Γράφει ο Δημήτρης Κατσαρός
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι έκανε δηλώσεις αναφορικά με τις προγραμματικές προτάσεις του ελληνικού ΣΥΡΙΖΑ και του ισπανικού PODEMOS που βάζουν φρένο σε εναλλακτική που προτείνουν τα δύο αριστερά ευρωπαϊκά κόμματα για τις χώρες του νότου.
Η διαχείριση του υπερογκώδους χρέους μέσα από εξαγορά μέρους του από την ΕΚΤ και πάγωμά του για να αποπληρωθεί σε μεταγενέστερο χρόνο είναι μια άποψη που έχει εκφραστεί και από αριστερούς οικονομολόγους αλλά και από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως οι απαντήσεις που έδωσε ο Ντράγκι ήταν κάθετα αρνητικές ως προς αυτή την πρακτική. Ο ίδιος σημείωσε ότι δεν γνωρίζει ποιες είναι ακριβώς οι προτάσεις των κομμάτων αλλά ξεκαθάρισε ότι δεν μπορεί η ΕΚΤ να χρηματοδοτήσει κράτη, μέσω νομισματικής χρηματοδότησης χωρίς να αλλάξουν οι συνθήκες στις οποίες είναι θεμελιωμένη η ΕΚΤ.
«Θα πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι δεν γνωρίζω τι ακριβώς προτάσεις έχουν καταθέσει. Όμως σήμερα εξετάσαμε όλα τα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης που μπορεί να λάβει η ΕΚΤ. Μεταξύ αυτών είναι και η αγορά κρατικών ομολόγων από την ελεύθερη αγορά. Εάν όμως αυτό που θέλουν είναι η εφαρμογή νομισματικής χρηματοδότησης τότε αυτό δεν μπορεί να γίνει. Για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρξει αλλαγή των συνθηκών, κάτι που δεν θεωρούμε ότι είναι απαραίτητο» ήταν η δήλωση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Ο Ντράγκι είχε υποσχεθεί να αυξήσει την όλο και μειούμενη ρευστότητα στις ευρωπαϊκές αγορές μέσα από αγορά ακινήτων, κρατικών ομολόγων και ποσοτικής χαλάρωσης. Μάλιστα προτίθεται και να συγκρουστεί με τη Γερμανία και την BundesBank προκειμένου να υλοποιήσει αυτά τα οποία όπως λέει αποτελούν υποχρεώσεις της ΕΚΤ. Βέβαια η ποσοτική χαλάρωση είναι ήδη ένα είδος νομισματικής χρηματοδότησης, κάτι για το οποίο δέχεται κριτική ο Ντράγκι από τους Γερμανούς. Όμως θεσμικά είναι επιτρεπτό γιατί η αγορά των ομολόγων γίνεται από την αγορά και όχι απευθείας από τα κράτη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ στην προσπάθειά του να προσελκύσει περισσότερο το ‘κέντρο’ έχει ήδη μετακινηθεί αρκετά δεξιότερα από τις αποφάσεις του συνεδρίου του, ενώ ήδη στελέχη του αποφεύγουν να επαναλάβουν την πρόταση περί κατάργησης των μνημονίων αμέσως και με ένα νόμο. Παράλληλα όμως έχει κάνει και κάτι χειρότερο. Έχει γκρεμίσει γέφυρες με αριστερούς οικονομολόγους που τάσσονται με εναλλακτικά σχέδια εξόδου από το ευρώ και πιο ριζοσπαστικές λύσεις απέναντι στην Ευρωπαική κρίση.
Είναι λογικό στην παρούσα φάση το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να θέλει να έχει τη μεγαλύτερη δυνατή συσπείρωση και να αποφύγει την πολυφωνία της προηγούμενης περιόδου. Όμως σύντομα, ίσως χρειαστεί να εμφανίσει και ένα plan B αν ναυαγήσει το σχέδιο για ριζοσπαστικοποίηση των χωρών του νότου. Το plan B, αν δεν θέλει να ταυτιστεί απολύτως με τη διαχείριση της σημερινής κυβέρνησης, θα πρέπει να βρίσκεται αριστερότερα του σημερινού του προγράμματος. Οι αποφάσεις που πρέπει να πάρει και οι απαντήσεις που πρέπει να δώσει αυτή τη στιγμή είναι απέναντι στον εαυτό του. Σύντομα όμως θα χρειαστεί να τις δώσει και στον κόσμο. Αλλά προς το παρόν πρέπει να διασφαλίσει τις συνθήκες ώστε να μην χάσει την ταυτότητά του μόλις αντιμετωπίσει τις πρώτες δυσκολίες ως κυβέρνηση.