Ικανοποιητικά εξελίσσεται ο εμβολιασμός των ανηλίκων έναντι του SARS-CoV-2 με σχεδόν έξι στα δέκα παιδιά και εφήβους ηλικίας 12 έως 17 ετών στη χώρα μας να έχουν κάνει το εμβόλιο. Στις ηλικίες 5 έως 11 ετών το σχετικό ποσοστό είναι κοντά στο 20%, ωστόσο όλο και περισσότεροι γονείς παίρνουν την πρωτοβουλία να εμβολιάσουν το παιδί τους, με αποτέλεσμα όταν υπάρχουν διαθέσιμα ραντεβού για εμβολιασμό παιδιών αυτά να κλείνονται αμέσως.
Το αποτύπωμα του εμβολιασμού στους ανηλίκους είναι θετικό και όπως αναφέρει στην «Κ» η καθηγήτρια Παιδιατρικής και Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και διευθύντρια της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ στο νοσοκομείο Παίδων «Π.& Α. Κυριακού» Μαρία Τσολιά, «στο δικό μας τμήμα COVID δεν έχει χρειαστεί να νοσηλεύσουμε εμβολιασμένο παιδί».
Σύντομα η έγκριση
Προς το παρόν η χορήγηση τρίτης δόσης συστήνεται στα παιδιά με ανοσοκαταστολή (μεταμοσχευμένα, με καρκίνο υπό αγωγή κ.ά.), ενώ εντός των ημερών θα δοθεί το πράσινο φως για αναμνηστική δόση σε παιδιά και με άλλες παθήσεις, όπως συγγενείς καρδιοπάθειες, οι οποίες τα καθιστούν υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση. Κρίσιμη για την προστασία των ενηλίκων αποδεικνύεται η αναμνηστική δόση, και είναι ενδεικτικό ότι από το σύνολο των ασθενών που χρειάστηκαν διασωλήνωση και των ασθενών που κατέληξαν από τα μέσα Δεκεμβρίου έως και το τέλος Ιανουαρίου, εμβολιασμένοι με τρεις δόσεις ήταν μόλις το 5,7% και το 7,3% αντίστοιχα.
«Ο εμβολιασμός των εφήβων πάει πολύ καλά στη χώρα μας. Στις ηλικίες 12 έως 17 ετών ξεπερνάει το 55%, ενώ ακόμα υψηλότερο είναι το ποσοστό μεταξύ των παιδιών της τελευταίας τάξης του Λυκείου που θέλουν να εμβολιαστούν και ενόψει των Πανελλαδικών Εξετάσεων», σημειώνει στην «Κ» η κ. Τσολιά. Και τονίζει, «παράλληλα όλο και περισσότεροι γονείς μικρότερων παιδιών ηλικίας 5 έως 11 ετών παίρνουν την πρωτοβουλία να εμβολιάσουν τα παιδιά τους. Το βλέπουμε και στο δικό μας εμβολιαστικό κέντρο όπου τα ραντεβού που γίνονται διαθέσιμα κλείνονται αμέσως από γονείς. Βέβαια το ποσοστό ακόμα είναι χαμηλό, αλλά όσο περνάει ο καιρός οι γονείς ξεθαρρεύουν. Ειδικά τώρα που έχει φανεί ότι οι παρενέργειες και κυρίως τα περιστατικά μυοκαρδίτιδας είναι εξαιρετικά σπάνια στα μικρά παιδιά και σαφώς λιγότερα από αυτά που παρατηρούνται σε εφήβους».
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Υγείας, περίπου το 20% των παιδιών ηλικίας 5 έως 11 ετών έχει εμβολιαστεί, που σε απόλυτους αριθμούς είναι 130.000 άτομα. Με βάση στοιχεία από τις ΗΠΑ, η συχνότητα της μυοκαρδίτιδας ως παρενέργεια του εμβολιασμού στα παιδιά ηλικίας 5 έως 11 ετών είναι περίπου μία στο εκατομμύριο εμβολιασμών.
Εισαγωγές παιδιών
Οπως επισημαίνει η κ. Τσολιά, με βάση τα στοιχεία του ΕΟΔΥ, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι εισαγωγές των εφήβων στις ηλικίες 12-17 στα νοσοκομεία δεν ακολούθησαν την αύξηση των περιστατικών COVID-19 που παρατηρήθηκε στις αρχές του έτους. «Περιμένουμε την τελική επεξεργασία και τις αναλύσεις των δεδομένων, ωστόσο βλέπουμε μία σταθεροποίηση, γεγονός που πιθανόν να οφείλεται στον εμβολιασμό», τονίζει η κ. Τσολιά και προσθέτει, «στο δικό μας κέντρο δεν έχουμε νοσηλεύσει εμβολιασμένο παιδί. Ούτε με ήπια COVID-19, ούτε με MIS-C (πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο COVID-19), το οποίο σίγουρα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως σπάνιο σε παιδιά που έχουν περάσει COVID-19, με δεδομένο ότι εκτιμάται ότι έως το τέλος Δεκεμβρίου 119 παιδιά σε δημόσια νοσοκομεία και περίπου 10 σε ιδιωτικά είχαν νοσηλευτεί με το συγκεκριμένο σύνδρομο».
