Γράφει η Μαρία – Μαγδαληνή Τσίπρα*
Στις 12 Νοεμβρίου 2012 δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο νόμος 4093/2012 «Έγκριση Μεσοπροθέσμου Πλαισίου δημοσιονομικής στρατηγικής 2013-2016-Επείγοντα μέτρα εφαρμογής του νόμου 4046/2012 και του Μεσοπροθέσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016» (ΦΕΚ 222/12-11-2012), ο οποίος είχε ψηφιστεί από το Ελληνικό Κοινοβούλιο λίγες μόλις ημέρες πριν. Ο νόμος αυτός αποτελεί ένα πρωτοφανές για τα δημοκρατικά χρονικά αυτής της χώρας νομοθέτημα, καθώς για πρώτη φορά ψηφίστηκαν πληθώρα ρυθμίσεων για πολλά και ανομοιογενή θέματα, σε ένα και μόνο άρθρο.
Σε επίπεδο πολιτικών σκοπιμοτήτων, η επιδίωξη της Κυβέρνησης, όταν προέβη στην θέσπιση μιας σειράς δυσμενών μέτρων μέσω ενός και μόνο άρθρου ήταν σαφής: η εξασφάλιση της κυβερνητικής πειθαρχίας και η αντιμετώπιση του κινδύνου της μερικής υπερψήφισης των μέτρων. Δεν είναι τυχαίο, ότι είχαν προηγηθεί σειρά δηλώσεων κυβερνητικών βουλευτών, σχετικά με την πρόθεση τους να καταψηφίσουν κάποιες από τις διατάξεις, που θα περιείχε το νομοσχέδιο -σκούπα.
Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, η συνταγματική νομιμοποίηση μιας τέτοιας πρακτικής είναι εξαιρετικά αμφίβολη και τούτο διότι, το Σύνταγμα απαιτεί και επιβάλλει την ειδικότητα των διατάξεων, που ψηφίζονται από την Βουλή, αφενός προκειμένου να εξασφαλιστεί η πλήρης γνώση των ψηφιζόμενων νομοθετημάτων από τους ίδιους τους Βουλευτές και αφετέρου διότι η καλή νομοθέτηση προϋποθέτει την απλή, προσιτή και κατανοητή διατύπωση και διάρθρωση των νόμων, προκειμένου αυτοί να είναι σαφείς στους πολίτες, στους οποίους τελικώς απευθύνονται.
Και σαν να μην ήταν αρκετή η στρεβλή αυτή πρακτική, τις επόμενες κιόλας ώρες της ψήφισης του ν.4093/2012, η Κυβέρνηση επιδόθηκε σε μια πυρετώδη διαδικασία έκδοσης πράξεων νομοθετικού περιεχομένου, προκειμένου να διορθώσει και να συμπληρώσει κατά το δοκούν τις ήδη ψηφισθείσες διατάξεις, καθιστώντας τα ήδη θεσπισθέντα ακόμα πιο κοινωνικά ανεπιεική. Πέραν του γεγονότος, ότι η δυνατότητα έκδοσης Πράξεων Νομοθετικού Περιεχομένου προβλέπεται από το Σύνταγμα μόνο για περιπτώσεις εκτάκτων και μη προβλέψιμων αναγκών, κατά την εμφάνιση των οποίων δεν λειτουργεί η Βουλή, η νομοθετική αυτή δυνατότητα δεν μπορεί να χρησιμοποιείται για να τροποποιήσει διατάξεις, που ήδη ψηφισθεί από το Κοινοβούλιο και μετρούσαν ώρες μόνο ύπαρξης.
Είναι χαρακτηριστική, η περίπτωση της παραγράφου Ζ3 β του άρθρου ΜΟΝΟΥ του νόμου αυτού, η οποία στην τελική μορφή της προέβλεπε, ότι ο δημόσιος υπάλληλος τίθεται σε αυτοδίκαιη αργία, όταν παραπεμφθεί αμετακλήτως για κακούργημα. Στο αρχικό σχέδιο νόμου, που δόθηκε στην δημοσιότητα, περιείχε μια πρόσθετη ρύθμιση, ότι ο υπάλληλος τίθεται σε αυτοδίκαιη αργία, όταν παραπεμφθεί αμετακλήτως για μια σειρά πλημμελημάτων. Η διάταξη αυτή αφαιρέθηκε πριν την ψήφιση μετά από τις σφοδρές αντιδράσεις αρκετών βουλευτών, για να προστεθεί με πράξη νομοθετικού περιεχομένου την ίδια κιόλας ημέρα, που ο νόμος 4093/2012 δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Άσχετα από το εάν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με το περιεχόμενο των πολλαπλών μνημονίων, των μεσοπρόθεσμων πλαισίων δημοσιονομικής στρατηγικής, των δανειακών συμβάσεων και ό,τι αυτά συνεπάγονται για την ελληνική κοινωνία, κανείς μας δεν μπορεί να διαφωνήσει, με την ανάγκη σεβασμού του Συντάγματος, ως ύστατο όριο και φραγμό απέναντι στην κάθε μορφής αυθαιρεσία. Και πάνω απ’ όλα κανείς μας δεν δικαιούται να παραβλέψει, ότι σε μια πολιτεία, που ανερυθρίαστα παραβιάζονται οι μη θεμελιώδεις διατάξεις του Συντάγματος σχετικά με την διαδικασία θέσπισης των νόμων, είναι ζήτημα χρόνου να παραβιαστούν και οι θεμελιώδεις διατάξεις αυτού, όπως είναι η προστασία της προσωπικότητας του ατόμου, η ατομική και πολιτική ελευθερία του, το δικαίωμα σε μια δίκαιη δίκη και τόσες άλλες, που καθιστούν το πολίτευμα μας δημοκρατικό.
* Η Μαρία – Μαγδαληνή Τσίπρα είναι Δικηγόρος – Εργατολόγος.
