Την επιβολή προστίμων σε ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις που απαλλάσσονται από το καθεστώς ΦΠΑ και σήμερα δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόστιμο στην περίπτωση που εντοπιστούν να μην εκδίδουν αποδείξεις σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών.
Την ίδια ώρα η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων προγραμματίζει νέου τύπου ελέγχους σε ελεύθερους επαγγελματίες, ακολουθώντας το μοντέλο που εφαρμόστηκε το καλοκαίρι για τα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια. Οι έλεγχοι θα στηρίζονται στην έρευνα συγκεκριμένων επαγγελματικών κλάδων και σε έμμεσες τεχνικές ελέγχου, με βάση τις οποίες οι ελεγκτές από το γραφείο τους θα προσδιορίζουν τα ακαθάριστα έσοδα των ελεύθερων επαγγελματιών.
Γιατροί, ιδιωτικά σχολεία, φροντιστήρια αλλά και πολύ μικρές επιχειρήσεις και επαγγελματίες με τζίρο έως 10.000 ευρώ εξακολουθούν να παραμένουν στο απυρόβλητο, αφού μετά και την τελευταία αλλαγή-αυστηροποίηση που έγινε στα πρόστιμα για όσους δεν εκδίδουν αποδείξεις, οι συγκεκριμένες κατηγορίες εξαιρούνται από τα πρόστιμα.
«Το θέμα αυτό μας απασχολεί έντονα», αναφέρει κορυφαίο στέλεχος της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, προσθέτοντας ότι αναζητούμε λύσεις και σε πολλές περιπτώσεις ούτε το 48ωρο «λουκέτο» αποτελεί ενδεδειγμένη λύση. Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά, αν διαπιστώσουμε ότι ένας γιατρός δεν έχει εκδώσει αποδείξεις για τους πελάτες του, θα είναι δύσκολο να κλείσουμε για δύο ημέρες το ιατρείο του, καθώς θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τους ασθενείς που χρειάζονται ιατρική εξέταση.
Τα σενάρια
Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα από τα σενάρια που εξετάζεται είναι να ισχύσουν ξανά τα αυτοτελή πρόστιμα στις περιπτώσεις των γιατρών και φροντιστηρίων που εντοπίζονται να μην εκδίδουν αποδείξεις και να μην εφαρμοστεί για αυτούς το 48ωρο «λουκέτο».
Το υπουργείο Οικονομικών πάντως ξαναβλέπει όλο το πλαίσιο των προστίμων, αφού από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν τους καλοκαιρινούς μήνες στις τουριστικές περιοχές και στα νησιά οι επιχειρηματίες συνεχίζουν να μην κόβουν αποδείξεις λόγω του μικρού προστίμου που προβλέπεται, τουλάχιστον για την πρώτη φορά που θα διαπιστωθεί η παράβαση.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί κατά τη διαπίστωση παράβασης μη έκδοσης αποδείξεων επιβάλλουν πρόστιμα στο ύψος του 50% του αναλογούντος ΦΠΑ, το οποίο δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από 250 ευρώ για όσους τηρούν απλογραφικά βιβλία και 500 ευρώ για υπόχρεους τήρησης διπλογραφικών βιβλίων
Για παράδειγμα, εάν διαπιστωθεί ότι σε μια ταβέρνα δεν εκδόθηκαν πέντε αποδείξεις στις οποίες αναλογεί ΦΠΑ 60 ευρώ, το πρόστιμο αυτόματα διαμορφώνεται στα 250 ευρώ. Εάν ο ίδιος επιτηδευματίας μέσα σε μία πενταετία υποπέσει στην ίδια παράβαση, ακόμα και αν δεν έχει εκδώσει μία απόδειξη, το πρόστιμο διαμορφώνεται σε 500 ευρώ, ενώ η εκ νέου διάπραξη της ίδιας παράβασης συνεπάγεται πρόστιμο 1.000 ευρώ.