Εντός των ημερών αναμένεται να ανακοινωθεί και η απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών για την επέκταση της αναμνηστικής δόσης σε μεγαλύτερη ομάδα παιδιών ηλικίας 12 έως 18 ετών με προβλήματα υγείας. Ηδη η Επιτροπή έχει εγκρίνει τη χορήγηση τρίτης δόσης σε παιδιά με θέματα ανοσοκαταστολής όπως μεταμοσχευμένα παιδιά ή παιδιά με καρκίνο υπό θεραπεία. «Συζητούμε και αναμένεται να λάβουμε απόφαση για τη χορήγηση αναμνηστικής δόσης – booster και σε παιδιά με υψηλό κίνδυνο για σοβαρή νόσηση, όπως είναι τα παιδιά με συγγενείς καρδιοπάθειες, χρόνια αναπνευστικά προβλήματα και άλλες παθήσεις. Είναι υπό διαμόρφωση η λίστα με τις παθήσεις για τις οποίες θα συστήνεται η booster δόση στα παιδιά», σημειώνει η καθηγήτρια Παιδιατρικής και Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας του ΕΚΠΑ Μαρία Τσολιά. Σύμφωνα με την ίδια, η Επιτροπή δεν συζητάει τη χορήγηση αναμνηστικής δόσης στον υγιή παιδικό και εφηβικό πληθυσμό.
Οι ενήλικες
Σε ό,τι αφορά τον ενήλικο πληθυσμό στη χώρα μας το 84% έχει εμβολιαστεί, με το 88% αυτών να έχει κάνει και την αναμνηστική δόση. Στα άτομα άνω των 60 ετών το ποσοστό εμβολιασμού ανέρχεται στο 91% που σημαίνει ότι περίπου 300.000 πολίτες αυτής της ηλικιακής ομάδας παραμένουν ανεμβολίαστοι. Οπως ανέφερε στην «Κ» ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, Θεοκλής Ζαούτης, το διάστημα από τις 15 Δεκεμβρίου 2021 και μέχρι περίπου τα τέλη Ιανουαρίου 2022, διασωληνώθηκαν, λόγω COVID-19, 1.641 ασθενείς εκ των οποίων οι 1.316 (80,3%) ήταν ανεμβολίαστοι ή μερικώς εμβολιασμένοι, 231 (14%) είχαν εμβολιαστεί με δύο δόσεις και 94 (5,7%) είχαν λάβει και την αναμνηστική δόση. Το ίδιο διάστημα κατέληξαν 3.541 ασθενείς με COVID-19 εκ των οποίων 2.566 (72,2%) ήταν ανεμβολίαστοι ή μερικώς εμβολιασμένοι, 726 (20,5%) είχαν εμβολιαστεί με δύο δόσεις και 259 (7,3%) είχαν εμβολιαστεί και με τις τρεις δόσεις. «Αν αναλογισθούμε ότι η πλειονότητα των ατόμων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες και άρα κινδυνεύει με σοβαρή νόσο έχουν εμβολιασθεί, αντιλαμβανόμαστε ότι ο σχετικός κίνδυνος για τους εμβολιασμένους είναι πολύ μικρός», σχολιάζει ο κ. Ζαούτης.
Τι ισχύει σε ΗΠΑ και Ευρώπη
Στις ΗΠΑ έχει δοθεί η έγκριση για τρίτη δόση σε παιδιά και εφήβους ηλικίας 12 έως 18 ετών, ενώ για την Ευρώπη ειδική επιτροπή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων αξιολογεί δεδομένα για τη χρησιμότητα μιας τρίτης δόσης σε εφήβους. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), υπάρχουν περιορισμένα δεδομένα για το πώς εξελίσσεται η ανοσιακή απάντηση των εφήβων μετά τον εμβολιασμό. Σύμφωνα με αυτά, υπάρχουν ενδείξεις για μείωση της αποτελεσματικότητας των εμβολίων έναντι συμπτωματικής λοίμωξης πέντε ή έξι μήνες μετά την ολοκλήρωση του βασικού εμβολιασμού με δύο δόσεις, ωστόσο δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν μείωση της αποτελεσματικότητας εναντίον σοβαρής νόσησης. Οπως τονίζεται στην έκθεση, σε αυτή τη φάση θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην ολοκλήρωση του βασικού εμβολιασμού και της αναμνηστικής δόσης στον ενήλικο πληθυσμό πριν να υπάρξει σκέψη για χορήγηση αναμνηστικής δόσης σε υγιή παιδιά και εφήβους ηλικίας 12 έως 18 ετών.
