισφορές που κρίθηκαν ως αχρεωστήτως καταβληθείσες από 1/1/2017 έως 31/12/2019, τα σχετικά χρηματικά ποσά επιστρέφονται στους δικαιούχους, κατόπιν αίτησης, μετά την ολοκλήρωση της ετήσιας διαδικασίας εκκαθάρισης. Η αίτηση θα πρέπει να υποβάλλεται εντός διμήνου από την ημερομηνία κοινοποίησης στους ασφαλισμένους και με αυτήν θα μπορεί να ζητήσουν να παραμείνει το προς επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέν χρηματικό ποσό στον ΕΦΚΑ, ως πιστωτικό υπόλοιπο, συμψηφιζόμενο με τις επόμενες ασφαλιστικές εισφορές.
Για τις ασφαλιστικές εισφορές που κρίθηκαν ως αχρεωστήτως καταβληθείσες από 1.1.2020 και μετά τα σχετικά χρηματικά ποσά επιστρέφονται στους δικαιούχους, κατόπιν αίτησης.