Με «πιλότο» το νέο μοντέλο ελέγχων και διασταυρώσεων στοιχείων που εφαρμόστηκε στα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός στρέφει τώρα την προσοχή του στους ελεύθερους επαγγελματίες
Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έχει εκπονήσει σχέδιο για τους ελέγχους στους ελεύθερους επαγγελματίες (γιατροί, δικηγόροι, ηλεκτρολόγοι, λογιστές, μηχανικοί, υδραυλικοί κ.λπ.), οι οποίοι θα γίνονται ανάλογα με τον βαθμό «επικινδυνότητας» του εκάστοτε κλάδου, όπως αυτός προκύπτει από την «ανάλυση κινδύνου» (risk analysis).
Οι ελεγκτές θα ψάχνουν ακόμη και τα εισοδήματα και την περιουσιακή κατάσταση γονιών, παιδιών και αδελφών, για να εντοπιστούν περιπτώσεις φορολογούμενων που εργάζονται παράνομα και αποκτούν περιουσιακά στοιχεία. Οι έλεγχοι θα στηρίζονται στην έρευνα ανάλογα με την κατηγορία του επαγγέλματος ή ανά ομάδα των κλάδων και θα γίνονται με μέθοδο που θα προσδιορίζει με έμμεσο τρόπο τον τζίρο των επαγγελματιών.
Με τη συλλογή και την επεξεργασία στοιχείων ο ελεγκτής θα υπολογίζει εξ αποστάσεως από το γραφείο του το ακαθάριστο εισόδημα των επαγγελματιών, συγκρίνοντας τι δηλώνουν οι ίδιοι αλλά και τι δηλώνουν άλλοι επαγγελματίες του ίδιου κλάδου που δραστηριοποιούνται στην ίδια περιοχή. Αν αυτό που δηλώνουν αποκλίνει από τα έσοδα, όπως τα υπολογίζει η Εφορία, τότε θα εκδίδονται εντολές ελέγχου.
«Σαφάρι»
Η ΓΓΔΕ θα συνεχίζει τους προληπτικούς ελέγχους όλη τη χώρα. Το καλοκαίρι οι 2.188 φοροελεγκτές έβαλαν 48ωρο «λουκέτο» σε 110 καταστήματα σε τουριστικούς προορισμούς της χώρας (μπαρ και ταβέρνες), ενώ πραγματοποίησαν 39.246 έλεγχους. Η υψηλότερη παραβατικότητα εντοπίζεται στην Κέρκυρα (39%) και από κοντά ακολουθούν και τα υπόλοιπα Ιόνια Νησιά, με ποσοστά παραβατικότητος 35,2% στην Κεφαλονιά, 34,01% στη Ζάκυνθο, 32,9% στη Λευκάδα, και ακολουθεί η Λάρισα με ποσοστό παραβατικότητας 30,3%. Αντίθετα, στα πλέον δημοφιλή νησιά του Αιγαίου, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, η παραβατικότητα έχει μειωθεί, με αποτέλεσμα και τα έσοδα του Δημοσίου από τον ΦΠΑ να έχουν εκτοξευθεί στα ύψη
Οι έλεγχοι ανέβασαν τις εισπράξεις ΦΠΑ στα νησιά. Τα στοιχεία δείχνουν εκτίναξη των εισπράξεων ΦΠΑ έως και 253%, η οποία συντελέστηκε κυρίως στα πλέον τουριστικά νησιά, όπως η Μύκονος, η Ρόδος και η Σαντορίνη.
Πιο συγκεκριμένα τον Σεπτέμβριο:
Στη Μύκονο τα έσοδα από τον ΦΠΑ ήταν κατά 253% υψηλότερα του στόχου και ανήλθαν στα 4,3 εκατ. ευρώ έναντι πρόβλεψης για 1,225 εκατ. ευρώ.
Στη Ρόδο κατά 238,5% έναντι του στόχου.
Στη Ζάκυνθο η υπέρβαση έφτασε το 132,5% έναντι του στόχου.
Στην Κέρκυρα οι εισπράξεις ήταν μεγαλύτερες κατά 92,4%.
Στη Σαντορίνη η υπέρβαση έφτασε το 87,7% έναντι του στόχου.
Αντίθετα, στην Αττική τα έσοδα από ΦΠΑ ήταν μειωμένα κατά 37%.
Συνολικά τον Σεπτέμβριο τα έσοδα από τον ΦΠΑ ήταν υψηλότερα κατά 4,6% έναντι του στόχου.