Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Μετά από αρκετό καιρό η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχώρησε στην έκδοση μίας νέας έκθεσης που εκτιμά πως το πρώτο τρίμηνο του 2015 υπήρξε αύξηση του εισοδήματος των πολιτών κατά 4,8%. Ακόμη, στην ίδια έκθεση καταγράφεται αύξηση της πραγματικής κατανάλωσης κατά 1,5% στο ίδιο διάστημα και κατά 3,2% στο δεύτερο τρίμηνο του έτους.
Αναλυτικότερα, από την έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προκύπτει ότι το κατά κεφαλήν πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων αντιστοιχεί μόνο στο 60,8% του αντίστοιχου εισοδήματος στην Ευρωζώνη, ενώ η κατά κεφαλήν πραγματική κατανάλωση βρίσκεται στο 74,8% της μέσης κατανάλωσης στην Ευρωζώνη.
Η αύξηση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος κατά 4,8% προέκυψε από την αύξηση του ονομαστικού διαθέσιμου εισοδήματος κατά 2,6% και τη μείωση των τιμών κατά 2,1%. Στην αύξηση του ονομαστικού διαθέσιμου εισοδήματος συνέβαλαν η αύξηση των αμοιβών των εργαζομένων (0,8%) και των καθαρών κοινωνικών μεταβιβάσεων (2%), καθώς και η μείωση της άμεσης φορολογίας (1,7%). Από την άλλη πλευρά, αρνητική ήταν η συμβολή του εισοδήματος από περιουσία (τόκοι, μερίσματα, ενοίκια κ.α.) και άλλες μεταβιβάσεις (-1,8%) και του ακαθάριστου λειτουργικού πλεονάσματος (-0,1%).
Το διαθέσιμο εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών συμπληρώνεται από δανεισμό, ο οποίος βαίνει μειούμενος. Στο πρώτο τρίμηνο του 2015, οι Έλληνες είχαν δανεισθεί κατά κεφαλήν 1.056,4 ευρώ στη διάρκεια του έτους που πέρασε, καθώς η αποταμίευσή τους ήταν αρνητική (-451,8 ευρώ) και οι μη χρηματοπιστωτικές επενδύσεις τους (κυρίως σε ακίνητα) έφθασαν τα 604,6 ευρώ.
Συγκριτικά, η κατά κεφαλήν αποταμίευση στην Ευρωζώνη ανήλθε σε 2.429,3 ευρώ, η μη χρηματοπιστωτική επένδυση σε 1.580,5 ευρώ και ο καθαρός δανεισμός σε 848,8 ευρώ. Ο κατά κεφαλήν δανεισμός των Ελλήνων μειώθηκε στο δεύτερο τρίμηνο του 2015 κατά 295,6 ευρώ (κατά 102,2 ευρώ αναφορικά με τα βραχυπρόθεσμα δάνεια, 250,8 ευρώ για τα μακροπρόθεσμα δάνεια και 57,3 ευρώ για άλλες υποχρεώσεις).
Το χρέος των ελληνικών νοικοκυριών στο πρώτο τρίμηνο του 2015 αντιστοιχούσε στο 94,6% του διαθέσιμου εισοδήματός τους, έναντι 95,7% που είναι το χρέος του μέσου νοικοκυριού της Ευρωζώνης.
Οι κατά κεφαλήν καταθέσεις των Ελλήνων, μαζί με τη νομισματική κυκλοφορία, μειώθηκαν στο δεύτερο τρίμηνο κατά 1,060,1 ευρώ σε ετήσια βάση, αλλά οι επενδύσεις τους σε μετοχές και επενδυτικά ταμεία αυξήθηκαν κατά 678 ευρώ, ενώ οι συνολικές χρηματοπιστωτικές επενδύσεις τους μειώθηκαν κατά 456,6 ευρώ. Στην Ευρωζώνη, οι κατά κεφαλήν χρηματοπιστωτικές επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 1.163,5 εκατ. ευρώ.
Για το σύνολο της Ευρωζώνης σημειώθηκαν οι εξής μεταβολές στο δεύτερο τρίμηνο του 2015 όσον αφορά την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών:
• Το ονομαστικό διαθέσιμο εισόδημα αυξήθηκε κατά 2,3% και το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα κατά 1,8%
• Η πραγματική κατανάλωση των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά 1,6%, συνεχίζοντας την αυξητική τάση του 2014
• Η πραγματική αμοιβή των εργαζομένων αυξήθηκε 0,9% κατά μέσο όρο και ακολουθεί ανοδική πορεία από τις αρχές του 2013
• Το χρέος των νοικοκυριών ως ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος μειώθηκε κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες στο 95% και έχει επανέλθει στα επίπεδα του 2009.
Εν κατακλείδι, σίγουρα τα δεδομένα εκείνη την περίοδο ήταν διαφορετικά, αλλά δεν μπορεί κανείς να υπολογίσει τις συνέπειες που θα έχει στην οικονομία και στην οικονομική ζωή των πολιτών η εφαρμογή του τρίτου μνημονίου. Μπορεί να υπήρξε μία μικρή αύξηση των εισοδημάτων, αλλά θα πρέπει να προβλεφθεί και η μείωση που αναμένεται να υπάρξει από τα νέα μέτρα στα εισοδήματα των πολιτών.
