Μια ξηρασία διάρκειας 300 ετών ίσως ευθύνεται για την καταστροφή πολλών πολιτισμών της ανατολικής Μεσογείου, μεταξύ των οποίων και του μυκηναϊκού, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα.
Ειδικότερα, η ραγδαία μείωση των βροχοπτώσεων μπορεί να οδήγησε στην καταστροφή αρκετών πολιτισμών της ανατολικής Μεσογείου, περίπου 3.200 χρόνια πριν. Η πείνα και οι συγκρούσεις που ακολούθησαν μπορεί να εξηγήσουν την εξαφάνιση του ισχυρού πολιτισμού των Χετταίων, που κυβέρνησε το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολίας.
Ακόμη και κατά τη διάρκεια της κλασικής εποχής της Ελλάδας που θεωρείται το απόγειο της ακμής του πολιτισμού της, υπήρξαν υπαινιγμοί για το πώς καταστράφηκε ο προηγούμενος πολιτισμός. Η «Ιλιάδα» του Ομήρου, γραμμένη τον όγδοο αιώνα π.Χ., περιέχει αναφορές για ένα θρυλικό πόλεμο μεταξύ της Σπάρτης και της Τροίας, δίνοντας μια εικόνα των εξελιγμένων ελληνικών κρατών-πόλεων ο οποίος αποδεικνύεται από τις σχετικές αρχαιολογικές ανακαλύψεις.
«Οι λαοί της κλασικής περιόδου στον ελλαδικό χώρο γνώριζαν ότι εξέρχονταν από μια σκοτεινή εποχή», εξηγεί ο Brandon Lee Drake, αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού.
Η παρακμή της αρχαίας αυτοκρατορίας των Χετταίων της Ανατολίας ξεκίνησε περίπου το 3.300 π.Χ. Την ίδια εποχή, η αιγυπτιακή αυτοκρατορία δέχθηκε επιθέσεις από πειρατές, τους λεγόμενους «Λαούς της Θάλασσας», και την ίδια περίοδο καταστράφηκε και ο αρχαίος μυκηναϊκός πολιτισμός στην Ελλάδα.
Μέσα στα επόμενα 400 χρόνια, μεγάλοι πολιτισμοί καταστράφηκαν και δεν ξαναζωντάνεψαν. Η αιτία της κατάρρευσης της Εποχής του Χαλκού καλύπτεται όμως από ένα πέπλο μυστηρίου. Κάποιοι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι η παρακμή οφείλεται σε οικονομικές δυσκολίες, ενώ άλλοι εκτιμούν ότι τα αίτια σχετίζονται με ένα μεγάλο τσουνάμι, σεισμό, ή μια τεράστια ξηρασία.
Προηγούμενες μελέτες που εξέτασαν το θέμα της ξηρασίας έδειξαν ότι πράγματι υπήρξε ξηρασία αλλά για ένα μικρό μόνο χρονικό διάστημα, γεγονός που καθιστά δύσκολο για τους ερευνητές να καταλήξουν σε συμπεράσματα για το σύνολο της περιόδου, όπως αναφέρει ο Drake.