Ο ESM παρουσίασε στο Eurogroup τον ετήσιο απολογισμό του και τον ειδικό απολογισμό των ελληνικών προγραμμάτων διάσωσης στον οποίο κάνει συστάσεις προκειμένου στο μέλλον τα προγράμματα να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται αποτελεσματικότερα.
Τον απολογισμό για τα ελληνικά προγράμματα τον έχει συντάξει ομάδα υπό τον πρώην ευρωπαίο επίτροπο Χοακίν Αλμούνια με κεντρικό συμπέρασμα ότι τα προγράμματα πέτυχαν το βασικό τους στόχο, την διατήρηση της ενότητας της Ευρωζώνης, τη σταθεροποίηση των ελληνικών δημόσιων οικονομικών και την εξασφάλιση των ελληνικών καταθέσεων αλλά έπασχαν από έλλειψη επαρκούς σχεδιασμού και λάθη στην υλοποιήση η οποία προκάλεσε σε συνδυασμό και με τις πολιτικές εξελίξεις προκάλεσαν σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό κόστος στην Ελλάδα.
«Αν και οι συνθήκες που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν τα ελληνικά προγράμματα του EFSF και του ESM ήταν ιδιαίτερα δύσκολες, κατάφεραν να διατηρήσουν την ακεραιότητα της ζώνης του ευρώ, να σταθεροποιήσουν τα ελληνικά δημόσια οικονομικά και να ενισχύσουν τους θεσμούς. Τα προγράμματα προώθησαν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, εξουδετερώνοντας τις εξωτερικές διαρροές και προστατεύοντας τους Έλληνες καταθέτες, αν και πολλά πολιτικά γεγονότα έκαναν την προσαρμογή πιο προσεκτική και δαπανηρή».
Η έκθεση επισημαίνει το υψηλό κόστος που κλήθηκαν να πληρώσουν οι έλληνες πολίτες:
«Τα προγράμματα βοήθησαν στην επίτευξη αυτού του στόχου και επέτρεψαν στην Ελλάδα να αποχωρήσει από την σχεδόν δεκαετία εξάρτησή της από την επίσημη χρηματοδότηση του τομέα, αλλά με σημαντικό οικονομικό και κοινωνικό κόστος».
Το γεγονός ότι τα προγράμματα δεν είχαν προηγούμενο δημιούργησε προβλήματα
«Τα προγράμματα EFSF και ESM δεν διέθεταν πλαίσιο για τη συστηματική ανάπτυξη στρατηγικών στόχων προγραμμάτων, με αποτέλεσμα ανεπαρκείς στρατηγικές. Η τεταμένη ικανότητα εφαρμογής και η έλλειψη κοινής διάγνωσης των ελληνικών προβλημάτων συνέβαλαν στην αδύναμη ιδιοκτησία και μείωσαν τις πιθανότητες μιας διαρκούς επιτυχίας».
Όσο για την ανάπτυξη, από κοινός εκπεφρασμένος στόχος των μνημονίων αποσιωπήκε από όλες τις πλευρές, καθώς δόθηκε εμφαση αλλού:
«Αν και τα προγράμματα EFSF και ESM αντιμετώπισαν τις βασικές ανάγκες χρηματοοικονομικής σταθερότητας σύμφωνα με την εντολή σταθεροποίησής τους, τα ενδιαφερόμενα μέρη συμφώνησαν σιωπηρά για ισορροπία χαμηλής ανάπτυξης στο πλαίσιο του προγράμματος ESM. Έδωσαν προτεραιότητα στα δημοσιονομικά επιτεύγματα έναντι των μεταρρυθμίσεων στην αγορά προϊόντων που ενισχύουν την ανάπτυξη, οι οποίες θα απαιτούσαν στόχευση εταιρικών συμφερόντων. Η σύνθεση της δημοσιονομικής προσαρμογής δεν συνέβαλε στην ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς και δεν διέθετε μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές».