Γράφει η Σοφία Νέτα
Από τα πρώτα που δεν τηρείται στα νοσοκομεία είναι οι ώρες επισκεπτηρίου. Είτε είναι μαιευτήριο που νομίζουμε ότι είναι παιδική χαρά και ξεχνάμε ότι είναι κι αυτό ένα νοσοκομείο, είτε είναι το παιδοογκολογικό, το επισκεπτήριο υπάρχει απλά για να μη τηρείται…
Η Μένια Κουκουγιάννη, μητέρα παιδιού που νόσησε από λευχαιμία και ιδρύτρια του site karkinaki.gr, το οποίο απευθύνεται σε γονείς παιδιών με καρκίνο, μας κατέθεσε την εμπειρία της από το παιδοογκολογικό νοσοκομείο «Ελπίδα»:
«Σ’ αυτό το νοσοκομείο, δεν υπάρχει επισκεπτήριο γιατί απαγορεύεται. Άλλα επισκέπτες κυκλοφορούν στους διαδρόμους. Οι κανόνες λένε ότι είναι απαραίτητη η χρήση μάσκας και το πλύσιμο των χεριών. Μάσκες δίνονται δωρεάν από το νοσηλευτικό προσωπικό. Στους διαδρόμους υπάρχουν βρύσες για το πλύσιμο των χεριών. Τις περισσότερες φορές βέβαια λείπει το υγρό σαπούνι, το αντισηπτικό και οι χειροπετσέτες. Παρατήρησα, ότι το πρώτο καιρό της νοσηλείας, όλοι τηρούν τους κανόνες. Ακόμη και οι επισκέπτες. Σε λίγες μέρες αυτό βέβαια περνάει. Το άρρωστο παιδί, δυστυχώς, νοσεί από θανατηφόρα ασθένεια, βρίσκεται σε απλασία, σε δύσκολες συνθήκες. Κι όσο και αν αποζητάμε τη συμπαράσταση, το χάδι, να δούμε τους συγγενείς μας, ας μη ξεχνάμε ότι μιλάμε για ένα ογκολογικό νοσοκομείο. Όπου πρέπει να προστατεύσουμε τα παιδιά μας από τα πάντα. Από τη σκόνη, τα μικρόβια, τα λουλούδια, τις ιώσεις. Ότι πρέπει κι εμείς, οι συνοδοί, να είμαστε πολύ προσεκτικοί, γιατί είμαστε σε άμεση καθημερινή επαφή με το άρρωστο παιδί μας.
Υπάρχουν κανόνες συμπεριφοράς, υγιεινής, διαμονής, σε ένα τέτοιο νοσοκομείο, όπως και σε κάθε νοσοκομείο. Τόσο για να κυλά «ήρεμα» η μέρα όλων όσο, κυρίως, για να προστατεύουμε τα παιδιά μας από πολλά…
Ειδικά στους κοινόχρηστους χώρους, δυστυχώς, οι περισσότεροι ξεχνάμε τους καλούς μας τρόπους και το βάσανο μας. Στο συγκεκριμένο νοσοκομείο, κάθε κλινική έχει κοινόχρηστη κουζίνα. Η κουζίνα έγινε για τα παιδιά. Για να μπορούμε να ζεστάνουμε ένα φαγητό για τα παιδιά μας, να ετοιμάσουμε ένα γρήγορο κι εύκολο γεύμα για τα παιδιά, να συντηρούμε κάποια φαγητά, φρούτα στο ψυγείο, να μπορούμε να τους φτιάξουμε ένα γάλα ή μια σούπα –ή έναν καφέ να πιούμε.
Το κακό ξεκινάει από το ίδιο το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Γιατί παραβλέπουν τον κανόνα που λέει ότι απαγορεύεται σε ένα νοσοκομείο να μαγειρεύεις και επιτρέπουν τη χρήση της κουζίνας για μαγείρεμα. Κι από τη στιγμή που λένε ότι «μπορείτε να φτιάξετε κάτι και για εσάς», να τα τηγανητά ψάρια και καλαμάρια και συκωτάκια, και να τα ψησίματα στο φούρνο, γαλακτομπούρεκο, τυροπιτάκια, πίτες, πίτσες, και να οι μακαρονάδες και οι πατάτες. Και φυσικά, η καθαριότητα δεν αφορά την καθεμία από εμάς που χρησιμοποιούμε κοινόχρηστες συσκευές και χώρους, αλλά τις καθαρίστριες του νοσοκομείου, οι οποίες πέρα από τα δωμάτια, τους διαδρόμους, τις τουαλέτες, πρέπει να καθαρίζουν και όλα όσα αφήνουμε πίσω μας. «Γι’ αυτό δεν πληρώνονται;»…
Κι ανοίγεις το ψυγείο. Το βασίλειο των μικρόβιων –των πιο ανθεκτικών! Γιατί κάθε φορά που αδειάζει ένα δωμάτιο, ενώ μαζεύουμε όλα μας τα πράγματα, το ράφι μας στο ψυγείο δεν το αδειάζουμε ποτέ. Φαγητά μουχλιασμένα. Γάλατα ληγμένα. Φρούτα που έχουν σαπίσει. Η κοινή λογική και οι κανόνες υγιεινής λένε ότι τα φαγητά φυλάσσονται σε δοχεία που κλείνουν. Το ίδιο ισχύει και για τα φρούτα. Όχι όμως για εμάς εκεί μέσα.
Η ίδια συμπεριφορά, βέβαια, αφορά και τη χρήση των μπαλκονιών. Οι κανονισμοί του νοσοκομείου λένε ότι απαγορεύεται η χρήση τους. Και πάλι γιατροί και νοσοκόμες κάνουν τα στραβά μάτια και μας αφήνουν να βγαίνουμε στο μπαλκόνι. Να πάρουμε λίγο αέρα, να ανοίξει λίγο το μάτι μας. Όμως δεν μας αρκεί αυτό. Στήνουμε το τραπεζάκι και την καρέκλα μας, απλώνουμε την μπουγάδα μας, τινάζουμε τα σεντόνια μας. Και καπνίζουμε. Και πετάμε τα πάντα από κάτω. Να θυμίσω ότι στο ισόγειο είναι ακόμη μια παιδοογκολογική κλινική που, δυστυχώς, λειτουργεί. Κι είναι εκεί παιδιά σαν τα δικά μας.
Υπάρχει βέβαια και η κοινή λογική. Το περιβάλλον πρέπει να είναι καθαρό, αποστειρωμένο –όσο είναι αυτό δυνατό. Τα παιδιά που βρίσκονται σε θεραπείες έχουν διάφορες αντιδράσεις. Δεν αντέχουν τις μυρωδιές, το θόρυβο, τα φώτα. Κάνουν εμετούς, διάρροιες, κολλάνε λοιμώξεις και μικρόβια.
Το γαλακτομπούρεκο που ψήνεται στον κοινόχρηστο φούρνο, το συκωτάκι που τηγανίζεται στο μάτι της κουζίνας, το κρεμμυδάκι στη χωριάτικη σαλάτα, δεν είναι για τα άρρωστα παιδιά μας. Αλλά ακόμη κι αν είναι –αφού η κορτιζόνη προκαλεί διάφορα–, γιατί θα πρέπει να ενοχλούμε τα υπόλοιπα παιδιά; Γιατί το δικό μου παιδί να κάνει εμετό από τις μυρωδιές των φαγητών; Γιατί όσοι καπνίζουν στα μπαλκόνια, δεν σκέφτονται ότι κάνουν κακό όχι μόνο στο παιδί που νοσηλεύεται δίπλα τους, αλλά και στο δικό τους το παιδί, αφού ο καπνός μπαίνει κυρίως στο δικό τους δωμάτιο; Γιατί να κάνουν παρατήρηση οι γονείς του ισογείου, ότι πετάνε γόπες και τσιγάρα στα δικά τους μπαλκόνια;;
Για μένα το πρόβλημα ξεκινάει και τελειώνει στους γιατρούς και στις νοσηλεύτριες, που δεν επιβάλλουν τους κανόνες. Έχουμε αποδείξει ότι κοινή λογική, ευαισθησία, προστασία, δεν μας αφορούν. Το να κάνουν «τα στραβά μάτια» και να επιτρέπουν να καταστρατηγούνται οι κανόνες, δεν βοηθάει κανέναν. Ούτε, φυσικά, τους ίδιους. Μόνο προβλήματα δημιουργεί. Ισχύουν όλα για όλους, χωρίς καμία εξαίρεση. Αφού εμείς οι ίδιοι οι γονείς, που κινδυνεύουν τα παιδιά μας, δεν τα προστατεύουμε, γιατί να το κάνουν οι άλλοι;
Σοβαρότερο όμως πρόβλημα είναι οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Έρευνες δείχνουν ότι Έλληνες ασθενείς είναι 4οι στην Ευρώπη στις λοιμώξεις που κολλούν κατά τη διάρκεια της νοσηλείας τους σε νοσοκομείο. Συχνές αιτίες μόλυνσης είναι οι καθετήρας φλέβας (ο ΜΟ μολύνσεων στην Ευρώπη είναι 46,7%. Το υψηλότερο ποσοστό το έχει η Ελλάδα 70,6%).
