Το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (OHCHR) έχει καταγράψει χιλιάδες περιπτώσεις απωλειών μεταξύ αμάχων μαζί με περιπτώσεις βασανιστηρίων, βιασμών και αυθαίρετων κρατήσεων στον πόλεμο της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια έξι μηνών – από τον Αύγουστο του 2022 έως τον Ιανουάριο του 2023.
«Ένα χρόνο αφότου η Ρωσική Ομοσπονδία εξαπέλυσε ένοπλη επίθεση πλήρους κλίμακας εναντίον της Ουκρανίας, οι εχθροπραξίες συνεχίζουν να έχουν βαρύ φόρο αίματος για παιδιά, γυναίκες και άνδρες σε ολόκληρη τη χώρα», ανέφερε το Γραφείο σε νέα έκθεσή του.
Το Γραφείο διαπίστωσε ότι τουλάχιστον 5.987 άμαχοι είχαν σκοτωθεί ή τραυματιστεί μεταξύ της 1ης Αυγούστου 2022 και της 31ης Ιανουαρίου 2023, αριθμός που, όπως ανέφερε, είναι πιθανό να είναι σημαντικά υποεκτιμημένος, καθώς κάλυψε μόνο τις περιπτώσεις εκείνες που οι ερευνητές του μπόρεσαν να επαληθεύσουν. Οι αριθμοί σε μέρη όπως η Μαριούπολη και το Λισιτσάνσκ δεν είχαν ακόμη επαληθευτεί, πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι απώλειες αμάχων ήταν τουλάχιστον τέσσερις φορές περισσότερες σε ουκρανικά εδάφη από ό,τι σε ρωσικά εδάφη.
Η πλειονότητα των 133 περιπτώσεων σεξουαλικής βίας που σχετίζονται με τις συγκρούσεις και τεκμηρίωσε το OHCHR συνέβη σε έδαφος που βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή.
Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ρωσίας στο Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών και άλλοι διεθνείς οργανισμοί στη Γενεύη δεν ανταποκρίθηκαν αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό των ευρημάτων.
Η Μόσχα έχει επανειλημμένα αρνηθεί τις κατηγορίες ότι οι δυνάμεις της διέπραξαν φρικαλεότητες κατά τη διάρκεια της εισβολής, η οποία, όπως υποστηρίζει, είναι μια «ειδική στρατιωτική επιχείρηση».
Η έκθεση τεκμηριώνει την εξαφάνιση ή την «αυθαίρετη κράτηση» 214 Ουκρανών στο κατεχόμενο από τη Ρωσία έδαφος.
Από αυτούς που αφέθηκαν στη συνέχεια ελεύθεροι, η Ύπατη Αρμοστεία είχε καταφέρει να πάρει συνέντευξη από 89 άτομα, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων ανέφερε βασανιστήρια και κακομεταχείριση κατά τη διάρκεια της κράτησής τους. Η κακομεταχείριση περιελάμβανε ξυλοδαρμούς με γκλομπ και κοντάρια τουφεκιών, απειλές ότι θα πυροβολούσαν τα χέρια και τα πόδια του ή θα τα ακρωτηρίαζαν, στέρηση ύπνου και έκθεση σε παγωμένες θερμοκρασίες, μερικές φορές αφού τους έριχναν νερό, σύμφωνα με τα θύματα. Ορισμένα άτομα απειλήθηκαν με βιασμό.
Το OHCHR υπογράμμισε την περίπτωση μιας γυναίκας που υποβλήθηκε σε επανειλημμένους βιασμούς ενώ κρατούνταν από μέλη των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων και της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ρωσίας (FSB). Σύμφωνα με τη μαρτυρία της, της είχαν δέσει τα μάτια μαζί με τον σύζυγό της και την είχαν μεταφέρει στη βάση των ανδρών. «Ένας άνδρας που συστήθηκε ως διοικητής της είπε: «Πες μου τώρα πόσο αγαπάς την Ουκρανία. Θα σου βγάλουμε την Ουκρανία από μέσα σου’»», ανέφερε η έκθεση.
Η έκθεση κάνει λόγο και για 91 περιπτώσεις εξαφάνισης ή «αυθαίρετης κράτησης» σε περιοχές που ελέγχονται από την ουκρανική κυβέρνηση. Οι περισσότεροι από τους συλληφθέντες από την Ουκρανία ήταν ύποπτοι συνεργάτες, αναφέρει η έκθεση.
Η Ουκρανία δεν σχολίασε αμέσως την έκθεση.
Βασανιστήρια
Η έκθεση αναφέρει ότι το OHCHR «ανησυχεί σοβαρά» για αυτό που περιγράφει ως κακομεταχείριση, βασανιστήρια και εξαφάνιση παιδιών από τις ρωσικές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της απαγωγής πέντε εφήβων αγοριών, τα οποία βασανίστηκαν όλα.
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο εξέδωσε την περασμένη εβδομάδα ένταλμα σύλληψης κατά του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν για το έγκλημα πολέμου της παράνομης απέλασης εκατοντάδων παιδιών από την Ουκρανία. Το Κρεμλίνο χαρακτήρισε την κίνηση μη αποδεκτή και εξοργιστική.
Η Μόσχα δεν έχει αποκρύψει ένα πρόγραμμα στο πλαίσιο του οποίου έχει φέρει χιλιάδες παιδιά από την Ουκρανία στη Ρωσία, αλλά το παρουσιάζει ως ανθρωπιστική εκστρατεία για την προστασία των ορφανών και των παιδιών που εγκαταλείφθηκαν στη ζώνη των συγκρούσεων.
Μια ξεχωριστή έκθεση του OHCHR, που δημοσιεύθηκε επίσης την Παρασκευή, κατηγόρησε τόσο τις ρωσικές όσο και τις ουκρανικές δυνάμεις για την κακομεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου. Ανέφερε ότι η ουκρανική κυβέρνηση είχε παράσχει «πλήρη και εμπιστευτική πρόσβαση» στους επίσημους χώρους εγκλεισμού.
Σημείωνε ότι είχε τεκμηριώσει την εκτέλεση με συνοπτικές διαδικασίες 15 Ουκρανών αιχμαλώτων πολέμου και 25 Ρώσων αιχμαλώτων πολέμου, οι οποίες, σύμφωνα με τον οργανισμό, «μπορεί να συνιστούν εγκλήματα πολέμου», αλλά ότι τα ευρήματα «επηρεάστηκαν σε σημαντικό βαθμό από το επίπεδο και το είδος της πρόσβασης στις εγκαταστάσεις κράτησης και στους αιχμαλώτους πολέμου».
Ο ΟΗΕ πρόσθεσε ότι συνολικά οι Ρώσοι αιχμάλωτοι πολέμου «έτυχαν καλύτερης μεταχείρισης, αφού κρατήθηκαν σε τράνζιτ και μόνιμους χώρους εγκλεισμού (sic)». Είπε επίσης ότι οι ουκρανικές αρχές «ασχολήθηκαν ενεργά» σχετικά με τις ανησυχίες του ΟΗΕ για τη μεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου.
Και στις δύο εκθέσεις, το OHCHR κάλεσε «όλα τα μέρη» να προστατεύσουν τα θύματα και να τιμωρήσουν τους δράστες.
Η Μόσχα και το Κίεβο δεν σχολίασαν αμέσως την έκθεση του OHCHR για τους αιχμαλώτους πολέμου.
Πηγή: Reuters, CNN
