Γράφει ο Όμηρος Τσάπαλος
Follow @OmirosTsapalos
Όταν ένα παλιό κτήριο αντιμετωπίζει προβλήματα στατικότητας σε κάποιο σημείο των θεμελίων του, τότε οι μηχανικοί παρεμβαίνουν για να το σώσουν με τσιμεντοενέσεις και άλλες βελτιωτικές παρεμβάσεις. Το κάνουν για να αντιμετωπίσουν την διάβρωση μέρους των θεμελίων, διάβρωση που, αν δεν σταματήσει εγκαίρως, μπορεί να προκαλέσει κατάρρευση ολόκληρου του οικοδομήματος.
Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα συμπληρώνει αύριο 60 χρόνια ζωής, 60 χρόνια από την υπογραφή της Ιδρυτικής Συνθήκης της Ρώμης. Αναμφισβήτητα η κύρια αποστολή του, που ήταν να διασφαλίσει την μακροχρόνια ειρήνη στην ευρωπαϊκή ήπειρο, εκπληρώθηκε και μάλιστα στο έπακρο. Η Ε.Ε. κατάφερε να φέρει πολύ κοντύτερα όλους τους λαούς της Ευρώπης, να δημιουργήσει ένα κλίμα ενότητας και συνεννόησης σε βασικές πτυχές της καθημερινότητας μας, όπως οι μετακινήσεις και οι συναλλαγές, και να δώσει την ευκαιρία σε αργοπορημένες οικονομίες να τρέξουν γρήγορα για να καλύψουν το χαμένο έδαφος, αξιοποιώντας παράλληλα ευρωπαϊκές ενισχύσεις και κονδύλια.
Η Ε.Ε. όμως απέτυχε να ολοκληρωθεί πολιτικά αλλά και οικονομικά. Απέτυχε να παγιώσει την αναγκαιότητα της πολιτικής και πλήρους οικονομικής ενοποίησης στην πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών (λαών και ηγετών), με αποτέλεσμα την τελευταία δεκαετία να παρατηρούμε φυγόκεντρες τάσεις, με αποκορύφωμα φυσικά το BREXIT. Η απογοήτευση των πολιτών για την απουσία προόδου και ουσιαστικής σύγκλισης άρχισε να κατακλύζει τις έρευνες κοινής γνώμης στην πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κρατών. Και λαϊκιστές πολιτικοί έκαναν την εμφάνιση τους δίνοντας ως αντίδοτο στα προβλήματα λιγότερη Ευρώπη με ταυτόχρονη «εθνικοποίηση» κοινών μέχρι σήμερα πολιτικών.
Η αλληλεγγύη των ηγετών της Ευρώπης θα επιβεβαιωθεί αύριο σε μια πανηγυρική τελετή στην Ρώμη και με μια κοινή διακήρυξη που θα υπογράφεται από το σύνολο των ευρωπαίων ηγετών. Είναι αυτό όμως αρκετό; Θα έχει αντίκτυπο στην ανακοπή της καχυποψίας και της απογοήτευσης των πολιτών απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τους ευρωπαίους ηγέτες; Αποτελεί μια έμπρακτη κίνηση αλληλεγγύης μια οικογενειακή φωτογραφία και 28 υπογραφές κάτω από ένα κείμενο επαναβεβαίωσης της συλλογικής ευθύνης που όμοια του έχον υπογραφεί δεκάδες τα τελευταία χρόνια;
Η αλληλεγγύη οφείλει να αποδεικνύεται στην πράξη. Και φέρνω ως παράδειγμα το Eurogroup. O Γερούν Ντάισελμπλουμ εξόργισε του λαούς του Νότου με τις απαράδεκτες δηλώσεις του. Αποτελεί έναν πλήρως απονομιμοποιημένο επικεφαλής ενός άτυπου ευρωπαϊκού θεσμού, την στιγμή που έχασε στις ολλανδικές εκλογές και θα παραιτηθεί του υπουργικού του αξιώματος σε λίγες εβδομάδες. Η αλληλεγγύη της Ευρώπης θα πρέπει να φανεί στο πεδίο εκείνο της πολιτικής που τα τελευταία χρόνια δοκιμάστηκε και χτυπήθηκε. Στο κομμάτι της δημοσιονομικής και οικονομικής σύγκλισης.
Η Ελλάδα αποτελεί το θεμέλιο που χρειάζεται ενίσχυση για να μπορέσει το οικοδόμημα να αποκτήσει και πάλι στατική επάρκεια. Η Ελλάδα είναι η χώρα που υπέστη την μεγαλύτερη οικονομική απομείωση στην ιστορία της μεταπολεμικής Ευρώπης. Είναι η χώρα με την μεγαλύτερη κοινωνική αναταραχή και με τα μεγαλύτερα ποσοστά αντιευρωπαισμού, όπως αυτά καταγράφονται στις τελευταίες έρευνες.
Η λύση στο πρόβλημα δεν είναι η αποβολή της Ελλάδος από τον σκληρό πυρήνα της Ευρώπης. Η λύση είναι η ενίσχυση της παρουσίας της. Και μια απόφαση για ορισμό του Έλληνα υπουργού Οικονομικών ως επικεφαλής του Eurogroup για τα επόμενα χρόνια θα ήταν μια κίνηση υψηλού συμβολισμού αλλά και έμπρακτης απόδειξης εκ μέρους των ευρωπαίων εταίρων μας ότι η αλληλεγγύη λειτουργεί στην πράξη και όχι μόνο στις διακηρύξεις.
Η Ελληνική Κυβέρνηση οφείλει να κινηθεί προς αυτήν την κατεύθυνση και να επιδιώξει να μπει η Ελλάδα στο παιχνίδι της διαδοχής Ντάισελμπλουμ. Εγώ δεν βλέπω στο πρόσωπο του Έλληνα ΥΠΟΙΚ τον Ευκλείδη Τσακαλώτο. Βλέπω την ευκαιρία μιας χώρας να επιβεβαιώσει με τον πλέον συμβολικό αλλά και ουσιαστικό τρόπο ότι συνεχίζει να είναι παρούσα στον σκληρό πυρήνα της Ευρώπης. Και πως οι εταίροι της την αντιμετωπίζουν ως ίση προς ίσους.
Ας το επιδιώξουμε. Στην τελική δεν χάνουμε τίποτα περισσότερο από όσα έχουμε ήδη χάσει…