Το παιδοογκολογικό νοσοκομείο σε σχετική έρευνα από το πρόγραμμα CLEO, είναι νοσοκομείο με πολλά περιστατικά σε ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Δηλαδή μπορεί το παιδί μου να γλιτώσει από τον καρκίνο αλλά να το χάσω από μικρόβια. Και δυστυχώς οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις αφορούν κυρίως το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Οι κανόνες υγιεινής δεν τηρούνται τις περισσότερες φορές από τους ίδιους τους γιατρούς. Ο κάθε γιατρός ή η κάθε νοσοκόμα θα σου δώσουν διαφορετικές οδηγίες για τον καθαρισμό του καθετήρα Χίκμαν. Γιατροί από άλλες ειδικότητες επισκέπτονται παιδιά σε απλασία, χωρίς να φοράνε μάσκα, με την ίδια ποδιά και τα ίδια ακουστικά ή άλλα εργαλεία, που επισκέφτηκαν κι εξέτασαν άλλα παιδιά, βάζοντας μεγάλη ποσότητα αντισηπτικού μόνο. Οι περισσότεροι γιατροί και νοσηλευτές δεν ξέρουν να πλένουν τα χέρια τους σωστά. Κι αν ξέρουν, δεν το κάνουν. Εγώ τουλάχιστον δεν είδα κανέναν, δεν μου έμαθε κανείς. Το έμαθα αργότερα, αφού είχαμε δει βγει από το νοσοκομείο, αφού η Νεφέλη είχε ήδη κολλήσει ψευδομονάδα και ταλαιπωρήθηκε 2 ολόκληρους μήνες. Το συχνό και σωστό πλύσιμο και η σωστή χρήση του αντισηπτικού, μπορούν πραγματικά να μας γλιτώσουν από πολλά.
Γι αυτό και το www.karkinaki.gr σε συνεργασία με το πρόγραμμα CLEO (www.cleoresearch.org) , έχουμε ξεκινήσει καμπάνια ενημέρωσης «μικρόβια μακριά με χέρια καθαρά». Να ενημερώσουμε, να δείξουμε πως πλένουμε τα χέρια μας σωστά, είτε είμαστε σε ένα νοσοκομείο, είτε στο σπίτι μας, να πούμε γιατί είναι σημαντικό να πλένουμε τα χέρια μας…σωστά!»,
Η πραγματικότητα αυτή είναι. Και όσο και να φωνάζουμε και να μαλώνουμε και να βριζόμαστε, δεν αλλάζει. Οι γιατροί και οι νοσηλευτές θα παραμείνουν ελάχιστοι. Δύσκολα ίσως να τους πείσεις να πλένουν τα χέρια τους σωστά. Τα αναλώσιμα του νοσοκομείου δεν θα αλλάξουν. Το φαγητό θα παραμείνει το ίδιο. Περισσότερες καθαρίστριες δεν θα προσληφθούν. Παιδιά όμως θα συνεχίσουν, δυστυχώς, να περνάνε τις πόρτες των νοσοκομείων. Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, να είμαστε όλοι λίγο πιο προσεκτικοί –για το δικό τους καλό…
