Το κοινοβούλιο της Πορτογαλίας ψήφισε το νόμο που αποποινικοποιεί την ευθανασία, ο οποίος έχει διχάσει τη βαθιά καθολική χώρα. Το νομοσχέδιο ευθυγραμμίζει την Πορτογαλία με πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν υιοθετήσει νόμους που επιτρέπουν στους ανίατα ασθενείς να λαμβάνουν βοήθεια για να τερματίσουν τη ζωή τους.
Ακολουθεί μια σύνοψη της κατάστασης σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες:
Ευθανασία: Ολλανδία πρώτη
Τον Απρίλιο του 2002, η Ολλανδία έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που νομιμοποίησε την ενεργητική ευθανασία, κατά την οποία οι γιατροί χορηγούν θανατηφόρες δόσεις φαρμάκων σε ασθενείς που πάσχουν από ανίατη πάθηση.
Νομιμοποίησε επίσης την υποβοηθούμενη αυτοκτονία, όπου οι ασθενείς μπορούν να λάβουν βοήθεια για να αφαιρέσουν οικειοθελώς τη ζωή τους.
Ο ολλανδικός νόμος αναφέρει ότι ο ασθενής πρέπει να υποφέρει «αφόρητα χωρίς προοπτική βελτίωσης» και να έχει ζητήσει να πεθάνει με τρόπο που να είναι «εκούσιος, καλά μελετημένος και με πλήρη πεποίθηση».
Το 2012, οι Ολλανδία επέκτεινε τον νόμο ώστε να επιτρέπει την ευθανασία σε άτομα άνω των 12 ετών που υποφέρουν πολύ, εφόσον έχουν τη συγκατάθεση των γονέων τους, και το 2020 σε ασθενείς με σοβαρή άνοια, εφόσον ο ασθενής είχε ζητήσει τη διαδικασία ενώ ήταν ακόμη διανοητικά ικανός.
Η ολλανδική κυβέρνηση τον Απρίλιο του 2023 ενέκρινε επίσης την ευθανασία για παιδιά κάτω των 12 ετών μετά από χρόνια συζήτησης, επιτρέποντας τον θάνατο από έλεος για μικρούς ανήλικους που υποφέρουν «αφόρητα και χωρίς ελπίδα».
Πέρυσι, περίπου 8.700 άνθρωποι στην Ολλανδία επέλεξαν την ευθανασία, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία. Οι περισσότεροι έπασχαν από καρκίνο σε τελικό στάδιο.
Ακολουθούν το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και η Ισπανία:
Το Βέλγιο ήταν η δεύτερη χώρα που υιοθέτησε την ευθανασία και την υποβοηθούμενη αυτοκτονία τον Μάιο του 2002, και με παρόμοιες επιφυλάξεις με τις ολλανδικές.
Το 2014 προχώρησε περισσότερο από την Ολλανδία, επιτρέποντας σε ανίατα άρρωστα παιδιά όλων των ηλικιών να ζητούν επίσης τη διαδικασία, με τη συγκατάθεση των γονέων τους.
Η συγγενής χώρα, το Λουξεμβούργο, αποποινικοποίησε την ευθανασία και την υποβοηθούμενη θανάτωση το 2009, ενώ τον Ιούνιο του 2021 ακολούθησε η Ισπανία, η οποία νομιμοποίησε και τις δύο πρακτικές.
Υποβοηθούμενος θάνατος: τελικός προορισμός Ελβετία
Η Ελβετία, η οποία απαγορεύει την ευθανασία, επιτρέπει εδώ και δεκαετίες την υποβοηθούμενη αυτοκτονία, καθιστώντας την τον πρώτο προορισμό για ασθενείς από όλη την Ευρώπη που αναζητούν βοήθεια για να τερματίσουν τον πόνο τους.
Η ανάπτυξη του λεγόμενου «τουρισμού αυτοκτονίας» προκάλεσε μεγάλη κοινωνική ταραχή στην Ελβετία, αλλά οι αρχές αποφάσισαν το 2011 να μην περιορίσουν την πρακτική αυτή.
Η γειτονική Αυστρία, ένα σταθερά καθολικό έθνος, νομιμοποίησε επίσης την υποβοηθούμενη αυτοκτονία το 2022, αφού το συνταγματικό της δικαστήριο έκρινε ότι η χώρα παραβιάζει τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών καθιστώντας την παράνομη.
Αντίθετα, το συνταγματικό δικαστήριο της Ιταλίας απέρριψε την αίτηση για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με την αποποινικοποίηση του υποβοηθούμενου θανάτου, κρίνοντας ότι μια τέτοια ψηφοφορία δεν θα μπορούσε να προστατεύσει τους πιο αδύναμους.
Ωστόσο, το δικαστήριο έκρινε ότι δεν θα πρέπει πάντα να είναι τιμωρητέο το να βοηθά κανείς κάποιον με «αφόρητα» σωματικά ή ψυχολογικά βάσανα να αυτοκτονήσει.
Το θέμα αποτελεί επίσης αντικείμενο έντονου δημόσιου ενδιαφέροντος στη Βρετανία, όπου μια κοινοβουλευτική έρευνα εξετάζει αν θα πρέπει να νομιμοποιηθεί η υποβοήθηση του θανάτου.
Πηγή: AFP