Γράφει ο Κων/νος Μανίκας,
Οικονομολόγος–Ψυχολόγος
Μια διαχρονική τάση ετεροπροσδιορισμού την είχαμε πάντα ως νεοελληνικό έθνος. Όπως επίσης και την εμμονή να διαχωριζόμαστε ταυτιζόμενοι απόλυτα με την μια ή την άλλη κυρίαρχη δύναμη. Πλάθαμε του μύθους μας και πείθαμε τους εαυτούς μας ότι η αποστομωτική απάντηση σε όλα τα ζητήματα βρίσκεται στον από μηχανής εξωγενή Θεό που επεμβαίνει λυτρωτικά αποκαθιστώντας την τιμή των δίκαιων εθνικών αιτημάτων.
Κι αν σε άλλες εποχές ο διαχωρισμός ήταν μια απλουστευμένη αναπαραγωγή του Ψυχρού Πολέμου (Δύση ή Ανατολή), στο σημερινό πολυπαραγοντικό διπλωματικό καμβά η τοποθέτηση στο χάρτη των εξελίξεων είναι πλέον μια πιο περίπλοκη διαδικασία. Όσοι βιάζονται να λάβουν παρορμητικά θέση αποκλειστικά με βάση τις ισορροπίες του παρελθόντος, αδιαφορώντας για τις τευτονικές αλλαγές των τελευταίων ετών, θα βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων. Όπως παρόμοια έκπληξη θα αντιμετωπίσουν κι όσοι προσβλέπουν σε θεμελιώδη ανατροπή των δομών προς ίδιον όφελος.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η εγχώρια διαμάχη για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να διεκδικηθεί ο διοικητικός και παραγωγικός ανασχεδιασμός της Ε.Ε οι αδυναμίες των οποίων είναι πιο πασίδηλες από ποτέ το τελευταίο διάστημα. Ανάμεσα στην ολοκληρωτική απόρριψη της ομοσπονδιοποίησης και την απόλυτη απομονωτική ανεξαρτησία αναπτύσσονται θεωρίες για ταύτιση με τη Ρωσία ή τις ΗΠΑ (εσχάτως προέκυψαν απόψεις που συνδυάζουν την πρόσδεση και στα δυο άρματα!) ως αντίβαρο στις Ευρωπαϊκές μονομέρειες.
Πιανόμαστε από ευήκοες δηλώσεις των ηγετών των συγκεκριμένων χωρών που προσκρούουν στις πράξεις τους. Αναζητούμε σε πρωτοβουλίες τους εθνικά υπονοούμενα παραγνωρίζοντας ότι πρωτίστως αφορούν τη διαχείριση των εσωτερικών μετώπων τους. Ο Ομπάμα προτρέπει σε υπέρβαση της λιτότητας όταν ο ίδιος κάνει τρισεκατομμύρια δολαρίων περικοπές κρατικών δαπανών και ο Πούτιν αναφέρεται μέσω συνεργατών, για να μην αναλάβει ο ίδιος αμετάκλητες υποχρεώσεις, σε μια απροσδιόριστη συμπαράσταση στην Ελλάδα που καταλήγει σε πιθανή στήριξη με διαρκώς υποτιμημένα ρούβλια!
Ο πρώτος απευθύνεται στους Ρεπουμπλικάνους και την Αμερικανική κοινωνία θέλοντας να τονίσει ότι η πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης που ακολούθησε είχε θετικά αποτελέσματα για την ανάπτυξη και την απασχόληση στις ΗΠΑ και ο δεύτερος δίνει στην Ε.Ε. το σήμα του πιθανού αντιπερισπασμού μιας διευρυμένης Ευρασιατικής Ένωσης. Όμως ούτε ο ένας, ούτε ο άλλος έχουν να προσφέρουν κάτι απτό για την διευθέτηση των εθνικών μας αδιεξόδων. Ούτε σοβαρές χρηματοδοτικές προθέσεις φαίνονται, ούτε κύμα μαζικών επενδύσεων εκδηλώνεται, παρά μόνο στη συλλογική φαντασίωση μας.
Και οι δυο τους χρησιμοποιούν ως χρηστικό πρόσκαιρο πιόνι την Ελληνική περίπτωση για να εξυπηρετήσουν τις πάγιες γεωπολιτικές βλέψεις τους για τη δημιουργία ελεγχόμενων ρηγμάτων στην Ε.Ε. Οι ΗΠΑ επιθυμούν μια Ευρώπη ελεγχόμενα ασταθή, παρακολουθητή των Αμερικανικών κινήσεων, σε διπλωματικό και οικονομικό επίπεδο και όχι έναν ισότιμο συνεργάτη με ισχυρό νόμισμα και αυτόνομη αμυντική δομή ενώ η Ρωσία αναζητεί την ευκαιρία που θα αποσυντονίσει πλήρως το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα ώστε να την καταστήσει ένα δυσλειτουργικό μόρφωμα ουρά των εξελίξεων άρα και ευκολότερα αντιμετωπίσιμο αντίπαλο τόσο οικονομικά, όσο και σε γεωστρατηγικά θέματα όπως αυτό της Ουκρανίας.
Όσο πιο γρήγορα συνειδητοποιήσουμε ότι κάποιοι μας χρησιμοποιούν ως αναλώσιμο πιόνι σε μια σκακιέρα με πολύ σημαντικότερα διακυβεύματα και προσαρμόσουμε την πολιτική μας, ώστε να αποκομίζουμε τα όποια δυνητικά επιμέρους κέρδη (κυρίως επενδυτικά) μπορεί να προκύψουν από τις σχέσεις μας με παίκτες εκτός του βασικού μας Ευρωπαϊκού πλαισίου, χωρίς να βάζουμε σε κίνδυνο την ύπαρξη της βασικής, ασφαλούς στέγης μας, τόσο περισσότερο θα πλησιάζουμε στον απαραίτητο πραγματισμό.
