Ένας άνδρας στο Τενεσί των ΗΠΑ άρχισε να «βλέπει» τη μουσική και ταυτόχρονα έγινε πιο δημιουργικός μετά από έναν τραυματισμό στο κεφάλι που υπέστη. Το 2021, ο 66χρονος μουσικός ενεπλάκη σε ατύχημα με μοτοσικλέτα που τον έριξε 9 μέτρα μακριά από το όχημά του. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, όπου μια αξονική τομογραφία έδειξε ότι είχε υποστεί υποσκληρίδιο αιμάτωμα. Ωστόσο η αιμορραγία δεν ήταν αρκετά σοβαρή ώστε να απαιτηθεί χειρουργική θεραπεία και ο άνδρας πήρε εξιτήριο από το νοσοκομείο μετά από τρεις ημέρες.
Η τραυματική εγκεφαλική βλάβη (ΤΕΒ) που υπέστη ο άνδρας πυροδότησε την ανάπτυξη συναισθησίας, μιας σπάνιας νευρολογικής πάθησης που έχει ως αποτέλεσμα την ανάμειξη των αισθήσεων, έγραψαν οι γιατροί του σε σχετικό άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Neurocase». Για παράδειγμα, ορισμένοι άνθρωποι με συναισθησία βλέπουν συγκεκριμένα χρώματα ή σχήματα όταν ακούν συγκεκριμένους ήχους.
Μετά τον τραυματισμό του ο συγκεκριμένος άνδρας άρχισε να βλέπει τις νότες όταν άκουγε μουσική, κάτι που δεν είχε βιώσει ποτέ πριν. Απέκτησε επίσης την ικανότητα να αναγνωρίζει τις συγχορδίες μέσα σε ένα τραγούδι ακούγοντάς το μόνο. Επιπλέον, ανέφερε ότι η δημιουργικότητά του έφτασε στα ύψη και ένιωθε την ανάγκη να συνθέτει μουσική μέχρι αργά τη νύχτα.
Περιπτώσεις ανθρώπων που ανέπτυξαν είτε συναισθησία είτε αυξημένη δημιουργικότητα μετά από εγκεφαλική βλάβη έχουν αναφερθεί και στο παρελθόν, αλλά η νέα περίπτωση είναι μία από τις πρώτες που αναφέρουν και τα δύο φαινόμενα σε έναν και μόνο ασθενή, έγραψαν οι συγγραφείς της σχετικής μελέτης. Αυτό υποδηλώνει ότι παρόμοιες νευρολογικές οδοί μπορεί να εμπλέκονται στις δύο καταστάσεις, πρόσθεσαν.
«Ενώ η TΕB συνήθως σχετίζεται με ‘αρνητικά’ αποτελέσματα, στα οποία οι λειτουργίες των ασθενών είναι μειωμένες, αυτή είναι μια μοναδική περίπτωση που ανέδειξε ένα ‘θετικό’ αποτέλεσμα ενισχυμένης δημιουργικότητας και συναισθησίας», δήλωσε στο Live Science η συν-συγγραφέας της μελέτης δρ Λιαλάνι Μέι Ακόστα, αναπληρώτρια καθηγήτρια νευρολογίας στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Vanderbilt.
Παρόλα αυτά, οι συγγραφείς τονίζουν πως δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα αν η εγκεφαλική βλάβη του άνδρα προκάλεσε άμεσα τη συναισθησία και την αυξημένη δημιουργικότητά του.
Στη συνέχεια ο άνδρας άρχισε να έχει προβλήματα μνήμης και να «βλέπει» τις μουσικές νότες όταν άκουγε ζωντανή ή ηχογραφημένη μουσική. Ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο για την αξιολόγηση της συναισθησίας, γνωστό ως Synesthesia Battery, επιβεβαίωσε ότι ο ασθενής είχε πράγματι συναισθησία όρασης-ήχου, έγραψαν οι συγγραφείς.
Μετά το ατύχημα, ο άνδρας ανέφερε ότι βίωνε εκρήξεις δημιουργικότητας κυρίως από τα μεσάνυχτα έως τις 4 το πρωί.
«Έγραφα συνεχώς. Δεν μπορούσα να μην το κάνω», είπε στους γιατρούς.
Τα επεισόδια αυτά διήρκεσαν περίπου τέσσερις μήνες, κατά τη διάρκεια των οποίων ο ασθενής συνέθεσε ένα έργο που αργότερα ξέχασε ότι είχε συνθέσει. Τα συμπτώματα του άνδρα εξασθένησαν καθώς ανάρρωνε από την κρανιοεγκεφαλική κάκωση. Τρεις μήνες μετά το ατύχημά του, ανέφερε επίσης ότι τα γνωστικά προβλήματα είχαν ως επί το πλείστον εξαφανιστεί.
Η συναισθησία είναι μια σπάνια πάθηση και εμφανίζεται σε περίπου 1 στους 2.000 ανθρώπους. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν την πάθηση γεννιούνται με αυτήν, αλλά έχουν υπάρξει αναφορές για ανθρώπους που απέκτησαν συναισθησία μετά από εγκεφαλική βλάβη. Ομοίως, έχουν υπάρξει περιπτώσεις ανθρώπων που έγιναν πιο δημιουργικοί μετά από εγκεφαλική βλάβη.
Τα νευρικά αίτια της δημιουργικότητας και της συναισθησίας δεν είναι πλήρως κατανοητά, αλλά και τα δύο μπορεί να περιλαμβάνουν νέες συνδέσεις στον εγκέφαλο, αναφέρει η νέα μελέτη.
Μια υπόθεση είναι ότι η δημιουργική σκέψη συνδέεται με τη «γνωστική αναστολή», την ιδέα ότι οι άνθρωποι έχουν λιγότερα νοητικά φίλτρα για να αποκλείσουν τις άσχετες πληροφορίες και αυτό τους επιτρέπει να κάνουν νέους συσχετισμούς, σύμφωνα με το Psych Central. Τα γνωστικά φίλτρα που κανονικά θα εμπόδιζαν ένα ερέθισμα- όπως ένας ήχος- να προκαλέσει μια άσχετη αίσθηση, δεν λειτουργούν τόσο καλά στα άτομα με συναισθησία. Ο 66χρονος μουσικός μπορεί να βίωσε ένα προσωρινό σύνδρομο αναστολής ως αποτέλεσμα της εγκεφαλικής βλάβης, το οποίο πυροδότησε τη συναισθησία, κατέληξε η έκθεση.
