Το «όχι» της κυπριακής βουλής στο σχέδιο της τρόικας δημιουργεί εκ των πραγμάτων την ανάγκη για ένα “Plan B” το οποίο θα απαντάει σε τρία βασικά ζητούμενα: Πρώτον, θα επιτρέπει στις τράπεζες να ξανανοίξουν χωρίς το κίνδυνο bank run. Δεύτερον, θα διαφυλάσσει την αξιοπιστία του συνόλου των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών της. Τρίτον, θα επιτρέπει στην Κύπρο να είναι αυτή που θα αποφασίσει το πώς θα διαχειριστεί τους ενεργειακούς πόρους της.
Για να επιτευχθούν και οι τρείς στόχοι, θα πρέπει ο σχεδιασμός του Plan B από την κυπριακή ηγεσία να περιλαμβάνει άμεσες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες ενέργειες. Σε αυτή την κατεύθυνση τα βασικά συστατικά στοιχεία του Plan B πρέπει να είναι:
– Κανένα κούρεμα στις τραπεζικές καταθέσεις.
– Ένα πρόγραμμα ήπιας λιτότητας. Όλοι ξέρουν ότι πήραν αυξήσεις από τον Χριστόφια σε μια εποχή που βυθιζόταν η χώρα. Μόνο αυτές οι αυξήσεις να ανακληθούν φτάνει.
– Εσωτερικός δανεισμός από τα Ταμεία Πρόνοιας και την Κυπριακή Εκκλησία, που έχουν μεγάλες περιουσίες στην Κύπρο.
– Εξαγορά της Λαϊκής έναντι συμβολικού τιμήματος από όποιον ενδιαφέρεται.
– Διατήρηση του ελέγχου των υποκαταστημάτων στην Ελλάδα, διότι θα υπάρχει ανάγκη για εξωστρέφεια.
Το Pnan B ωστόσο δεν μπορεί να εξαντλείται μόνο σε οικονομικά μέτρα. Χρειάζεται να αποτυπώνει και πολιτική βούληση για επίλυση του Κυπριακού. Έτσι όπως ήρθαν τα πράγματα, αν η Κύπρος δεν θέλει να είναι όμηρος του Βερολίνου πρέπει να πάρει την πρωτοβουλία για μια νέα προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος. Ένα επικαιροποιημένο Σχέδιο Ανάν προφανώς θα εμπεριέχει δυσμενέστερους όρους από το αρχικό, ωστόσο είναι η ικανή και αναγκαία συνθήκη για να έχει η Κύπρος διαπραγματευτική δύναμη έναντι της Ε.Ε. Η επανεκκίνηση της διαδικασίας επίλυσης που ασφαλώς θα έχει πολιτικό κόστος είναι καλύτερο να γίνει τώρα, στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου Plan B και όχι να επιβληθεί από την εξέλιξη των πραγμάτων και όταν ο νεοεκλεγείς Αναστασιάδης δεν θα έχει πλέον το πολιτικό κεφάλαιο που απαιτείται για την προώθηση της επίλυσης.
Η διαδικασία των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού θα δώσει χρόνο αλλά και νέα δεδομένα στη σύναψη των απαιτούμενων συμμαχιών με τρίτες χώρες (ΗΠΑ, Ισραήλ, Ρωσία) για την εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων και μάλιστα ανεξάρτητα από την όποια άποψη έχουν οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο. Θα ήταν ιστορικά άδικο για την Κύπρο, να εξαργυρώσει τη δυνατότητά της να γίνει Κατάρ με μερικά δισεκατομμύρια από την Ευρώπη. Διότι περί αυτού πρόκειται στην ουσία, καθώς η υπό πλήρη γερμανικό έλεγχο Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αρχίσει να μοιάζει περισσότερο με Σοβιετική Ένωση. Και όλοι γνωρίζουν ιστορικά με τι τρόπους διαχειρίστηκε η Σοβιετική Ένωση τα ενεργειακά αποθέματα περιοχών που βρίσκονταν στην επικράτειά της. Υπήρχαν μόνο προς όφελος της νομενκλατούρας ( εν προκειμένω τη βορειοευρωπαική ελίτ) και οι συγκεκριμένες περιοχές βυθίζονταν στη φτώχεια και στην πείνα.
Μεγαλωμένη στην Ανατολική Γερμανία, είναι πολύ φυσικό η κ. Μέρκελ να αισθάνεται άνετα με τέτοιες αντιλήψεις. Το ερώτημα είναι γιατί η υπόλοιπη Ευρώπη – με τιμητική εξαίρεση τη Μ. Βρετανία και από χθες το βράδυ και την Κύπρο – να ακολουθεί σαν υπνωτισμένη αυτόν τον εκτροχιασμό κάθε έννοιας αστικής δημοκρατίας και ελεύθερης οικονομίας, που συνιστούν τους βασικούς πυλώνες του ευρωπαϊκού πολιτισμού.
Το Plan B της Κύπρου, στο βαθμό που ευοδωθεί, μπορεί να αποτελέσει κι ένα Plan Β για την Ευρώπη που έχει ξεκινήσει (ακόμη κι αν δεν το συνειδητοποιεί) να μετράει αντίστροφα για τη διάλυσή της.
Με το Plan B, η Κύπρος σε 24 μήνες θα έχει ξανασταθεί στα πόδια της , θα έχει αποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό την αξιοπιστία του τραπεζικού συστήματός της, δεν θα έχει υποθηκεύσει το ενεργειακό πλεονέκτημά της και θα μπορεί κα κάνει δημοψήφισμα για το αν θα παραμείνει ή όχι στην Ευρώπη. Κι έτσι από επαίτης θα έχει γίνει ρυθμιστής.
ΥΓ1: Η πτήση του πολεμικού αεροσκάφους της βρετανικής RAF πέρα από το πρακτικό ζήτημα του να μεταφέρει ένα εκατομμύριο ευρώ για το προσωπικό των βάσεων, είχε κι ένα ισχυρό συμβολικό μήνυμα. Έδειχνε με έναν απαξιωτικό τρόπο τι σημαίνει ευρωζώνη αυτή τη στιγμή. Και έλεγε επίσης με βρετανικό στυλ, πως όποτε χρειάζεται σηκώνονται και αεροπλάνα της RAF.
ΥΓ2: Την ώρα που γράφονταν οι γραμμές αυτές, το Reuters μετέδιδε πως συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για δάνειο από τη Ρωσία. Σοφή κίνηση.
ΥΓ3: Το «όχι» στο Σχέδιο Ανάν ήταν σε μεγάλο βαθμό μια έκφραση συναισθηματισμού. Το «όχι» στην τρόικα θα σημαίνει σοβαρούς κινδύνους αν μείνει και πάλι μόνο στο συναίσθημα. Απαιτείται στρατηγική χωρίς συναίσθημα.
ΥΓ4: Ελπίζω ο αμερικανός πρέσβης στη Λευκωσία να μην κοιμάται όπως ο συνάδελφός του στην Αθήνα για να ξυπνήσει κι αυτός όταν το τραίνο θα’ χει φύγει.
