Ξέφρενο ράλι ακολουθεί την τελευταία διετία η τιμή του ελαιολάδου, καθώς στα ράφια έχει εκτιναχθεί κατά 62,5% στα 13 ευρώ το λίτρο από 8,6 ευρώ που ήταν τον Ιούνιο του 2022.
Ωστόσο, οι ανατιμήσεις αυτές είναι εν μέρει δικαιολογημένες, καθώς η τιμή παραγωγού το ίδιο διάστημα αυξήθηκε έως και 122%, ακόμα και στα 10 ευρώ το κιλό, για να αρχίσει να υποχωρεί στη συνέχεια στα 7-8 ευρώ το κιλό.
Αιτία η κλιματική κρίση που έχει επιφέρει ισχυρό πλήγμα σε όλες τις ελαιοπαραγωγικές χώρες της Μεσογείου, ωθώντας τις τιμές του προϊόντος προς τα πάνω.
Ολα ξεκίνησαν το 2022 όταν, λόγω της ξηρασίας που σάρωσε την Ευρώπη, η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα παγκοσμίως, η Ισπανία, έχασε σχεδόν το 90% της παραγωγής της, από τους 1,49 εκατ. τόνους το 2021-2022 στους 780.000 τόνους την περίοδο 2022-2023, δημιουργώντας τεράστιες ελλείψεις στην αγορά. Αντίθετα, η Ελλάδα την περίοδο 2022-2023 κατέγραψε ρεκόρ στους 350.000 τόνους από τους 232.000 τόνους το 2021-2022, αυξάνοντας την παραγωγή της κατά 50%.
Ωστόσο, λόγω της έλλειψης που παρατηρούταν στις άλλες αγορές, μετά το «κενό» που άφησε η Ισπανία, η τιμή του ελαιολάδου άρχισε να «τσιμπάει» και από τα 3,2-3,5 ευρώ το κιλό το 2021, η τιμή παραγωγού έναν χρόνο μετά κινούταν στα 4,2-4,5 ευρώ το κιλό, ενώ σε ορισμένες περιοχές άγγιξε ακόμα και τα 5 ευρώ το κιλό.
Ωστόσο, την περυσινή καλλιεργητική περίοδο 2023-2024 η κλιματική κρίση χτύπησε και την Ελλάδα, δημιουργώντας έντονο πρόβλημα λειψυδρίας στις περισσότερες περιοχές της χώρας, με την παραγωγή να περιορίζεται, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου στους 130.000 τόνους. Η τιμή παραγωγού, δε, ακολούθησε μια ξέφρενη πορεία πάνω από τα 8 ευρώ το κιλό, φτάνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις έως και τα 10,2 ευρώ το κιλό.
Αλμα…
Ετσι, η τιμή του ελαιολάδου στο ράφι από τα 8,61 ευρώ τον Ιούνιο του 2022 αυξήθηκε στα 9,09 ευρώ τον Ιούλιο του 2023, στα 9,79 ευρώ τον Σεπτέμβρη του 2023, για να διαμορφωθεί τελικά στα 13,22 ευρώ τον Φεβρουάριο του 2024, όταν πλέον είχε «πέσει» στην αγορά το ελαιόλαδο της εσοδείας 2023-2024, ενώ σε κάποιες μάρκες οι τιμές ξεπερνούν ακόμα και τα 15 ευρώ το κιλό.
Οπως ισχυρίζονται στελέχη του κλάδου των μεταποιητικών βιομηχανιών ελαιολάδου, έχουν συμπιέσει το περιθώριο κέρδους τους και η τιμή στο ράφι δεν ακολουθεί την ίδια πορεία με την τιμή παραγωγού.
Κερδοσκοπία
Από την άλλη, εκπρόσωποι του πρωτογενούς τομέα καταγγέλλουν και κερδοσκοπικά παιχνίδια από κάποιες βιομηχανίες. «Το λογικό είναι το ελαιόλαδο να πωλείται κατά 2 ευρώ ακριβότερα από την τιμή παραγωγού, ώστε να καλυφθούν τα έξοδα (μεταφορικά, υλικά συσκευασίας κ.λπ.) των βιομηχανιών, ωστόσο το καπέλο από το χωράφι στο ράφι φτάνει ακόμα και τα 5-6 ευρώ το κιλό», αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Σε ό,τι αφορά στην πορεία των τιμών το επόμενο διάστημα, κύκλοι της αγοράς επισημαίνουν ότι δεν αναμένονται μεγάλες αλλαγές τουλάχιστον έως το φθινόπωρο. Τυχόν αποκλιμάκωση είναι εφικτή μόνο εφόσον αυξηθεί η παραγωγή την ελαιοκομική περίοδο 2024-2025, με εκπροσώπους του κλάδου να κάνουν αισιόδοξες εκτιμήσεις ακόμα και για 200.000 τόνους στην Ελλάδα και 1,1-1,2 εκατ. τόνους στην Ισπανία. «Εφόσον επιβεβαιωθούν αυτές οι προβλέψεις τότε η τιμή παραγωγού θα υποχωρήσει στα 7-8 ευρώ το κιλό, με τις μειώσεις να περνούν και τον τελικό καταναλωτή», τονίζει στον «Ε.Τ.» εκπρόσωπος των μεταποιητών.
Δεν έχουν περάσει στα ράφια οι μειώσεις
Το τελευταίο διάστημα πάντως, μετά την έκρηξη των τιμών παραγωγού πάνω από τα 10 ευρώ το κιλό, η αγορά μπήκε σε μια περίοδο… παύσης, καθώς για σχεδόν 3 μήνες δεν πραγματοποιήθηκαν εμπορικές πράξεις και ξανάρχισαν δειλά δειλά από τα τέλη Απριλίου.
Αν και όλο αυτό το διάστημα οι παραγωγοί και συνεταιρισμοί κρατούσαν στις αποθήκες τους τις τελευταίες ποσότητες ελαιολάδου με στόχο να τις πουλήσουν σε υψηλότερες τιμές, οι συμφωνίες που κλείστηκαν τελικά αφορούν στην πώληση του προϊόντος κοντά στα 8 ευρώ το κιλό, όταν στις τελευταίες πράξεις που έγιναν τον Ιανουάριο η τιμή ήταν στα 9,2 ευρώ το κιλό. Ωστόσο, η έστω και μικρή αυτή μείωση δεν έχει περάσει ακόμα στα ράφια.
Πηγή eleftherostypos.gr
