Μια διαφορετική χαρτογράφηση της διαδρομής του ιού HIV/ AIDS επιχείρησαν για πρώτη φορά Έλληνες επιστήμονες, αναζητώντας την αφετηρία της παγκόσμιας μετάδοσης του μολυσματικού ιού.
«Η παγκόσμια μετάδοση του ιού HIV-1 ξεκίνησε από την Ασία ή από την Αφρική; Και αν ναι πως συνέβη αυτό;»: σε αυτά τα ερωτήματα απαντά μελέτη Ελλήνων επιστημόνων με επικεφαλής τον Επίκουρο Καθηγητή Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής κ. Δημήτρη Παρασκευή, δίνοντας παράλληλα εξήγηση για το πώς μια τοπική επιδημία ενός μολυσματικού παράγοντα μπορεί να διαδοθεί σε παγκόσμια κλίμακα, όπως συνέβη με τον ιό που προκαλεί το AIDS.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, το AIDS εντοπίζεται ήδη σε χιμπατζήδες στην Αφρική στις αρχές του εικοστού αιώνα. Από την «μαύρη» ήπειρο ξεκίνησε η παγκόσμια διασπορά του ιού και της νόσου περίπου στις αρχές της δεκαετίας του 1970.
Στη μελέτη, οι ερευνητές αναδεικνύουν ένα διαφορετικό μονοπάτι μετάδοσης στην πρόσφατη ιστορία της επιδημίας HIV-1. Όπως εξηγούν, ο τύπος ιού CRF01_AE δημιουργήθηκε στην Κεντρική Αφρική στη δεκαετία του 1970 και στη συνέχεια έγινε διασπορά του στη Νοτιοανατολική Ασία, όπου προκάλεσε εκτενή τοπική επιδημία.
Από εκεί, ο ιός CRF01_AE παρουσίασε παγκόσμια διασπορά με μεταδόσεις CRF01_AE, να αναφέρονται στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη, την Κεντρική και τη Δυτική Αφρική καθώς και την Αυστραλία, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 5% των συνολικών HIV-1 μεταδόσεων.
Η γεωγραφική περιοχή απ’όπου συνέβη η παγκόσμια επέκταση εντοπίστηκε στη Νοτιοανατολική Ασία, και συγκεκριμένα η Ταϊλάνδη ήταν η κύρια πηγή για τις περισσότερες περιοχές του κόσμου. Η Ιαπωνία, η Σιγκαπούρη, το Βιετνάμ και άλλες Ασιατικές χώρες είχαν δευτερεύοντα ρόλο στη διάδοση του CRF01_AE.
Αντίθετα, η Κίνα και η Ταϊβάν δεν είχε κανένα ρόλο στην διασπορά αυτής της επιδημίας.
Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες στην παγκόσμια επέκταση αυτού του ιού που σχετίζεται κυρίως με ετεροφυλική μετάδοση; Οι ερευνητές θεωρούν ότι ο κεντρικός ρόλος της Νοτιοανατολικής Ασίας στην παγκόσμια διασπορά μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι η Ταϊλάνδη αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό που χαρακτηρίζεται από τον σεξουαλικό τουρισμό. Μια άλλη παράμετρος είναι η μετανάστευση ή οι μετακινήσεις πληθυσμού από την Ασία προς τον Δυτικό κόσμο.
Σύμφωνα με τον καθηγητή κ. Παρασκευή «η μελέτη υπογραμμίζει τη μοναδικότητα της επιδημίας CRF01_AE, που αποτελεί το μοναδικό τύπο ιού που η παγκόσμια εξάπλωση του δεν συνέβη από την Αφρική. Ο τύπος CRF01_AE σχετίζεται κυρίως με ετεροφυλικές μεταδόσεις».
Σημειώνεται ότι η μελέτη έχει πραγματοποιηθεί στο Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Ρετροϊών, Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής με τη συνεργασίατων Δ. Παρασκευή (Επίκουρος Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Γ. Μαγιορκίνη (Λέκτορας Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Α. Χατζάκη (Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και των ερευνητών Κ. Αγγελή και Ι. Μαμάη. Στη μελέτη συμμετείχαν ερευνητές συνολικά από 29 Ερευνητικά Ινστιτούτα από την Ευρώπη, το Ισραήλ και τις ΗΠΑ.
